خدیجه کبری(س) الگوی بسیار ارزنده ای برای همه مجاهدان راه حق

به گزارش خبرگزاری شبستان،‌ حضرت آیت الله مکارم شیرازی به چهارمین همایش بانوی فضیلت، حامی رسالت، حضرت خدیجه کبری(س) پیامی داده اند.

متن این پیام به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

قبلاً لازم می دانم ازتشکیل این همایش باشکوه برای بانوی بزرگ اسلام حضرت خدیجه کبری که تحت عنوان "بانوی فضیلت، حامی رسالت" در نمایشگاه بین المللی قرآن کریم برگزار می شود، از همه شما عزیزان و دست اندرکاران تشکر کنم.

از ویژگی های این همایش این است که برای بانوی بسیار والا مقام و مجاهدی تشکیل شده که عده ای خدمات برجسته او را به فراموشی سپرده اند و به همین جهت می توان او را بانوی مظلومه نام نهاد، در حالی که زندگی او می تواند الگوی بسیار ارزنده ای برای همه مجاهدان راه حق اعم از زنان و مردان باشد.

این بانوی بزرگوار از کسانی است که مصداق بارز کلام امیرمومنان در نهج البلاغه می باشد که فرمود: (لا تَسْتَوْحِشُوا فِى طَرِيقِ الْهُدى لِقِلَّةِ أَهْلِهِ ) آری، او در مسیر حمایت از پیغمبر اکرم(ص) و آیین اسلام از کمی همراهان هرگز وحشت به خود راه نداد و می گفت خدا با ماست و کسی که خدا با اوست، تنها نیست.

آری، این بانوی بزرگوار مصداق بارز همین موضوع است. در زمانی که پیغمبر اکرم(ص) تنهای تنها بود او اولین کسی بود که به پیغمبر اکرم (ص) ایمان آورد و درکنار او همچون کوه استوار ایستاد و با تمام وجود خود از آن حضرت حمایت می کرد.

معروف است هر زمان که پیغمبر اکرم(ص) از مسجدالحرام بعد از تبلیغ اسلام به خانه باز می گشت و بدن نازنین آن حضرت بر اثر سنگ های دشمنان مجروح بود این بانوی صبور، زخم های پیغمبر را می بست و آن حضرت را دلداری می داد.

یکی از نشانه های مظلومیت این بانوی بزرگوار این است که تنها دوران مشقت بار زندگی پیغمبر اکرم(ص) را در مکه دید که در حلقه محاصرۀ دشمنان سخت گرفتار بود و حتی این بانو زمانی از دنیا چشم پوشید که مسلمانان در شعب ابوطالب در محاصره شدید دشمن بودند و به این ترتیب هرگز دوران پیروزی و عظمت پیغمبر اکرم(ص) را که در جزیرۀ العرب به اوج خود رسید و همه دشمنان در برابر او تسلیم شدند و بانگ توحید و الله اکبر تمام فضای حجاز را پر کرد، مشاهده نکرد. آری، او با غم و اندوهی جانکاه چشم از جهان بربست و پیغمبر اکرم(ص) و دخترش فاطمه زهرا(س) را داغدار ساخت در حالی که وظیفه خود را در حمایت از اسلام و همسرش رسول خدا(ص) انجام داده بود.

زوایای زندگی این بانوی بزرگ واقعاً مطالعه کردنی است که در هر زاویه اش درسی نهفته است، گرچه در بعضی از اذهان معروف شده که او هنگام ازدواج با پیامبر اسلام(ص) چهل سال داشت و پیش از آن حضرت با دو نفر دیگر به نام های ابوهاله تمیمی و عتیق بن عائد ازدواج کرده بود و از آنان فرزندانی نیز داشت، ولی هر دو مسئله از نظر محققین و بزرگان تاریخ و حدیث اشتباه و نادرست است.

مطابق تحقیق دانشمندان آگاه حضرت خدیجه(س) هنگام ازدواج با پیامبر بیست و پنج ساله یا بیست و هشت ساله و دوشیزه بوده و روایت چهل سال یک روایت غیر قابل اعتماد است و آن دو نفر که به عنوان شوهر قبلی او ذکر شده شوهر خواهر او بوده اند که نامش هاله بود و فرزندانی را که نام می برند مربوط به خواهر اوست. بلاذری از علمای معروف اهل سنت در انساب الاشراف می گوید: خدیجه هنگام ازدواج با پیغمبر اکرم(ص) دوشیزه ای 28 ساله بود. (ج 1 / ص 98)

ابن العماد حنبلی در شذرات الذهب نقل می کند که خدیجه هنگام ازدواج با پیامبر اکرم(ص) 27 ساله بود (شذرات الذهب، ج 1، ص 14) و گروه زیادی از علمای شیعه و اهل سنت به این حقیقت اعتراف کرده اند که ذکر نام همه آنها به درازا می کشد.

حضرت خدیجه(س) در چهره پیغمبر اکرم(ص) در همان جوانی آینده فوق العاده ای را گویا مشاهده می کرد که هنگام ازدواج با آن حضرت علیرغم نکوهش فراوان زنان عرب که چرا زن با شخصیت و ثروتمندی مثل خدیجه چگونه با جوانی یتیم و ظاهراً فقیر ازدواج می کند با افتخار خواستگاری ابوطالب را برای پیغمبر اکرم(ص) پذیرفت. جالب اینکه مهریه ای که برای او تعیین شده بود و نود مثقال طلا بود را خدیجه شخصاً با افتخار پذیرفت. (یعنی من آن را به حضرت محمد(ص) تقدیم می کنم تا او به عنوان مهریه به من بپردازد)

این بانوی بزرگوار در تمام دوران زندگی اش بعد از بعثت پیغمبر اکرم(ص) یعنی حدود ده سال دائماً مظلوم و در فشار بود، داستان تولد بانوی اسلام حضرت زهرا(س) را همه شنیده ایم که احدی از زنان قریش هنگام وضع حمل به یاری حضرت خدیجه(س) نیامد تا اینکه مطابق روایتی که نقل می کند چهار زن بهشتی به یاری او آمدند.

تمام فشارهای سختی که در دوران مکّه بعد از بعثت بر پیغمبر اکرم(ص) وارد شد در واقع به خدیجه نیز وارد می شد و فداکاری بی نظیر او بهترین خدمت او به اسلام و پیغمبر اکرم(ص) است.

در اینجا لازم می دانم به دو نکته مهم اشاره کنم:

اولا، بعضی از متعصبان با تاریخ اسلام بازی سیاسی کردند و سعی کردند با تحریف تاریخ به مقصود خود جامه عمل بپوشانند.

مرحوم علامه امینی (ره) می گوید مورخان جیره خوار بنی امیه سعی داشتند هر کسی را که ارتباط خاصی با امیرمومنان علی(ع) داشت و از یاران خاص آن حضرت بود را به نحوی لکه دار کنند هر چند از بزرگان اسلام بود. به عنوان نمونه ابوذر یار خاص پیامبر اسلام(ص) کسی که به گفته رسول خدا(ص) در روی زمین از او راستگوتر نبود، او را متهم به اشتراکیه و کمونیسم کردند چرا که او در کلمات خود تعبیر به مال الله می کرد و این تعبیر نشان می دهد او عقیده به مالکیت شخص نداشت.

در حالی که این تعبیر در دو جای قرآن مجید، یک مورد با صراحت و دریک مورد دیگر با دلالت التزامی وارد شده است.

این متعصبان برای اینکه مقام حضرت خدیجه را که برترین همسران پیامبر بود، کم کنند و بعضی دیگر از زوجات آن حضرت را بر او مقدم بشمرند، گفتند خدیجه دوشیزه نبوده و چهل ساله بود و با این سخن بتوانند ضربه ای هم بر شخصیت پیامبر بزنند که آن حضرت بخاطر اموال خدیجه با او بیعت کرد، زیرا 15 سال از آن حضرت بزرگ تر و دوشیزه هم نبود، ولی همان گونه که عرض شد بسیاری از محققان بحث چهل سالگی آن حضرت را یک روایت ضعیف دانسته اند.

ثانیا، سزاوار جامعه زنان و انقلابی و شجاع است که درباره حضرت خدیجه به عنوان یک سرمشق بسیار عالی بیندیشند و به او اقتدا کنند و از فداکاری های او درس بیاموزند، حتی نه تنها زنان بلکه مردان نیز می توانند به او اقتدا کنند. همان گونه که قرآن درباره همسر فرعون و مریم می گوید: « وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتًا فِي الْجَنَّةِ وَنَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ * وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهِ مِنْ رُوحِنَا وَصَدَّقَتْ بِكَلِمَاتِ رَبِّهَا وَكُتُبِهِ وَكَانَتْ مِنَ الْقَانِتِينَ» (سورۀ تحریم، آیات 11 و 12)

در پایان دوام توفیقات شما قرآن پژوهان را در طی طریق قرآن و عترت و نشر معارف اسلامی از درگاه الهی مسئلت دارم.

قم – ناصر مکارم شیرازی

دهم رمضان 1438

مطابق با پانزدهم خرداد 1396