به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت؛ گروه فقه و حقوق پژوهشكده حج و زیارت با هدف ارتقای سطح علمی و آشنایی روحانیون با مباحث مهم و كاربردی فقهالحج، كتاب میقاتهای حج و عمره را به قلم حجتالاسلام روزبه بركت رضایی تدوین كرده است.
در دیباچه اثر آمده است: «حج از اركان دین مبین اسلام است. مباحث فقهی این فریضه الهی دارای پیچیدگی و گستردگی خاصی است تا جایی كه امام صادق(ع) فرمود: «خانهای كه دو هزار سال قبل از حضرت آدم فرشتگان پیرامون آن طواف میكردند، انتظار است مسائل آن در چهل سال پایان یابد؟!»
رسالت فقه تعیین تكلیف مكلفان و بازشناسی این رسالت از خلال متون دینی وظیفه كارشناسان دینی است. ضرورت آشنایی با احكام و موضوعات فقهی حج، به ویژه برای دانشپژوهان و راهنمایان حجاج بیتالله الحرام امری روشن است.
نویسنده در این نوشتار به تبیین یكی از مباحث مهم و كاربردی فقهالحج، با عنوان «میقاتهای حج و عمره» پرداخته و با جمعآوری اقوال و ادله فقها به بررسی و جمعبندی تفصیلی این پژوهش فقهی همت گمارده است.
در این باره در مقدمه كتاب میخوانیم: «حج» یكی از فروعات مهم دین مبین اسلام است، همه ساله میلیونها مسلمان از گوشه و كنار جهان برای انجام مناسك حج و عمره و عبادت پروردگار متعال به دور كعبه گرد مىآیند. قرآن كریم تقریباً به همه مباحث اصلی و مرتبط با حج و عمره به اجمال یا تفصیل اشارت داشته تا جایی كه از مجموع 6236 آیه قرآن، بیش از 120 آیه به عنوان «آیات الحج» لقب گرفته است.»
مشخص كردن زوایاى مناسك و از جمله، «مواقیت» از مباحث مهم حج و عمره است؛ چه آنكه به اقتضای قاعده میقاتیه، هر كسی انجام مناسك را اراده كند، در صورتی كه به یكی از میقاتها برسد، احرام بر او واجب میشود و مجاز نیست بدون احرام از میقات عبور كند؛ از این رو، همه قاصدان حج و عمره در ابتدا برای احرام با مبحث میقات روبرو خواهند بود و به طور كلی این مسئله مورد ابتلاى همگان است. مهمتر آنكه، در حالت اولیه نمیتوان قبل و یا بعد از میقات احرام بست. بنابراین، باید به درستی گستره احكام و زوایای مواقیت تبیین شود.
تعیین مواقیت، ریشه در روایات معصومین(ع) دارد؛ چه آنكه رسول گرامی اسلام(ص) خود مواقیت را مشخص فرمودهاند. اغلب فقها از زمان مرحوم «كلینی» تاكنون، به مسئله مواقیت حج و عمره پرداخته و فتواى خود را اعلام كردهاند. برخی تنها فتوای خویش را در حكم و موضوع بیان كردهاند و برخی دیگر اجمالاً روایات مسئله را آوردهاند. گروهی دیگر به تفصیل، به استنباط حكم و موضوع و تبیین آن پرداختهاند. بدین سان، جای طرح بحثی مستقل با توجه به مبانی، مدارك و اقوال به ویژه برای پژوهشگران و روحانیون فرهیخته خالی بود.
در این نوشتار، مواقیت حج و عمره برای مكلفانی كه از داخل مكه - مردم مكه، مسافران مقیم و زائران- خارج مكه و یا افرادی كه منازلشان بین حرم و مواقیت بوده، بررسی شده است؛ همچنین بحث احرام از هم راستای میقاتها طرح و دیدگاههای فقهای عظام(رضوان الله علیهم) در هر مسئله به تفكیك بیان شده است.
در این پژوهش درباره استدلالهای فقهی هر موضوع با توجه به پیشینه تاریخی، اقوال گوناگون و فقه مقارن، بحث و البته در نهایت با جمعبندی ادله، نتیجهگیری نهایی و دیدگاه مختار بیان شده است.
با توجه به اینكه درباره مسائل میقاتهای «ذی الحلیفه»، «عقیق» و «جحفه» از اولیای دین: روایات متعدد و به ظاهر متعارض و با مدلولهای مختلف به ما رسیده و یا در بحث موضوعشناسی و حقیقت «محاذات»، تعدد آراء و اقوال در حكم و موضوع وجود دارد، در بخشی از مطالب كتاب به تبیین اصل حكمِ هر یك از مواقیت با نگاهی به اقوال و ادله هر كدام و جمعبندی فقها درباره آن پرداخته شده است.
موضوعشناسی فقهی حج نیز از نیازمندیهای اولیه احكام حج است كه تلاش شده در این كتاب در حد توان به آن پرداخته، زوایای پنهان آن آشكار شود.
مؤسسه فرهنگی هنری مشعر، وابسته به حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، به تازگی كتاب میقاتهای حج و عمره را به قلم حجتالاسلام روزبه بركت رضایی در قطع رقعی و 279 صفحه با شمارگان 1000 نسخه و به قیمت 15400 تومان منتشر و روانه بازار نشر كرده است.
نظر شما