خبرگزاری شبستان/یاسوج:
امروزه تامین نیازهای اساسی و اولیه شهروندان، دغدغه ای است که آنها را در شرایط نامطلوب زیست شهری قرار داده است.
نیاز به مسکن و رفاه اجتماعی و دسترسی به خدمات شهری را می توان از حقوق اولیه شهروندان برشمرد.
زمین و مسکن در یاسوج در چند سال اخیر، به یکی از فرصت های مهم سرمایه گذاری تبدیل شده به گونه ای که این نوع سرمایه گذاری جذاب و مهاجر پسند شده است.
خرید و سرمایه گذاری در بخش زمین و مسکن که خاصیتی فرسایشی دارد نه تنها در تامین یکی از نیازهای اساسی مردم مشکل ایجاد می کند بلکه موجب بی نظمی و اثرات نامطلوبی در بخش های دیگر اقتصادی به ویژه بازار نیز دارد.
منابع طبیعی نقش مهمی در اقتصاد شهرها دارند و زمین یکی از مهم ترین این منابع است که رونق یا رکود در بازار آن، بر دیگر بازارها اثر می گذارد؛ ضمن اینکه خدمات شهری نیز به شدت از بازار زمین تاثیر می پذیرند.
امروزه زمین شهری زمینه اصلی برنامه ریزی هایی است که مسایل شهرسازی و توسعه شهرها را موجودیت می بخشد به طوری که ایده های شهری بر اساس آن معنا و مفهوم پیدا می کند.
موضوع زمین و چگونگی استفاده از آن و یا نحوه کاربری و همچنین خرید و فروش آن، بستر اصلی برنامه ریزی شهری محسوب می شود.
توجه به اینکه زمین به عنوان یک منبع اصلی و تجدید ناپذیر در توسعه پایدار شهری امری ضروری است چرا که دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن، یکی از مؤلفه های اساسی توسعه پایدار شهری محسوب می شود.
بر این اساس، زمین یک سرمایه همگانی است و زمینه ای مناسب برای فعالیت شهروندان و وسیله ای برای تحقق خواست ها و آرزوهای انسانی است.
عوامل مؤثر در عرضه و تقاضا و تعیین قیمت زمین شهر یاسوج تا حد زیادی به ویژگی های منحصر به فرد آن به عنوان یک کالای خصوصی و عمومی مربوط می شود.
همچنین رابطه پایگاه اقتصادی ساکنین با قیمت زمین نشان از مثبت بودن رابطه بین این دو متغیر است.
در واقع هر چه ساکنین محله ای و البته در خصوص یاسوج مهاجران، دارای پایگاه اقتصادی و اجتماعی بالاتری باشند به همان نسبت بر قیمت زمین افزوده می شود.
می دانیم که افزایش قیمت زمین و مسکن باعث افزایش مشکلات و مسائل شهر و شهروندان می شود.
بازار زمین و مسکن از عوامل مختلفی تاثیر می پذیرد که هریک از این عوامل نقشی تعیین کننده در تغییر و تحولات آن دارند.
از جمله این عوامل می توان به مواردی چون افزایش تورم و به تبع آن افزایش قیمت مصالح ساختمانی، افزایش هزینه های نیروی انسانی، رانت، نزدیکی به قطب های عمده جمعیتی و اقتصادی و… اشاره کرد که همواره از عوامل عمده تاثیرگذار بر نوسانات بازار زمین و مسکن بوده است.
به طور کلی می توان گفت آنچه عامل عمده در بی ثباتی بازار زمین و مسکن شهری یاسوج و افزایش شدید آن تاثیرگذار بوده نقش رانت خواری و بورس بازی این کالا است.
فارغ از اینکه اقتصاد شهری یاسوج بر مبنای چه ظرفیت ها و پتانسیل هایی می چرخد، اما مهم تر از کیفیت و کمیت اقتصاد یاسوج، نظم و هارمونی اقتصاد و بازار شهری یاسوج است که می بایست بدان پرداخت. نظمی که می تواند عدالت اجتماعی و رفاه اقتصادی را به ارمغان آورد.
یاسوج دیگر فقط مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد نیست بلکه این شهر دارای موقعیت ارتباطی اثربخشی است که زمینه ساز توسعه همه جانبه منطقه ای به حساب می آید.
شهرهای رو به رشد همواره در اوج خود با مسایلی روربرو می شوند که قبلا پیش بینی نشده اند، ضمن اینکه این مشکل به خصوص در شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد نمایان تر است.
شاید مهم ترین ویژگی شهری یاسوج در اوایل دهه ۹۰ ، مهاجر پذیری بیش از حد از سایر مناطق شهری و روستایی دور و نزدیک است.
افزایش جمعیت شهری و تقاضاهای شهروندان ساکن یاسوج روز به روز بر ابعاد شهری یاسوج تاثیر می گذارد و بی شک می توانند در آینده شهری یاسوج نیز مشکل زا شود.
بازار مسکن و زمین در یاسوج شرایط ویژه ای را به خود دیده که شاید در بسیاری از فصول با بازار مسکن و زمین در سراسر کشور هماهنگی نداشته باشد و بی رویه به رشد کاذب و البته مضر خود ادامه دهد.
نگاه سرمایه ای شهروندان به سرمایه گذاری در بخش زمین و مسکن شهری یاسوج نگاهی عجولانه و البته همراه با ناچاری است که مبادا از قافله عقب بمانند.
بعضا مشاهده می شود که بسیاری از خانواده ها تمام دارایی های خود را فدای خرید مسکن و زمین در شهر یاسوج می کنند به هر قیمت و بهایی که ندانسته خود از مهم ترین دلایل افزایش قیمت زمین و مسکن در شهر یاسوج به حساب می آید به طوری که بر خلاف قانون تعیین قیمت و ارزش زمین و مسکن بعضی از موارد حتی خریدار ارزش زمین را مشخص می کند و بر روی آن قیمتی می گذارد که با هیچ یک از اصول قوانین شهری مطابقت ندارد.
بدیهی است که این موضوع وقتی به صورت اپیدمی در بیاید و فراگیر شود همه را به تکاپو برای خرید زمین و مسکن وادار کرده و مطابق اصل و قانون عرضه و تقاضا روز به روز بر قیمت زمین و مسکن در شهر یاسوج به صورت هندسی و تصاعدی افزوده می شود.
اگر چه کنترل این مسائل سخت و مشکل به نظر می آید اما برنامه ریزی شهری متکی بر طرح های جامع و تفضیلی برای چنین معضلاتی کاربرد دارد. ناگفته نماند که بینش شهری و اجتماعی شهروندان نیز باید متناسب با موقعیت سنجی و آینده نگری باشد و همه چیز را در ظاهر نبینند.
شهر یاسوج مانند دیگر شهرهای در حال رشد بدون یک برنامه ریزی آینده نگر به توسعه فیزیکی خود ادامه می دهد.
در شهری که زمین های کشاورزی آن به بهانه سودآوری بیشتر، تغییر کاربری می دهند و مالکان سنتی زمین های اطراف شهری با اهدافی نامعلوم اقدام به فروش زمین های خود به دلالان می کنند و همچنین شرکت های ساختمانی و عمرانی بدون چشم اندازی جامع اقدام به خرید و فروش زمین و مسکن می کنند و بعضا اساسی ترین و ساده ترین اصول شهری را از نظر نزدیکی و دسترسی زمین های شهری به خدمات شهری چون فضاهای سبز( پارک های محله ای)، اوقات فراغت (مراکز فرهنگی – هنری)، مراکز آموزشی (مدرسه)، مذهبی (مسجد) فراموش و موجب می شود تا با حذف خرده فرهنگ های بومی و شهری و جایگزین شدن آن با فرهنگ های نامتناسب با اکوسیستم شهری در آینده شاهد مسایل نامطلوب شهری از جمله درگیری ها و نزاع های محلی، جرم و جنایت، آلودگی صوتی و آلودگی هوا، افزایش بیکاری، ترافیک شهری و مشکل تردد خودرو در سطح شهر باشیم .
به طور مثال اگر ورودی جنوبی شهر یاسوج ( پل رودخانه بشار در جایگاه شاهرگ ارتباطی شهر یاسوج) را به عنوان شریان تردد شهری بخش اعظمی از ساکنان و شاغلان شهر یاسوج در نظر بگیریم، می توان گفت در طول روز چندین بار با ترافیک شدید موجب می شود تا شهر یاسوج در آستانه سکته شهری قرار گیرد؛ البته این مصداقی بر ماهیت این نوشته است و گرنه مشکلات شهری یاسوج با تمثیل سکته فراتر از این مورد جای بررسی دارد.
به طور کل بی نظمی موجود، عدم نظارت کارشناسی شده، دلالی های غیر منصفانه، اطلاع نداشتن و در جریان نبودن متقاضیان تازه وارد خرید مسکن و … در بازار مسکن و زمین شهری یاسوج در آینده مسائلی را به وجود می آورند که می تواند توسعه شهری یاسوج را تحت الشعاع خود قرار دهد و مانع از تبدیل شدن به یک شهر تاثیر گذار منطقه ای شود.
امید است مدیریت شهری یاسوج به این مهم اندیشیده و تلاش خود را در جهت تامین آسایش روحی و جسمی شهروندان انجام داده و با درایت بازار مسکن و زمین شهری یاسوج را کنترل و به سمت و سوی هدفمند جهت دهد.
یاسوج طی سال های اخیر با رشد و توسعه روز افزون همراه بوده اما این توسعه خود یکی از چالش برانگیزترین بحث های شهری یاسوج به شمار می آید.
بد نیست هر از گاهی با نگاهی به تصاویر ماهواره ای و عکس هوایی از شهر یاسوج شاهد ناهمگونی توسعه فیزیکی شهری یاسوج باشیم که خود از خرید و فروش و یا بهتر بگوییم بورس بازی زمین و مسکن در یاسوج ناشی می شود و اهمیت این موضوع را در آینده نشان می دهد.
به عبارتی می توان گفت با ادامه این وضعیت بسیاری از طرح های عمرانی و خدمات شهری یاسوج دچار عارضه ها و حمله های ارگانیسمی خواهند کرد و پاسخگوی شریان حیاتی شهروندان مهاجر دیگر نخواهند بود.
همچنین این که مساله طراحی شهری و مبلمان شهری با رویکرد زیبایی شناسی شهر یاسوج خود از معضلات این شهر و از عوامل اصلی سکته شهری یاسوج خواهد بود، زیبایی شهر یاسوج منوط به آینده نگری و برنامه ریزی بلندمدت، هدفمند و منطبق با اصول توسعه فیزیکی شهر و البته توجه خاص به مساله ساخت و سازهایی که هم چنان درگیر بورس بازی ها و معاملات کاذب هستند، است.
ارتباط مساله زمین شهری، ترافیک شهری و پدیده سکته شهری را می توان این گونه بررسی کرد که نوع کاربری زمین و نحوه برنامه ریزی شهری می تواند هم در کوتاه مدت و هم دراز مدت دارای اثرات بنیادی بر ایمنی معابر و جریان ترافیک داشته باشد.
این عوامل نه تنها شرایط و محیط ترافیک امروزی را خلق می کنند، بلکه اغلب چهار چوبی را به وجود می آورند که در آن میان ترافیک آینده ( که می تواند بسیار بیشتر باشد ) باید عمل کند.
بنابراین لازم است که اطمینان حاصل شود که افراد مسئول کاملا از پیامدها و کاربردهای پیشنهادی خود آگاه بوده و همچنین تلاش بر تضمین این نکته باشد که مبادا برنامه ریزی نادرست باعث ایجاد مشکلات فزاینده ایمنی معابر، بالا رفتن میزان ترافیک، افزایش آلودگی، ناهنجاری های اجتماعی (عصبی شدن راننده ها) یا خطرات تصادف در سالهای آتی شود.
ترافیک شهری در یاسوج روز به روز مشکل زا تر می شود و عواملی چون عدم انطباق کیفیت خیابان های شهر یاسوج با میزان و تعداد خودروها، عدم توجه به قوانین راهنمایی و رانندگی شهری، نبودن پارکینگ و محل پارک خودرو و شرایط خاص رانندگی در شهر یاسوج می تواند توجیه کننده این مشکل باشد.
فارغ از اینکه علل اصلی ترافیک شهری در یاسوج و جزئیات آن چیست مهم تر این است که این تردد و ترافیک در ارتباط با زمین های شهری می تواند در آینده موجب سکته شهری یاسوج شود، بدین معنی که گلوگاه های شهری، مبادی ورودی و خروجی شهر یاسوج همواره در طول روز چندین بار ترافیکی را به وجود می آورند که غیر قابل حل است.
با محاسبه عمر شهری یاسوج می توان این شهر را شهری جوان و رو به رشد دانست، اما عکس آنچه اطراف شهر یاسوج آرامش بخش است در درون شهر عارضه ای زودرس پدیدار شده که شاید در سال های آتی بهتر نمایان شود.
در تکمیل این مهم همین بس که بر اساس تحقیقی بسیاری از شهروندان یاسوجی از مراجعه به بازار شهری و خرید روزانه خود احساس نارضایتی می کنند و این کار را یکی از سخت ترین کار های روزانه خود تلقی می کنند.
این خود اخطاری است که افزایش سن شهری یاسوج و رشد بی برنامه آن و همچنین افزایش جمعیت مهاجر و متعاقب آن تخریب کاربری های زمین های شهری و عدم نظارت و توجه به معاملات خرید و فروش زمین ها و مسکن شهری به تمثیل یک موجود زنده هشداری است که می توان از آن تحت عنوان یاسوج در آستانه سکته شهری نام برد.
با این تفاسیر بروز پدیده مذکور در اوج جوان بودن شهر یاسوج نیازمند تمهیدات و برنامه ریزی های نظام مندی است که از یک سو نظارت بر کاربری اراضی و از سوی دیگر حل مشکلات شهری را می طلبد.
نظر شما