به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: مراسم رونمایی از کتاب «واقعیت و روش تبیین کنش انسانی در چهارچوب فلسفه اسلامی» نوشته دکتر عطاء الله رفیعی آتانی، صبح چهارشنبه، ۲۲ شهریور در مسجد حضرت خدیجه(س) با حضور حجت الاسلام رضا غلامی، رئیس موسسه علوم انسانی اسلامی صدرا و دکتر فرزاد جهان بین، عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) برگزار شد.
بنابر این گزارش، دکتر عطاءالله رفیعی آتانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در این مراسم طی سخنانی در مورد کتاب خود «واقعیت و روش تبیین کنش انسانی در چهارچوب فلسفه اسلامی»، اظهار کرد: این اثر در قلمرو فلسفه علوم انسانی است و اجمالا این نوع کار دو نوع دستاورد اساسی دارد که برخی از این دستاوردها دانشی و علمی و برخی از آنها مرتبط با کنش و عمل است. دستاورد دانشی چنین کاری در گام نخست حل مسئله علوم انسانی در ایران خواهد بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت تصریح کرد: حل مسئله علوم انسانی در ایران با مشکل روبرو است، اولین مشکل مبنایی و بنیادی و دانش های فلسفی مرتبط با علوم انسانی محسوب می شود، حرف ما این است که علوم انسانی ترجمه شده از قبل محصول تحقق فلسفه غربی در کنش انسان غربی است و زمانی که ما علوم انسانی اجتماعی غربی را ترجمه و بر اساس آن برنامه ریزی می کنیم به این معناست که می خواهیم انسان جدید غربی را در جامعه خودمان بازتولید کنیم. بنابراین مسیری که در سالیان گذشته رفته ایم موید همین مسئله است.
رفیعی آتانی تصریح کرد: مشکل ما با علوم انسانی اجتماعی غربی آن است که نمی خواهیم بر اساس فلسفه غربی زندگی کرده و در چهارچوب آن سیاستگذاری و برنامه ریزی کنیم چون می دانیم سیاستگذاری بر این اساس ما را به انسانی شبیه انسان غربی تبدیل می کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ادامه داد: مشکل دیگر در حوزه کاربردی است. با فرض عدم پذیرش نقد به علوم انسانی غربی حتی در عمل هم این علوم نتوانسته‌اند به زندگی ما کمک کنند و حتی به زندگی بسیاری ملل دیگر نیز نتوانسته‌اند یاری برسانند، پس این دانش ها نه صحیح هستند و نه مفید، لذا ما با یک مسئله جدی اساسی کلان به نام علوم انسانی در ایران روبرو هستیم که برای حل آن به تاملاتی از این دست نیازمندیم.
این محقق تاکید کرد: این تاملات باعث می شود سراغ پرسش های پایه ای علوم انسانی برویم و مبتنی بر مبانی خودمان پاسخ ها را بگیریم، طبیعتاً تفسیر اسلامی از این علوم به ما کمک بیشتری در زندگی می کند.
رفیعی آتانی ابراز کرد: مسئله دوم از نظر دانشی ضرورت تداوم فلسفه اسلامی است اما نقد اساسی که به فلسفه اسلامی می شود آن است که فلسفه اسلامی عقیم است و برخی می گویند اندیشه سیاسی نداشتیم چون فلسفه اسلامی قدرت زایایی نداشته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت تصریح کرد: واقعیت آن است که تا دوران قبل از مرحوم علامه طباطبایی(ره) و امام خمینی (ره) فلسفه اسلامی عمدتا برای تبیین مسئله الهیات در ایران به کار گرفته می شوند و اساسا مسئله آن در جهان اسلام الهیاتی بود. حال در این دوران که تفکر فلسفی دنیای اسلام به مسئله ای اجتماعی تبدیل می شود از سوی علامه و امام راحل گام های بلندی برای پاسخ به این ضرورت برداشته می شود.
وی با بیان اینکه مبنای نظری جمهوری اسلامی مبتنی بر حکمت صدرایی شکل گرفته است، ابراز کرد: با این وجود کار جدی در این حوزه نمی شود و انتظار است تداوم فلسفه اسلامی در تفسیر زندگی فردی و اجتماعی و تبدیل فلسفه اسلامی به فلسفه مضاف و علوم شود.
رفیعی آتانی تاکید کرد: پس دو ضرورت وجود دارد یکی تداوم فلسفه اسلامی در زندگی اجتماعی و دیگر حل مسئله علوم انسانی در ایران از منظر مشکلات بنیادی و کاربردی. ضرورت این پژوهش در راستای پاسخ به مباحثی است که عنوان کردم و شاید این کتاب اهتمام خوبی باشد.
این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: اگر فرض بگیریم از نظر عملی با مسئله علم در ایران کاری نداشته باشیم باید به عنوان شخصی که می خواهد به جایگاه دستگاه اسلامی کمک کند به بنیاد نظری توجه کنیم. خلاء تئوریک در عرصه فردی و اجتماعی بسیاری از انحرافات را رقم می زند. در حوزه نظر اگر کسی بنیاد نظری اش دارای حساب و کتاب نباشد کنش فردی او دچار انحراف می شود.
رفیعی آتانی تصریح کرد: از نظر من فلسفه اسلامی و حکمت صدرایی همانطور که مساعدت علمی می کند به ما کمک خواهد کرد که از حیث عمل و تجربه زندگی اسلامی داشته باشیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: کنش اسلامی از یک منظر، موضوع علوم انسانی است لذا اگر دانشی از حیث نظر کمک کند عملا به علوم انسانی اجتماعی خدمت می کند. فکر می کنم این نوع مسیر پژوهشی به ما کمک می کند که در یک مسیر طولی برای رشد یک نظریه علمی حرکت کنیم و به جای تکثر افقی، یک حرکت ذومراتب را در فلسفه صدرایی داشته باشیم.
نظر شما