امام خمینی(ره)، نقش اصلی را در هجرت آیت الله العظمی بروجردی به قم داشتند / اذعان محمدرضا پهلوی به شخصیت عظیم مُجَدد مذهب

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از روابط عمومی حوزه نبی اکرم؛ آیت الله ضیاءالدین نجفی، فقیه عظیم الشانِ مکتب تشیع، نماینده ولی فقیه در شرق تهران و تولیت حوزه علمیه نبی اکرم(ص) تهران در مراسم بزرگداشت آیت الله العظمی بروجردی که با حضور روحانیون، طلاب، فرهیختگان، اساتید حوزوی و دانشگاهی و عموم مردم در مسجد جامع نبی اکرم(ص) تهران (خیابان پیروزی، خیابان نبرد، بلوار نبی اکرم(ص)) برگزار شد، با اشاره به جایگاه رفیع حضرت آیت الله العظمی سیدحسین طباطبایی بروجردی در مقام زعیم حوزه های علمیه، بیان داشتند: ایشان، زعیم برجسته حوزه علمیه، مُجَدد مذهب و صاحب مرجعیت تامه تشیع بودند.

 تولیت حوزه علمیه نبی اکرم (ص) ادامه دادند: بعد از رحلت آیات عظام، سیدابوالحسن اصفهانی و حائری (ره)، حوزه علمیه قم دچار خلا شد لذا در چنین موقعیتی آیت الله العظمی بروجردی توانستند با شخصیت عظیم علمی و فقاهتی شان، این خلا را پر کنند؛ البته آیات عظام، حجت کوه کمره ای، سیدصدرالدین صدر و سیدمحمدتقی خوانساری بعد از رحلت آیت الله حائری تا حدودی توانسته بودند حوزه را به خوبی اداره نمایند.

 امام خمینی (ره) مبتکر هجرت آیت الله بروجردی (ره) به قم بودند

وی خاطرنشان کردند: بعد از رحلت حضرت آیت الله حائری؛ موسس حوزه علمیه قم، علما مصمم شدند تا از حضرت آیت الله بروجردی برای حضور دایمی در قم دعوت نمایند و در این میان، مرحوم امام خمینی بیشترین تلاش را برای این هجرت انجام دادند. ایشان مکررا از آیت الله بروجردی این درخواست علما و بزرگان را مطرح کردند و سرانجام آیت الله بروجردی در سال 1324 هجری با استقبال بسیار علما و مردم وارد قم شدند.

 آیت الله نجفی تهرانی با تاکید بر اینکه آیت الله العظمی بروجردی علاه بر مدیریت حوزه علمیه قم شاگردان بسیاری تربیت کردند، اظهار داشتند: آن زعیم عالیقدر در فرصت 15 ساله مرجعیت شان خدمات بسیاری از جمله تاسیس مسجد اعظم قم، تاسیس مرکز اسلامی هامبورگ و همچنین تاسیس و توسعه مساجد و مراکز دینی و فرهنگی بسیاری در ایران و برخی از کشورها داشتند. یکی دیگر از خدمات ایشان، اعزام مبلغ به اقصی نقاط جهان از جمله کشورهای اروپایی بود. در درس حضرت آیت الله بروجردی(ره) بزرگان بسیاری شرکت می کردند به طوری که عموم مراجع فعلی از محضرشان استفاده کرده اند.

 آیت الله العظمی بروجردی؛ مجدد مذهب و احیاگر جایگاه مرجعیت

تولیت مدرسه علمیه نبی اکرم (ص) تهران تصریح کردند: مرحوم آیت الله العظمی آقای طباطبایی بروجردی مانند آیات عظام، میرزای شیرازی، آخوند خراسانی، سیدابوالحسن اصفهانی و عبدالکریم حائری، مجدد مذهب و احیاگر جایگاه مرجعیت بودند.

 ایشان با اشاره به اینکه آیت الله العظمی بروجردی، برخوردی قاطعانه با طاغوت داشتند به طوری که محمدرضا پهلوی نتوانست بسیاری از برنامه هایش را در زمان ایشان اجرایی کند، گفتند: محمدرضاپهلوی پس از رحلت آیت الله بروجردی (ره) گفت «مانع از سر راه ما برداشته شد و از این به بعد می توانم برنامه های پدرم را اجرایی کنم». این سخن طاغوت، مبین و موید شخصیت عظیم و اثرگذار آیت الله بروجردی (ره) در توسعه فرهنگ و معارف اسلامی و جلوگیری از اشاعه فرهنگ و باور طاغوتی است.

این نماینده ولی فقیه در تهران گفتند: من اولین بار آیت‌الله العظمی بروجردی را از همان اوایل تشریف آوردن ایشان به قم زیارت کردم؛ ایشان در سال 1325 به قم تشریف آوردن و ۱۵  سال هم در آن شهر مقدس بودند و در سال ۴۰ رحلت کردند.

امام جماعت مسجد جامع نبی‌اکرم(ص) ادامه دادند: مرحوم حضرت آیت‌الله حائری یزدی، برای حفاظت قم زحمات بسیاری کشیدند و قم را بازسازی کردند. علما و بزرگانی مثل امام خمینی(رضوان‌الله تعالی علیه) و آیات عظام گلپایگانی، اراکی، مرعشی نجفی و  آیت‌الله العظمی خوانساری و بعد از آقای حائری یزدی  و قبل از آمدن آقای بروجردی، حضرات آیات حجت کوه‌کمره‌ای، آقای صدر و سید محمد تقی خوانساری قم را اداره کردند. بسیاری از آقایان از اراک با آقای حائری یزدی  به  سوی قم آمدند.  در اطراف ایشان جمع شدند و در مقابل دسیسه‌های رضا خان که قصد تخریب قم را داشتند ایستادند و قم را اداره و حفظ کردند. پس از آن آیت‌الله حائری یزدی زعیم و مؤسس حوزه علمیه قم شد و  به برکت وجود ایشان حوزه علمیه قم شکل گرفت.  

آیت الله نجفی ادامه دادند: وقتی مرحوم آیت الله العظمی آقای بروجری به قم آمدند، علما از ایشان تبعیت و حمایت کردند. رضاخان با حوزه علمیه، بد بود و مشکلاتی برای قم به وجود آورد.  بعد از رضاخان هم پسرش نسبت به قم همان راه پدر را رفت. اما با آمدن آیت‌الله العظمی بروجردی(رضوان الله تعالی علیه) امور قم و حوزهای علمیه حفظ شد.

نامه نگاری های موثرِ آیت‌الله العظمی بروجردی با رئیس جامعه الأزهر

آیت‌الله نجفی، تولیت حوزه علمیه نبی‌اکرم(ص) گفتند: آیت‌الله العظمی بروجردی از نظر علمی و سیاسی شخصیت بلند مرتبه‌ای بود. ایشان در رابطه با تقریب مذاهب نیز نقش مؤثری داشتند و با رئیس جامعه الأزهر شیخ شلتوت ارتباط برقرار کردند و مسائلی که تا آن موقع مطرح نشده بود به وسیله آیت‌الله العظمی بروجردی مطرح شد.

ایشان تصریح کردند: آیت‌الله العظمی بروجردی برای مصر و جامعه الأزهر نمایندگانی فرستادند و با پیشنهادات و سخنان ایشان، جامعه الأزهر هم به قم توجه بیشتری پیدا کرد. از آن پس بود که آنها تقاضا کردند تا یک دوره تفسیر شیعه برای الأزهر بفرستند. مرحوم آیت‌الله آقای بروجردی نیز یک دوره تفسیر «مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن» را  که از تفاسیر بسیار جامع شیعه بود را برای الأزهر فرستادند. شیخ شلتوت نیز از این حرکت آیت‌الله بروجردی تجلیل کرد و گفت، این تفسیر بسیار با برکت و ارزشمند است. تفسیری که به وسیله مرحوم شیخ طبرسی آرای شیعه و اهل سنت را بدون هیچ گونه دخل و تصرفی دریک منبع ذکر کرده بود. از دیگر کتبی که مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی برای الأزهر فرستاد، کتاب شریف «صحیفه سجادیه» بود.

امام جماعت مسجد جامع نبی‌اکرم(ص) تهران در رابطه با مبارزات آیت‌الله العظمی بروجردی  با طاغوت گفت: ایشان جنبه سیاسی و مبارزاتی خوبی داشتند. از جمله مسائلی که در زمان آیت‌الله العظمی بروجردی مطرح شد فوت رضاخان در خارج بود؛ زمانی که محمد رضاپهلوی خواست تا جنازه‌ پدرش را به قم بیاورند تا آیت‌الله بروجردی نماز بخواند، نمایندگانی از جانب شاه خدمت آیت‌الله العظمی بروجردی آمده و تقاضا کردند که شما بر پیکر رضاخان نماز بخوانید. آیت‌الله العظمی بروجردی فرمودند: «جنازه اصلا قم نیاید اگر جنازه رضاخان به قم بیاید نه تنها نماز نمی‌خوانم بلکه از قم بیرون خواهم رفت.» وقتی این حرف را به شاه رساندند، شاه نگران شد و جنازه را هم دیگر  قم نفرستاد و مستقیم به تهران برد.

این نویسنده و پژوهشگر برجسته حوزوی یادآور شدند: از مبارزات آیت‌الله العظمی بروجردی می‌توان به همان  نامه‌ها و چیزهایی  که در رابطه با حفظ حوزه  و جامعه روحانیت و احکام اسلامی ایشان نوشتند تا در مقابل شاه و دسیسه‌های اجانب ایستادگی کنند اشاره کرد  و الان هم اسنادش موجود است.

جامع احادیث شیعه؛ یادگار برجسته آیت‌الله العظمی بروجردی

این نماینده ولی فقیه در شرق تهران افزود: از جمله برکات و یادگارهای آیت‌الله العظمی بروجردی، مسجد اعظم قم است. این ساختمان عظیم به وسیله ایشان ساخته شد. ایشان نه تنها در قم در شهرستان‌ها نیز مساجد و مدارسی را ساختند. در خارج از کشور در کربلا و نجف هم ایشان مدرسه ساخته‌اند. ایشان در هامبورگ نیز مسجد و مؤسسه اسلامی مفصلی ساختند. از برکات دیگر آیت‌الله العظمی بروجردی، تألیفات ایشان است. تألیفات مرحوم آیت الله العظمی آقای بروجردی، ازجمله «جامع احادیث شیعه» و کتب‌های دیگری که از ایشان باقی مانده است، بسیار عالی و مفید هستند.

آیت‌الله نجفی گفتند: از برکات این شخصیت بزرگ، مراجع فعلی هستند که همه آنها شاگرد آیت‌الله العظمی بروجردی بودند. ایشان در اداره حوزه، جنبه‌های سیاسی و در تربیت شخصیت‌هایی  که در آینده حوزه را اداره کنند، زحمت‌های فراوانی کشیدند.

 ایشان ادامه دادند: حوزه‌های علمیه در آستانه سالگرد ارتحال آیت‌الله العظمی بروجردی مراسم دارند و بیت معظم ایشان هم الحمدالله به وسیله نوادگانشان، آیت‌الله آقای سیدجواد علوی بروجردی باز است  و اداره می‌شود. اکنون آیت‌الله علوی بروجردی، درس خارج می گویند و مسجد اعظم و مدرسه خان را اداره می‌کنند و شئونی که آیت‌الله العظمی بروجردی داشتند، الحمدالله به واسطه آیت‌الله علوی بروجردی و بیت معظم ایشان حفظ و اداره می‌شود.

آیت‌الله نجفی در پایان خاطرنشان کرد: من برای روح آن بزرگ مرد روحانی و زعیم عالیقدر، رحمت الهی را مسئلت دارم و امیدوارم ان‌شاءالله در بهشت، متنعِم به نِعم الهی باشدند و ما هم مشمول دعای آن بزرگوار باشیم. همچنین برای بیت معظم ایشان، طلب موفقیت و سلامت را از خداوند متعال، مسئلت می‌کنیم. ان‌شاءالله.