خبرگزاری شبستان-کرمان
امام صادق علیه السلام می فرماید: هرکس از گناه و عیب برادر مؤمن خود آگاه شود و آن را آشکار کند و کتمان نکند و برای او طلب مغفرت نکند، نزد خدا مانند انجام دهنده همان گناه است و به پیامد آن مبتلاست و خدا گناه آن مؤمن را می بخشد و کیفرش همان آشکار شدن گناه او در دنیاست و گناه او در آخرت پنهان می ماند. (مستدرک الوسائل، ج ۹ ص ۱۳۴- ۱۳۵)
پرهیز از عیب جویی از دیگران آنقدر در دین اسلام مهم است که حتی یک سوره از قرآن کریم به این موضوع پرداخته و می فرماید« ویل لکل همزة لمزة» یعنی وای به حال افرادی که عیبجویی می کنند؛ در حالیکه عیب پوشی، آینه داری صفت خداوند است، زیرا خداوند نیز عیب پوش بندگان است و او را بارها با صفت «ستارالعیوب» می خوانیم اما متأسفانه عیب جویی از دیگران به طرز بسیار بدی حتی در میان بعضی از متدینین رواج پیدا کرده است.
چه خوب است به جای اینکه، از رفتار و گفتار ناروای اشخاص ایراد بگیریم، به دردشان برسیم و اگر بتوانیم، هدایتشان کنیم و از این واجب تر آنکه به دردهای خودمان برسیم؛ یعنی بی ریا و بی پروا، نقص ها و عیب های خود را روبه رو بگذاریم و به علاج خویش بپردازیم.
حجت الاسلام فرحزاد نقل کردند: «جوانی توفیق تشرف به محضر آقا پیدا کرد، بعضی از افرادی تحقیق کردند که این جوان چه کرده که توانسته با امام زمان رابطه برقرار کند. بعد از تجسس زیاد فهمیدند شبی که این جوان داماد می شود به خانه بخت می رود می بیند عروس خانم وضعش ناجور است. قبلاً با یکی دیگر رابطه نامشروع داشته و دختر نیست. بین دو راهی قرار می گیرد که ازدواج را به هم بزند؟ که اگر به هم می زد آبروی دختر و فامیلش از بین می رفت یا این که با خدا معامله کند؟ گفت: خدایا من می پوشانم تو هم بپوشان. خدایا حق من ضایع شده، من هم حق تو را ضایع کردم. من از او می گذرم تو هم از من بگذر. جوان گفت: من با خدا معامله کردم چون خدا دوست دارد آبروی مومن از بین نرود من هم پوشاندم؛ این توفیق بزرگ نصیبم شد که خدمت آقا امام زمان برسم.»
یکی از ریشه های عیب جویی، احساس حقارت در افراد است. معمولاً این گونه افراد، با عیب جویی از دیگران می کوشند از شر آزاردهنده این عقده رها شوند و برای لحظاتی از زیر بار سنگین آن آسوده باشند. گاهی نیز عیب جویی از دیگران، ریشه در حسادت و کینه جویی فرد دارد و شخص عیب جو از این راه می خواهد افراد مورد حسادت خویش را از نگاه مردم بیندازد و او را نزد مردم بی ارزش سازد. همچنین، بعضی وقت ها فرد عیب جو با این کار درصدد آن است که عیب های خویش را موجه و کم اهمیت نشان دهد و سرپوشی بر خطاها و لغزش های فراوان خود بگذارد. گاهی نیز عیب جویی از انسان ها به انگیزه خنداندن دیگران است که زشت ترین نوع عیب جویی به شمار می آید.
در دعای کمیل به محضر خداوند عرضه می داریم « کم من قبیحٍ سترته» چه بسیار زشتی ها که از من پوشاندی....بهرحال خوب است همه ما با توجه به این نکته که خدای عزیز را بارها و بارها با صفت «ستارالعیوب» می خوانیم و از او عاجزانه درخواست داریم که عیب های بیشمار ما را بپوشاند، خود نیز التزام عملی به این مسئله داشته و با پوشاندن عیوب دیگران، ما نیز در این صفت زیبا به پروردگار خویش اقتدا کنیم.
البته مسئله امر به معروف و نهی از منکر منافاتی با این موضوع ندارد؛ می توان به قصد خیر خواهی و هدایت دیگران و از سر دلسوزی و رأفت، آنها را متوجه خطاها شان کرد تا در صدد جبران آن برآیند؛ حضرت علی علیه السلام در گفتاری زیبا فرموده است: باید محبوب ترین مردم نزد تو، کسی باشد که تو را به آنچه مایه اصلاح و سازندگی توست، راهنمایی کند و عیب ها و کاستی هایت را به تو نشان دهد.
نظر شما