شهید بهشتی و تحولات بنیادین در ساختار قضائی کشور/کثرت پرونده ها، شتاب قوه قضائیه را در رسیدن به چشم اندازها کم می کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از کرمان، یدالله موحد، رئیس کل دادگستری استان، امروز(۳ تیر)در نشست خبری به مناسبت هفته قوه قضائیه با گرامیداشت یاد شهید دکتر آیت الله بهشتی تصریح کرد: شهید بهشتی از نوادر روزگار خود، شخصیتی جامع الاطراف، سیاستمداری دوراندیش، مدیری خلاق و نواندیش در سازماندهی تشکیلاتی مبتکر بود.

وی تعبیر امام راحل درباره آن شهید والامقام که «بهشتی یک ملت بود برای ملت ما» تعبیری بلند و حکیمانه دانست و با اشاره به فرمایش دیگر امام خمینی(ره)درباره شهید بهشتی در اسفند 58 و زمانی که ایشان را به ریاست قوه قضائیه انتخاب کرد و فرمود «می خواهم کسی را به عنوان رئیس قوه قضائیه انتخاب کنم که قلبم آرام باشد» تصریح کرد: وقتی مسئولیتی می پذیرفت امام(ره)آرام می شد.

شهید بهشتی و ایجاد تحولات بنیادین در ساختار قضائی کشور

موحد خاطرنشان کرد: گرچه از زمان پذیرش این مسئولیت تا زمان شهادت شهید بهشتی، کمتر از 16 ماه در این مسئولیت بود و این، تنها مشغله فکری او نبود؛ افزود: اما در این مدت کوتاه با با اتکال به خدا و خلاقیت های فکری، تحولات بنیادین در ساختار قضایی کشور بوجود آورد  و سازمان جدید قصایی را متناسب با اصول قانون اساسی، آرمان های امام و انتظارات ملت شهید پرور ایران پایه گذاری کرد.

وی با تصریح به اینکه افق و چشم اندازی که او در قانون اساسی و در فرمایشان خود برای قوه قضائیه ترسیم کرد این بود که قوه قضائیه باید مستقل، پشتیبانی مقتدر برای صیانت از حقوق فردی و اجتماعی مردم، مسئول تحقق بخشیدن به عدالت در نظام، متولی احیای حقوق عامه و گسترش دهنده عدل و آزادی های مشروع در جامعه اسلامی باشد.

رئیس کل دادگستری استان کرمان با بیان اینکه از نگاه شهید بهشتی، قوه قضائیه باید ناظری کارآمد و تیزبین بر حُسن اجرای قوانین در کشور باشد و بتواند حدود الهی را اجرا و مقررات مدون جزای اسلامی را عمل کند؛ اظهار داشت: هرچند وضعیت موجود دستگاه قضابی با وضعیت مطلوبی که در نگاه بنیان گذار آن بود، فاصله طولانی دارد اما جهت گیری و رویکرد این قوه و تحولاتی که در سنوات بعد از انقلاب رخ داده، حرکت به سمت این اهداف است.

یکی از مشکلاتی که شتاب قوه قضائیه را برای رسیدن به اهدافش کم کرده، کثرت مراجعات و رشد چشمگیر پرونده ها به این قوه است

وی با اشاره به اینکه با وجود همه محدودیت ها و موانع، قوه قضائیه گام های بلندی به سمت توسعه قضایی کشور برداشته و بعضی پیشرفت ها شاید قابل تصور نبود؛ بیان داشت: اما یکی از مشکلاتی که شتاب قوه قضائیه را برای رسیدن به اهدافش کم کرده، کثرت مراجعات و رشد چشمگیر پرونده ها به این قوه است؛ از 30 سال پیش تاکنون جمعیت کشور دو برابر شده اما ورودی پرونده ها به دستگاه قضا قریب به 7 برابر و جمعیت کیفری زندان ها به 6 و نیم برابر افزایش یافته است.

موحد افزود: هرچند به همین نسبت فضای اداری و کارکنان افزایش یافته و تجهیزات و توسعه تکنولوژی ارتباطات در این قوه حیرت انگیز است اما نرخ رشد بالای پرونده ها همه ظرفیت های ایجاد شده را به خود مشغول کرده و اگر با ایجاد این ظرفیت ها در حوزه های مختلف با رشد پرونده ها مواجه نبودیم یقیناً کیفیت و سرعت دادرسی ها و پاسخگویی به انتظارات مردم، وضعیتی کاملاً متفاوت از وضع موجود داشت.

سرانه هر قاضی در سال دو هزار و 100 پرونده است

وی با اشاره به اینکه هم اکنون 30 واحد قضابی و با مجاهدت 300 قاضی در استان فعال است که به ازای هر 100 هزار نفر 10 قاضی به دعاوی مردم رسیدگی می کند؛ بیان داشت: در سال گذشته به 640 هزار پرونده در شعب قضایی استان و شوراهای حل اختلاف رسیدگی شد که سرانه هر قاضی در سال دو هزار و 100 پرونده است.

این مقام قضایی استان کرمان با بیان اینکه تراکم مراجعات، دشواریِ کار را پیچیده تر می کند اما قضات ما در سال گذشته نسبت به سال 94 موفق شدند۱۱درصد بیشتر به پرونده ها رسیدگی و رأی صادر کنند؛ گفت: به واسطه همین تلاش ها به میزان 8 درصد از پرونده های جریانی دادگستری استان کاهش یافته و همچنین متوسط زمان رسیدگی از 89 روز به 77 روز تقلیل یافت.

وی از جذب 31 کارآموز قضایی در برنامه بومی گزینی سال قبل در دادگستری استان خبر داد و با ابراز امیدواری بر اینکه با این اقدام و با برنامه های کیفی سازی که طراحی شده و تعامل با دستگاه های مربوطه در ارتقای کیفی دادرسی موفقیت های لازم را به دست آوریم؛ اظهار داشت: از جمله پیشرفت های قوه قضائیه و دادگستری کرمان استفاده از فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی است که می توان از آن به عنوان تحول اساسی یاد کرد که به سرعت و اطمینان بخشی فرآیندهای قضایی کمک موثری می کند.

فعالیت های دادگستری کل استان کرمان در حوزه های مختلف

موحد سامانه ثنا- ثبت نام الکترونیکی- و ایجاد شناسه قضایی برای مردم و صدور اوراق قضایی را از جمله این تحولات خواند که تاکنون 37 هزار و 500 نفر در آن ثبت نام کردند و بالغ بر 30 میلیارد تومان از این طریق، هزینه ها کاهش داده شده است و تصریح کرد: در استان کرمان کاری که سال گذشته انجام شد ایجاد زیرساخت لازم برای برقراری ارتباط ویدئوکنفرانس بود که همه برنامه های آموزشی و فرهنگی و نشست های مشترک همه قضات با هزینه های کم انجام می شود.

وی به انجام محاکمات الکترونیکی برای نخستین بار در کرمان که به لحاظ وسعت استان و مشکل بودن نقل و انتفال زندانیان، برگزاری 29 دوره آموزشی خاص قضات و اعزام 48 قاضی برای آموزش های تخصصی ضمن خدمت به تهران، 40 دوره آموزشی کارکنان، کاهش 73 درصدی پرونده های مسن- بیش از یکسال- را از دیگر اقدامات قابل ذکر خواند.

رئیس کل دادگستری استان کرمان به اقدامات عمرانی هم اشاره و بیان کرد: قریب 15 هزار متر مربع در 11 حوزه قضایی در حال ساخت است و 5 ساختمان برای قلعه گنج، رودبارجنوب، ریگان، فهرج و نرماشیر است؛ تأسیس کیلینک بهداشتی- درمانی ویژه پرسنل دستگاه های وابسته به قضا که 11 هزار نفر از همکاران ما در سال گذشته از آن خدمات درمانی دریافت کردند، از دیگر کارهایی است که انجام شده است.

وی با افزودن اینکه مجموعه 200 واحدی در بزرگراه امام(ره) و 110 واحدی در پروین اعتصامی برای قضات و کارکنان دستگاه قضا اختصاص داده شده که همه هزینه های آن از خود کارکنان دریافت شده است؛ افزود: 331 شعبه حل اختلاف شهری و روستایی با یک هزار و 590 نفر عضو با دادگستری در رسیدگی به پرونده ها همکاری می کنند.

بیش از 48 هزار و 254 پرونده در سال گذشته به صلح و سازش منجر شد

موحد با اشاره به اینکه از 171 هزار و 241 پرونده که سال گذشته رسیدگی و مختومه شده بیش از 48 هزار و 254 پرونده به صلح و سازش منجر شد؛ به مسئله امنیت هم اشاره و تصریح کرد:  امنیت پایدار و مستقر در استان وجود دارد و رخداد امنیتی که تهدید علیه نظام و یا ایجاد رعب و وحشت در جامعه باشد، نداشتیم؛ آنچه نگران کننده است قتل های ناموسی و انتقام جویانه قبیله ای و طایفه ای و خانوادگی در بعضی مناطق استان است که ما خشونت های خانوادگی تعریف می کنیم و ریشه در اقتضایات بومی و... دارد.

وی از برگزاری همایش ملی بررسی علل و عوامل خشونت در استان خبر داد و با بیان اینکه می خواهیم تا به صورت علمی این عوامل را کشف و بررسی و راهکارهای اجرایی را استخراج و به مرحله عمل درآوریم؛ همچنین یادآور شد: گروهک های تکفیری در استان قادر به هیچگونه تحرکی نبودند با هوشیاری و اقدام به موقع و تعاملات قضایی، اشراف لازم ایجاد و ادامه دارد و مردم هم باید مثل گذشته هوشیار و تیزبین باشند و بویژه افراد ناشناس را گزارش دهند زیرا برخورد مردم در مواجهه با پدیده های امنیتی کمک به امنیت پایدار استان و می کند و عرصه را برای دشمنان تنگ و زمینه های ناامنی را از بین می برد.

رئیس کل دادگستری استان کرمان همچنین به  31 پرونده مربوط به فساد مالی از جمله در سیرجان و علوم پزشکی جیرفت هم اشاره تصریح کرد: بالغ بر هزار هکتار زمین نیز از دست زمین خواران خارج و به دولت برگشت داده شده است و یکی از اهداف دستگاه قضا جلب مشارکت مردم در امور قضایی است.