خودشناسی یعنی نسوختن و نساختن با فرعون ها

به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، در کانال تلگرامی بی نهایت (@bayenatt110) براساس بیانات و کتب مرحوم استاد علی صفایی حائری آمده است:

ما هنگامى كه به مرگ، به بن ‏بست، به نقص در اموال و انفس مى رسيم، رنج می ‏بريم و اگر نشكنيم، صبورى مى كنيم، اما بهره بر نمی داريم و نمی ‏آموزيم. ما از شكستن ليوان محبوب غصه مى خوريم كه شكست و درس نمى گيريم كه شكستنى بود، نمی ‏شد بر آن تكيه كرد و به آن دل بست.

تو با شناخت ارزش خودت و با مقايسه محرّك‏ ها و مؤثرهايى كه تو را هميشه راه می ‏اندازند و شاد و يا رنجور مى ‏كنند، با قدر و ارزش خودت، در برابر كشش ‏ها و حالت‏ هاى طبيعى خودت مى ‏ايستى و حساب مى كنى، كه چرا خودت را براى اين هايى كه براى تو بوده ‏اند، فدا كرده ‏اى. و چرا از صبح تا شام، به خاطر آدم‏ هايى مثل خودت و يا دنيايى پايين ‏تر از خودت، دويده ‏اى. انسان با مقايسه محرّك ‏ها با خودش، از بند آن‏ها آزاد مى ‏شود و بت هايش را مى ‏شكند.

خودشناسى؛ يعنى اين‏كه تو با اين استعداد و امكان، چرا به خاطر دنياى بى ‏جان و يا آدم‏ ها و فرعون ‏ها و طاغوت‏ هايى كه مثل تو هستند، سوخته ‏اى و ساخته ‏اى. تو خودت را با تأثيرى كه از هر چيز احساس مى كنى، اندازه بگير و مقايسه كن، كه اين چيز، ارزش اين تأثير را داشته و يا جهل و غفلت تو، او را بزرگ كرده است.

اين ‏گونه آدمى خودش را مى شناسد و در اين رابطه اندازه هايش مشخص می ‏شود و مى ‏تواند محرك‏ هاى ديگر را كنار بگذارد و از سيطره غير حق آزاد شود.

خودشناسى با هدايت ‏ها همراه است و خودسازى به شكر و بهره ‏بردارى نياز دارد. چه شكر در كنترل محرك‏ ها و نظارت بر انگيزه ‏ها و چه شكر در نظارت بر حركت‏ ها و كارهايى كه مى توان در هر لحظه انجام داد.

البته كنترل حركت‏ها و نظارت بر كارها از دو جهت عملى مى شود؛

انطباق با سنت‏ها و حدود،

و انطباق با اهميت‏ها.

پس از اين هدايت، شكر و نظارت، مرحله ‏بلاء و ابتلاء است و اگر آدمى در اين گرفتارى ها به عجز هم برسد و ناتوان هم بماند، مهم نيست كه اضطرار خودش مركب راهوارى است و آدمى را به اعتصام مى رساند و كسى كه به اين مرحله رسيد «وَمَن يَعْتَصِم بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ» به راستى به نزديك ترين راه تا مقصد رسيده است.