به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، دومین جلسه ستاد مرکزی اربعین با موضوع ساماندهی مبلغان و برپایی مراسم‌ها برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین حمید احمدی، مدیر آموزش معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری در این نشست عنوان کرد: سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و امور خیریه و حوزه علمیه مسئولیت این دو فعالیت را تا دو سال گذشته برعهده داشتند. به منظور برگزاری بهتر این جریان نیاز دیدیم که تغییراتی در شیوه برگزاری آنها ایجاد شود.
وی با بیان اینکه برپایی مراسم‌ها در سال گذشته به نسبت سال ۹۴، پنج برابر شده است، افزود: بنا به تصویب ستاد اربعین درصدد برآمده‌ایم تا رویکرد مردمی این جریان را تقویت کنیم. ۵۰۰ مراسم سخنرانی را در موکب‌های نجف، کربلا و مسیرها با حضور ۶۰ سخنران، مجری و مداح شاخص برگزار کردیم که با افزایش تقاضای برپایی این مراسم‌ها روبرو هستیم. این مدل موفق و مورد استقبال مردم بوده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی با بیان اینکه پاسخگویی به همه تقاضاها امکانپذیر نیست، گفت: برای پاسخ به تقاضاها با مشکل جدی در نقل و انتقال و امنیت رو به رو هستیم، از این رو باید از ظرفیت نهادهای مردمی در این حوزه استفاده کنیم.
وی از ساماندهی و اعزام ۱۶۰۰ سخنران و مداح به کوشش سازمان اوقاف و با هزینه یک و نیم میلیارد تومان یاد و عنوان کرد: سیاست امسال ستاد اربعین ساماندهی از مبدأ است. به این ترتیب که استان‌ها نسبت به هماهنگی و اعزام مبلغ از استان خود اقدام کنند.
حجت‌الاسلام احمدی همچنین از تهیه پیوست فرهنگی خبر داد و افزود: باید از ظرفیت سازمان‌های تبلیغی برای اجرای طرح ساماندهی از مبدأ استقاده کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا شریفی، معاون تبلیغ حوزه علمیه قم نیز در این جلسه اظهار کرد: برای آموزش ۲۳۰۰ مبلغ، دوره آموزشی برپا کردیم. همچنین برای ۱۷ هزار نفر ویزا گرفتیم. این اقدامات در راستای تربیت زائر مبلغ انجام شد، یعنی طلابی که علاوه بر تبلیغات به زیارت می‌روند.
وی سپس به ارائه پیشنهاداتش پرداخت و گفت: مناسب است که برای هر روز پیش از فرا رسیدن اربعین، نامی در نظر گرفته شود. قرار است اربعین مردمی باشد، به این معنی که هیئات تمرکز و نظارت کنند و گروه‌هایی که برای اربعین به کربلا می‌روند، خود به هماهنگی روحانی گروه خود بپردازند.
شریفی از برپایی جلسات و همایش‌هایی در این باره یاد و اظهار کرد: باید این جریان را مدیریت کرد تا چنین جلساتی در شهرهای دیگر هم برگزار شود. نکته سوم به فضای مطلوبی مربوط می‌شود که در حوزه بانوان وجود دارد. در این راستا می‌توان از جامعةالزهرا(س) و حوزه‌های علمیه بانوان دعوت کرد.
وی در پایان پیشنهاد کرد: می‌توان از یک مبلغ فارسی‌زبان و یک مبلغ عرب‌زبان در موکب‌ها بهره گرفت. همچنین می‌توان به شهرستان‌ها برای هماهنگ کردن مبلغان به منظور اعزام کمک کرد، با این توجیه که مبلغ باید مسئولیت‌پذیر و موجه باشد.
لاله افتخاری، دبیر شورای راهبردی بانوان کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد مرکزی اربعین نیز در این نشست به اظهار مطالب خود پرداخت و گفت: باید گروه‌ها شناسایی و وظایف آنها اعلام شود تا ساماندهی از مبدأ صورت گیرد. در این راستا باید از مبلغات حمایت لازم صورت گیرد و به آنها آموزش داده شود.
وی در ادامه این مطلب بیان کرد: در راستای هماهنگی‌ها نیز لازم است که با نمایندگان استانی صحبت شود تا همکاری لازم در حوزه بانوان صورت گیرد. در وهله بعد نیز مناسب است که مسئولان استانی معرفی شوند تا هم‌افزایی داشته باشیم. نکته سوم نیز آن است که موکب‌های استانی معرفی شوند. همچنین شاخص‌های موکب‌های بانوان و ساختارهای آنها باید مشخص شود. در این راستا مناسبت است که جلسات آموزشی و شاخص‌های شناسایی مبلغات و اعزام آنها انجام شود.
یکی دیگر از حضار جلسه نکاتی را با این مضمون عنوان کرد که باید واقعیات را ببینیم و از آرمانگرایی بپرهیزیم. بسیاری از مبلغان آماده کار نیستند. می‌توان از سفیران هدایت در حوزه تبلیغ در دیگر کشورها استفاده کرد. ساماندهی مبلغان متخصص در موارد مختلف لازم است. اینکه برای گروه زنان، دانشجویان و ... مبلغ تربیت شود نیز یک ضرورت است. ساماندهی داخلی حوزه‌های علمیه به غیر از شهر قم ضعیف بود و باید از تجربه دیگر حوزه‌ها در راستای رفع این نقاط ضعف استفاده شود. نحله‌های انحرافی وجود دارند که در کربلا و نجف مستقر می‌شوند و تبلیغ می‌کنند. از این رو انتخاب درست مبلغان حائز اهمیت است. بنابرانی مناسب است که فردی در این حوزه مشخص شود تا روند کار را رصد کند.
حجت‌الاسلام احمدی نیز در پاسخ به این موضوع گفت: ساماندهی خوبی انجام و وسایل مناسبی در اختیار گذاشته شده است. در سال گذشته تقاضا بیش از نیاز بود و حدود سه تا چهار هزار داوطلب داشتیم که مجبور شدیم از میان آنها پالایش کنیم.
وی همچنین افزود: در این حوزه نیازمند بحث‌های عقیدتی و کارویژه هستیم. مبلغانی که برای این کار انتخاب می‌شوند می‌توانند تنش‌ها را از میان برده یا ایجاد کنند و از این رو انتخاب صحیح افراد حائز اهمیت است. ما خواستار برپایی اربعین آرام هستیم و این از اهداف ماست. بحث فرقه‌گرایی و سیاسی‌گری نباید در جریان اربعین روی دهد.
حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی متقی، مدیرکل فرهنگی سازمان اوقاف نیز عضو دیگر این نشست بود که به بیان نظراتش پرداخت و گفت: سال گذشته با محوریت سازمان اوقاف و امور خیریه و اشراف کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد مرکزی اربعین، کارگروه مبلغان تشکیل و از ظرفیت‌‌های تبلیغاتی استفاده شد.
وی با بیان این مطلب اظهار کرد: 15 هزار و 600 نفر در 11 محور تبلیغی در مرزها و در کشور عراق مستقر شدند و به فعالیت پرداختند. مبلغان در همه محورها و در چند شیفت کاری حضور فعال داشتند و به تعزیه‌داری، روضه‌خوانی و پاسخگویی به مسائل شرعی پرداختند.
حجت‌الاسلام موسوی با اشاره به اینکه افراد مورد نظر از 11، 12 ماه صفر به عراق اعزام شدند و تا 22، 23 در آن کشور حضور داشتند، گفت: مشارکت‌های فعال نهادهای تبلیغی، حضور فعال نیروهای ستاد که علاوه بر مبلغان، تصمیم‌گیران نیز حضور و همراهی داشتند، واگذاری عملیات، استفاده از تجربیات گروه‌ها، برپایی جلسات آموزشی و انجام اثرگذار جلسات از محاسن این طرح بود.
وی همچنین به نقاط قابل اصلاح این طرح اشاره کرد و افزود: دیرکرد در اعزام مبلغان، بی‌دقتی در تدوین شرح وظایف که باید به درستی صورت می‌گرفت و بی‌توجهی به مسائل پزشکی و درمانی از جمله این موارد بود.
حجت‌الاسلام موسوی همچنین از نتایج صحبت درباره استفاده از اقلام تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی برای اینکه کمتر زیر دست و پا قرار گیرند، یاد و اظهار کرد: فعالیت فرهنگی باید نمود داشتهب اشد و تا این رویکرد نباشد اثرگذار نخواهد بود. هدف‌گذاری باید به صورت هدفمند انجام شود و پراکنده و کم‌حجم نباشد. در این راستا همچنین اگر نظارت و اثرگذاری نباشد، طرح به ثمر نمی‌نشیند.
وی همچنین یادآور شد: به منظور اینکه طرح مورد نظر قابل ارزیابی باشد، باید از آن مستندسازی صورت گیرد که این مورد کمتر مورد توجه قرار گرفته است. همچنین لازم است که دستورالعمل یکسانی برای همه مبلغان تهیه شود و همگی به انجام آن ملزم شوند و از آن برای مستندسازی بهره گرفته شود.
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین آل‌ایوب، نماینده مجمع جهانی اهل بیت(ع) در این نشست با اشاره به سه گروه مبلغان اظهار کرد: مبلغان همراه، مبلغان مستقر و هیئت علمی این گروه‌ها را شامل می‌شوند که بتوان با استفاده از آنها کار منسجم و مثمرثمر انجام داد. اولین گروه که مبلغان همراه هستند نیازی به مدیریت ندارند. کاروان این گروه را جذب و مدیریت می‌کند.
وی افزود: باید روی گروه دیگر که مبلغان مستقر هستند، سرمایه‌گذاری کرده و از آنها ارزیابی علمی صورت گیرد. بحث دیگر به مراجعات مربوط می‌شود. در این راستا مبلغ نیازمند آن است که شخصی در مسائل شرعی و ... از او حمایت کند که هیئت علمی باید در این راستا فعالیت کنند. بر این اساس باید این گروه را در موسسه‌ای مستقر کنیم که از آنها استفاده شود.
حجت‌الاسلام آل‌ایوب، باید در نظر داشت که تبلیغات هنر است و هر طلبه‌ای را نمی‌توان برای این ماموریت اعزام کرد. افراد ناآشنا با شرایط نباید اعزام شوند. همچنین مبلغان باید توانایی پاسخ به شبهات را داشته باشند و زبان‌دان نیز باشند. شرح وظایف مبلغان نیز باید در قالب ره‌توشه اربعین نوشته و در اختیار قرار داده شود تا بتوان این گروه را مدیریت کرد.
اسفندیاری، نماینده بخش برنامه‌ریزی و نظارت نیز عنوان کرد: متاسفانه سیاستگذاری بلندمدت در این حوزه وجود ندارد و نقشه راه معین نیست. همچنین شناخت درستی از نحوه ارتباط فرهنگی ایران و عراق وجود ندارد و فضای اربعین مورد وضعیت‌سنجی، ارزیابی و ظرفیت‌سنجی فرهنگی قرار نگرفته است.
وی با اشاره به اینکه سیاستگذاری‌های بلندمدت روی نمی‌دهد، ادامه داد: متاسفانه در هر دوره به صورت مقطعی عمل می‌کنیم. جامعه دانشگاهیان 400، 500 کاروان در ایام اربعین اعزام می‌کند که از ظرفیت طلاب طی مبدأ تا مقصد بهره گرفته می‌شود.
حجت‌الاسلام احمدی نیز با تایید سخنان این نماینده جامعه دانشگاهیان، اظهار کرد: ستاد مرکزی اربعین اولین گروهی بود که سیاست‌ها و سند راهبرد را در این حوزه تصویب کرد و آماده هر اقدامی برای تحقق سیاست‌ها هستیم. در این راستا 100 راهبرد در کنار 16 راهبرد اصلی و کلان تصویب کرده‌ایم و همه اقدامات و سیاست‌های ستاد را پیش‌بینی کرده‌ایم که باید روزآمد شود. همچنین با بسیج دانشجویی برای استفاده از ظرفیت موجود و امکان‌سنجی کار مشترک انجام می‌دهیم.
مولوی، نماینده وزارت کشور نیز ضمن حضور در این نشست عنوان کرد: اگر بتوان رزومه فعالیت 2 هزار نفر از مبلغان را داشته باشیم، کمک بسیار بزرگی است. حوزه تخصصی مبلغان نیز باید مشخص شود تا بتوان سیاست‌های آینده را بهتر برنامه‌ریزی کرد.
وی با اشاره به اینکه آموزش در این حوزه می‌تواند اثربخش باشد، به جداسازی کمیته فرهنگی و آموزشی از کمیته مستندسازی در استان‌ها اشاره کرد و افزود: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از سال‌ها پیش فعالیت‌های گسترده‌ای را با صنف‌های مختلف در حوزه پژوهشی انجام می‌دهد. می‌توان بر محور وحدت و اصل و ماهیت برنامه‌های فرهنگی میان ایران و عراق تاکید و از آنها استفاده کرد.
مولوی همچنین از مباحثی چون امور درمانی، مداحی، تسریع در صدور ویزا، پیشگیری از پراکندگی دفاتر صدور ویزا، پیشگیری از حوادث غیرمترقبه و تروریستی و ... به عنوان موارد 100 بند توافق شده یاد کرد که امیدوار است میان وزارت خارجه ایران و عراق به امضا برسد. همچنین وی از احتمال بازگشایی سومین مرز غربی کشور، مرز خسروی در این جلسه یاد کرد.
در همین راستا، حجت‌الاسلام منصورآبادی، معاون فرهنگی ستاد عمره و عتبات دانشگاهیان در این نشست از اعزام روحانی به همراه گروه افرادی که در مرز از هم جدا می‌شوند را کارساز ندانست و گفت: این امکان وجود دارد که موسسات تبلیغی و برخی از نهادها تحت پوشش برنامه‌های در نظر گرفته شده در نیایند. بر این اساس اعزام مبلغ باید به نحوی باشد که مبلغان تحت نظارت کمیته فرهنگی و آموزشی ستاد مرکزی اربعین اعزام شوند.
حجت‌الاسلام احمدی در پیان سخنان منصورآبادی اظهار کرد: 700، 800 موکب ایرانی داریم که مبلغان می‌توانند در آنجا حضور یابند. البته موکب‌های خدماتی به غیر از موکب‌های فرهنگی است که به برپایی نماز و مراسم روضه و زیارت‌خوانی و ... می‌پردازند.
نظافتی، مدير كل عتبات و عاليات سازمان حج وزيارت نیز با اشاره به اینکه بانک اطلاعات مبلغان باید ایجاد شود، گفت: باید تعدادی از این افراد به عنوان سرگروه شناخته شوند. در سال گذشته برخی از مبلغان سال‌اولی بودند. این افراد می‌توانند در کنار مبلغان باتجربه قرار گیرند و در صورت ضرورت از وجود آنها استفاده شود.
وی همچنین یادآور شد: یکی از آسیب‌هایی که در این باره مطرح است، بودن مبلغان در یک موکب است. باید هر از چند روز یک بار، آنان را به موکب دیگری منتقل کرد. با این اقدام، تکرار روی نمی‌دهد. همچنین باید گروهی در فضای مجازی به منظور اطلاع‌رسانی تشکیل شود و دستورالعمل‌ها و بایدها و نبایدها عنوان شود.
مداحی، نماینده هیئت رزمندگان اسلام از برپایی مراسم سخنرانی در موکب‌ها طی سال گذشته یاد کرد و افزود: گاهی برخی از موکب ها تا سه برنامه در روز را هم داشتند. سال گذشته 45 مداح و سخنران به عراق اعزام شدند. ظرفیت فعالیت در عراق بسیار است. پیشنهاد می‌کنم که در امور تصدی‌گری موکب‌ها دخالت نکنیم. امیدوارم که امسال دو برابر سال گذشته به شناسایی و اعزام مداحان و سخنرانان بپردازیم.
وی با اشاره به اینکه حدود 80 مداح و سخنران شاخص داریم و امیدوار است که شماری از آنها را برای این سفر هماهنگ کند، ادامه داد: باقی این گروه را باید از شهرها و استان‌ها و دیگر هیئات شناسایی کرد. 13 موکب به کوشش هیئت رزمندگان برپا شده بود که این تعداد را به 30 موکب می‌رسانیم. پیشنهاد می‌کنم که اعزام مادحین و سخنرانان به صورت متمرکز صورت گیرد.
شریفی نیز گفت: باید به تقویت جنبه‌های تبلیغی بپردازیم. مردم در ایام اربعین آمادگی روحی دارند که پیام وحیانی و دینی را بشنوند و بپذیرند و فرهنگ حسینی را پذیرا باشند. از این رو باید شرایط را بیش از پیش فراهم کرد.
در پایان این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی به جمع‌بندی سخنان و نظرات بیان شده پرداخت و گفت: ساماندهی مبلغان از مبدأ، ایجاد بانک اطلاعات متمرکز مبلغان، توصیه به همکاری و نظارت ارزیابی، مدیریت بر دانش، در نظر گرفتن تدبیر مناسب برای مستندسازی، بهره‌گیری از فضای مجازی برای اطلاع‌رسانی، وحدت مدیریت در اعزام، استفاده از ظرفیت نهادها در عتبات و تاکید بر تخصصی کردن و تربیت افراد در اربعین، توجه بیشتر به مبلغان مستقر و نیاز به مبلغان پشتیبان، هماهنگی فعالیت‌های خدماتی، آموزشی و آمادهسازی مبلغان و در پایان استفاده از تجارب سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به منظور اطلاع‌رسانی و آموزش از جمله مصوبات این جلسه بود.
نظر شما