خبرگزاری شبستان: حتماً شنیده‌اید که چین از تولید عروسک و لباس و موبایل و ... یکی دو سال است سررسید و ماهی و هفت‌سین و... تولید می‌کند تا پا توی کفش آداب و رسوم ایرانی‌ها کند. اما هیچ کدام فکر نمی‌کردیم که روزی برسد که بشنویم چین دارد، قرآن تولید می‌کند. اگر به کتاب‌های فقهی مثل مکاسب شیخ انصاری رجوع کنید، متوجه می‌شوید که حتی فروش قرآن به کافر حرام است. حالا باید بشنویم که کافران چینی کارشان به جایی رسیده که قرآن تولید می‌کنند و به دست مسلمان‌ها می‌دهند. حالا این را بگذارید کنار این خبر که قرآن‌های وارداتی غلط‌های بسیاری هم دارند.
وقتی داشتیم با کریم دولتی، رییس دانشکده علوم و فنون قرآن، به مناسبت عضویتش در مرکز طبع و نشر قرآن کریم درباره شیوه علامت‌گذاری قرآن در این مرکز و مزیت‌ها و معایبش صحبت می‌کردیم، نظرش را درباره قرآن های وارداتی هم پرسیدیم که خیالمان تا حدودی راحت شد. دولتی با بررسی‌هایی که روی قرآن های وارداتی از چین و لبنان انجام داده، معتقد است قرآن های وارداتی که به صورت مصحف هستند، هیچ اشکالی ندارند و اشکالات مربوط به تابلوهای وارداتی که آن هم تنها مخصوص تابلوهای وارداتی نیست و تابلوهای قرآنی داخل نیز زیاد اشکال دارند.
ماحصل گفتگوی ما را با استاد کریم دولتی می‌خوانید:
شنیده‌ایم که قرآن‌های چینی و دیگر کشورهای خارجی با اشکال‌های فاحش به بازار می‌آید. به نظر شما چه تمهیدی باید در این زمینه اندیشیده شود؟
آن‌طور که من در جریان هستم، آن چیزی که از کشورهای دیگر وارد شده و اشکال داشته عمدتاً تابلوهای قرآنی است نه مصحف کامل. چون بعضی مصاحف بوده که از بیروت و از کشورهای دیگر حتی از چین وارد شده و من ملاحظه کرد‌ه‌ام و هیچ اشکال و نقصی در آن وجود نداشته و دقیقا همان متن صحیح قرآن است که در داخل کشور هم توزیع می‌شود. به هر حال به نظر می‌رسد برای این موارد که دارای اشکال است، قطعا یک نظارت صحیح لازم هست که مراکز دست‌اندرکار باید انجام دهند تا جو عمومی قرآنی جامعه ما با چالش جدی مواجه نشود و قرآن با رسم‌الخط‌های غلط وارد نشود. البته این هم فقط مخصوص تابلوهای وارداتی نیست. حتی در داخل هم بعضا تابلوهای قرآنی داشتیم که دارای اشکال‌هایی ـ اعم از افتادگی یا تغییر کلمه ـ بوده‌اند.
علامت‌گذاری قرآن کریم که در مرکز طبع و نشر انجام می‌شود، چه مزیت‌هایی دارد؟ اصلاً چه ضرورتی باعث ورود شما و اساتید دیگر به این حوزه شده است؟
چیزی که الأن در مرکز طبع و نشر به نتیجه رسیده و دارد روی خطوط مختلف قرآن اعمال می‌شود، نوعی علامت‌گذاری است که کاملاً متناسب با زبان و آموزش فارسی و فارس‌زبان‌ها است. تفاوت‌های جدی‌ای بین ما و عرب‌ها از جهت آموزش زبان و نگارش وجود دارد. بسیاری از نگارش‌هایی که از گذشته در مصاحف وجود داشتند، حتی آن‌هایی که در ایران انجام می‌شود، همگی مبتنی بر آموزش زبان عربی بوده‌اند، در حالی که بین آموزش ما که فارس‌زبان هستیم با آموزش عرب‌زبان‌ها تفاوت‌های زیادی وجود دارد.
این شیوه علامت‌گذاری برای این است که آموزش قرآن برای فارسزبانان راحت‌ترین شکل ممکن باشد و خوشبختانه آزمایش‌ها و آزمون‌های مختلفی که در سطح مدارس یا سایر مراکز انجام شده، همین مطلب را اثبات کرده است به خصوص برای فارسزبانان این شیوه علامت‌گذاری با استقبال خوبی مواجه شده است.
در حوره فونت چه کارهایی را انجام داده‌اید؟
کارهایی نیز در حوزه فونت انجام شده که اولا بر اساس عثمان طه بوده است.
به نظر می‌رسد فونت عثمان طه هم خیلی با مذاق ایرانی‌ها جور نیست و بسیاری به‌راحتی نمی‌توانند با این خط ارتباط برقرار کنند و آن را بخوانند.
بله! ببیننید وی‍ژگی مهمی که باعث شد عثمان طه خیلی جا باز کند، باز بودن این خط و روان بودن آن است. کار دیگری نیز در مرکز طبع و نشر انجام شد که بر اساس خط نی‌ریزی بوده که به چاپ رسید. این هم با اصلاحاتی که روی آن انجام و باعث خواناتر شدن آن شد، باعث تیراژ میلیونی آن در قطع‌های مختلف پیدا کند که نشان از استقبال خیلی خوب مردم داشته است. البته خط‌های دیگری بوده که تا آن‌جایی که من خبر دارم، بقیه هنوز به مرحله تولید نرسیده است.
فرمودید این یک قسمت کار مرکز طبع و نشر است، دیگر چه قسمت‌هایی دارد؟
یک قسمت هم کارهای پژوهشی است که انجام می‌شود؛ مثلا در مسائل مربوط به تقسیم‌بندی اجزای قرآن تغییراتی پیشنهاد شده است.
مثلا در جزءبندی؟
بله! یک تغییراتی انجام شده است. به جهت این که بعضی اجزای قرآن از جهت معنا کاملا به هم پیوسته‌اند، در حالی که یک آیه در یک جزء است و آیه بعد در جزء دیگر. نمونه بارز آن را می‌توان در جزء چهارم دید که انتهای جزء چهارم بسیار با ابتدای جزء پنجم مرتبط است. پیشنهاد‌هایی در این حدود داده شده که بر اساس بررسی های بسیار دقیقی است که بر اساس سابقه کارها از صدر اسلام انجام شده تا به نیازهای تغییرات مصحف برسیم.
بعضی موارد نیز کارهایی است که به مفاهیم و معانی قرآن برمی‌گردد و در این مرکز انجام می‌شود؛ مثلاً در حال حاضر ترجمه روان و قابل فهمی توسط گروهی از محققان در دست تهیه است. همچنین چند نسخه از مصا‌حفی با شرح‌های مختلف معنایی همراه شده است که یکی از آنها قرآنی است با عنوان قرآن حکیم که علاوه بر ترجمه، در هر صفحه چندین موضوع انتخاب شده و با بررسی‌هایی که از تفاسیر مختلف انجام شده، شرح قابل فهمی برای عموم مردم تهیه شده که خوشبختانه این هم به چاپ‌های مختلفی توسط ناشران دولتی و ناشران خصوصی برای فارسزبانان رسیده است.
باز از جمله کارهایی که در مرکز طبع و نشر انجام شده، حاشیه‌ای است که بر اساس لغات شکل قرآنی انجام شده که به زبان ساده و با در نظر گرفتن کاربردی که هر لغت در هر آیه از قرآن داشته بوده است که این هم مراحل پایانی‌اش را دارد سپری می‌کند که انجام خواهد شد.
یک سری کارهایی نیز در حال انجام است که از تفاسیر معتبر، به خصوص شیعی، خلاصه‌هایی صورت می‌گیرد تا در اختیار عموم مردم قرار بگیرد تا مردم در فضای تفسیر‌های قرآن از دیدگاه‌های مختلف قرار بگیرند که از جمله آنها خلاصه‌ای است از تفسیر مجمع‌البیان از مهم‌ترین تفاسیر شیعی است. این کتاب به زبان‌های عربی و فارسی به صورت مجزا خلاصه می‌شود.
پایان پیام/
نظر شما