حجت الاسلام رمضان محمدی، مدیر گروه تاریخ اسلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به اینکه ماه مبارک رمضان وجوه عرفانی و معرفت افزای فراوانی را به مثابه یک گنجینه در خود دارد، اظهار کرد: عالی ترین مکتب تربیت و اخلاق، ماه رمضان است که می تواند روی زوایای مختلف زندگی انسان ها تاثیر بگذارد و در بسیاری از موارد مایه نجات انسان ها شود.
وی با بیان اینکه عرفان حقیقی همان شناخت خداوند متعال است، تصریح کرد: برای شناخت خداوند نخست باید خود و آفرینش را بشناسیم، بدانیم که خدا در همه جا حاضر و ناظر است. زمانی که به این شناخت از خودمان به عنوان یک مخلوق رسیدیم می توانیم به درستی وجود خالق را در همه امور درک کنیم. ماه رمضان به دلیل شرایط خاصی که برای روزه داران فراهم می شود زمان مناسبی برای این شناخت است.
محمدی با اشاره به تاثیر ماه مبارک رمضان در گسترش فضیلت های اخلاقی میان گروه های مختلف اجتماع، گفت: طبق تحقیقات میدانی که انجام شده است در ماه مبارک رمضان چهارصد واژه همگام با فرهنگ روزه در این ایام و در طول این سی روز بیش از سایر ماه های سال استفاده می شود. در واقع افراد به دلیل شرایط خاص روحانی و معنوی که در آن قرار گرفته اند از واژه هایی نظیر عذرخواهی، خدا قوت، خسته نباشید و .... بیشتر استفاده می کنند انفاق و دستگیری از فقرا از جمله رویکردهای عملی در طول این ماه است.
وی ادامه داد: در روایات داریم که در روزه داری یک شناخت وجود دارد و فرد در این ماه به ماهیت خود رجوع می کند. پیامبر(ص) در آستانه ماه مبارک رمضان می فرمود: «لما حضر شهر رمضان سبحان الله! ماذا تستقبلون؟ و ماذا یستقبلکم! قالها ثلاث مرات» (سبحان الله! به پیشواز عجب ماهی می روید؟! و عجب ماهی به شما روی می آورد؟! و این را سه بار تکرار فرمودند. همچنین حضرت می فرمودند: «ان ابواب السماء تفتح فی اول لیلة من شهر رمضان و لا تغلق الی آخر لیلة منه» (به درستی که در نخستین شب ماه رمضان درب های آسمان گشوده می شود و تا آخرین شب آن بسته نمی شود) .
وی با بیان اینکه در ماه مبارک رمضان شخص روزه دار می تواند خود را از آلودگی های نفس دور کند، افزود: بنابر روایات، شیاطین در این ماه در غل و زنجیر هستند و در نتیجه اگر کسی بخواهد به عرفان واقعی دست یابد این ماه فرصت فوق العاده ای است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در ادامه به تاثیرات ماه رمضان بر خُلق افراد جامعه اشاره کرد و گفت: بر اساس پژوهشی که در مورد آخرین طبقه بندی اختلالات روانی در آمریکا انجام شده است، اعلام کرده اند که هفده طبقه عمده و اصلی برای اختلالات روانی وجود دارد که روزه داری برای همه این اختلالات مفید بوده و آنها را از بین می برد، لذا روزه داری به عنوان یک شیوه درمان و تغییر رفتار معرفی شده است.
محمدی افزود: در طی یک ماهی که انسان روزه می گیرد یک برنامه مستمر یک ماهه دارد و با این گرایش مذهبی و اتکاء به خداوند است که انسان می تواند به نتیجه برسد. ضمن اینکه افزایش کنترل رفتارها و پایداری در برابر استرس ها در این ماه پر فضیلت تقویت شده و انسان در برابر اضطراب پایدار می شود.
وی در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به تاثیرات روزه داری بر اقتصاد جامعه اظهار کرد: روزه اقتصاد و کسب و کار جامعه را حمایت می کند، می توانیم بگوییم روزه مدرسه عالی اجتماعی است که سبب تقویت روحیه همیاری و کمک به قشر ضعیف جامعه و فقرا می شود. در روایت داریم که از امام حسن عسگری(ع) سوال شد که چرا خداوند روزه را واجب کرد که حضرت فرمود: «به این دلیل که توانگر درد گرسنگی را متوجه شود و به فقرا عطوفت پیدا کند». روایات فراوانی با این مضمون از لسان اهل بیت(ع) وجود دارد. امام صادق(ع) می فرماید: «خداوند روزه را واجب کرد تا فقیر و غنی با هم برابر و مساوری شوند».
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: ما حتی اگر به لحاظ تاریخی هم نگاه کنیم در همه ادیان روزه داریم. در دین یهودیت و مسیحیت به عنوان ادیان آسمانی و همچنین ادیان شرقی، روزه به اشکال مختلفی وجود دارد. روایت است که حضرت عیسی(ع) یک روز در میان روزه می گرفته اند. پس روزه در ادیان گذشته نیز بوده است چنانچه خداوند در قرآن می فرماید: « يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ » ( اى كسانى كه ايمان آورده ايد روزه بر شما مقرر شده است همان گونه كه بر كسانى كه پيش از شما بودند مقرر شده بود باشد كه پرهيزگارى كنيد ) .
وی با بیان اینکه باید نسبت به ماه رمضان شناخت پیدا کنیم و وارد این ماه شویم افزود: ما در ایام زندگانی خود همواره با نسیم های رحمت الهی مواجهیم. اما برخی نسیم ها فینال است! نسیم رحمت خدا در ماه رمضان به عالی ترین درجه است. بنابراین انسان مومن باید تلاش کند تا در این ماه پر فضیلت بیش از گذشته به کلام و رفتار خود دقت کرده و مراقبت کند تا این رویکرد خودسازی در ماه رمضان در وجود او ملکه شود.
نظر شما