ماه مبارک ما را به ظهور نزدیک می کند/مفهوم انتظار در دعاهای رمضان

حجت الاسلام جواد جعفری، کارشناس و استاد مباحث مهدوی در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان پیرامون ارتباط وثیق میان ماه مبارک رمضان و حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه، اظهار کرد: در رابطه با ارتباط میان ماه مبارک رمضان و مباحث مهدوی می‌توان به دو قسمت مجزا اشاره کرد؛ نخست؛ بحث معارفی که در ماه مبارک رمضان مطرح می شود و ارتباط مستقیم با مهدویت دارد و دیگری؛ مباحث عملی ای که در ماه رمضان داریم و ما را برای پذیرش دولت حق و ولایت امام زمان (ع) آماده می کند.

وی ابراز کرد: در بخش اول که بحث معارف و مباحث علمی و نظری است می توان گفت یکی از مسایل بسیار مهم، موضوع «اثبات وجود امام مهدی (ع)» است. چرا که یکی از مهمترین بحث های اختلافی میان شیعه و دیگر مذاهب اسلامی، اعتقاد به وجود فعلی امام مهدی (ع) است. شیعه معتقد است امام دوازدهمی که رسول خدا صل الله علیه وآله وعده آن را داده اند، اکنون در میان ما زندگی می کند اما دیگر مذاهب اسلامی معتقدند وی هنوز متولد نشده است.

اثبات اصل وجود امام مهدی علیه السلام به کمک ماه مبارک رمضان

استاد مرکز تخصصی مهدویت تصریح کرد: یکی از مسایل پررنگ در ماه مبارک رمضان، بحث اثبات وجود امام زمان (ع) است. همچنان که امام صادق (ع) با اشاره به مسئله فرمودند: «با سوره قدر با دشمنان ما احتجاج کنید» آیه 4 سوره مبارکه قدر می فرماید: ملائکه و روح در شب قدر برای امور عالم به زمین نازل می شوند. این یک سوال جدی است که اگر کسی روی زمین نیست که صاحب این امور باشد چرا ملائکه این امور را به زمین می آورند؟ اینکه خداوند می فرماید: «تَنَزَّل‌ُ المَلائِکَةُ وَ الرُّوح‌ُ فِیها بِإِذن‌ِ رَبِّهِم‌ مِن‌ کُل‌ِّ أَمرٍ» مسلما ًدر زمین خبری هست؛ در غیر این صورت معنایی ندارد که امور از آسمان به زمین نازل شود.

حجت الاسلام جعفری ادامه داد: از ما خواسته شده که با استناد به این آیه این موضوع را با مخالفان اهل بیت (ع) مطرح کنیم و ببینیم که پاسخ آنها چیست؟ هر چند ائمه معصومین علیهم السلام خود تأکید کرده اند که آنها پاسخ منطقی برای این پرسش ندارند. و به این ترتیب حقانیت مذهب شیعه و وجود امام مهدی (ع) اثبات می شود. بنابراین، یکی از محورهای معرفتی، علمی و نظری در این رابطه، «اثبات اصل وجود امام زمان(عج)» با توجه به شب قدر و اتفاقات این شب است.

صرف دعا و آرزو، یا ابراز رغبت نسبت به دولت مهدوی کافی نیست

محقق و پژوهشگر مهدوی تصریح کرد: دومین نکته نظری، علمی و معرفتی آن است که توجه داشتن به دعاهایی که در ماه مبارک وارد شده است، می تواند ما را با مسایل مهدوی آشنا کند. یکی از معروف ترین و مهم ترین دعاهای این ماه «دعای افتتاح» است که مستحب است هر شب خوانده شود. وقتی در فقرات پایانی این دعا نام ائمه(ع) را می بریم و به امام مهدی (ع) می رسیم می گوییم: «اَللّهُمَّ اِنّا نَرْغَبُ اِلَیْکَ فى دَوْلَةٍ کَریمَةٍ...» یعنی اشتیاق و تمایل خود را به دیدن دولت مهدوی ابراز می کنیم و در عین حال از خدا می خواهیم «تجعلنا فيها من الدعاه الي طاعتك و القاده الي سبيلك؛ خدایا ما را از کسانی قرار ده که به سوی تو و دین تو، راهنمایی می کنند و برای اینکه راه تو را نشان دهند پیشتاز هستند» به عبارت دیگر، اگر کسی خواهان و منتظر امام زمان(عج) است باید دعوت کننده به سوی خدا باشد و سبیل ِ«الله» را به مردم نشان دهد.

وی با اشاره به این که صرف دعا و آرزو یا ابراز رغبت نسبت به دولت کریمه مهدوی به تنهایی کافی نیست، گفت: متاسفانه، برخی چنین تبلیغ می کنند که وظیفه ما در برابر ظهور و مهدویت صرفا دعا کردن است و غیر از دعا چیزی از ما خواسته نشده؛ اما اگر کسی به لحاظ علمی و معرفتی دعاهای ماه مبارک رمضان را بررسی کند می بیند که دقیقا در کنار اشتیاق به دولت کریمه، بحث دعوت و سیادت مطرح است. یعنی شما هم باید دعوت کننده و مبلغ به این راه باشید و هم راهنما. به عبارت دیگر هم تبلیغ کنید که مردم به این سو بیایند و هم وقتی آمدند دست آنها را بگیرید تا به مقصد برسند. بنابراین، ما غیر از دعا کردن و ابراز اشتیاق نسبت به دولت کریمه وظایف عملی نیز داریم که مهم ترین وظیفه ما در این عرصه، «تبلیغ» نسبت به امر به معروف و نهی از منکر، راهنمایی و هدایت مردم است.

ماه مبارک رمضان ما را به ظهور نزدیک می کند

جعفری تاکید کرد: این موارد، جزء معارفی هستند که از دعاهای ماه رمضان می توان استفاده کرد. این بخش نظری ماجرا است، اما بخش مهم تر آن «بخش عملی» است. ما غیر از استفاده علمی از ماه مبارک رمضان برای اثبات وجود امام زمان علیه السلام و برای فهم وظایف عملی و نقش خودمان، باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که ماه مبارک رمضان در عمل نیز ما را به ظهور نزدیک می کند. کسانی که به انجام اعمال این ماه مبادرت می کنند به عنوان مثال روزه می گیرند بخصوص روزه کامل (یعنی علاوه بر نخوردن و نیاشامیدن از گناه و معصیت نیز تا حد توان دوری می کنند) عملا در حال آماده کردن جامعه برای ظهور هستند.

کارشناس مهدوی در توضیح بیشتر این سخن خود گفت: امام مهدی علیه السلام خود می فرمایند: «همانا آنچه ما را از شما دور می کند چیزی نیست جزء کارهای زشتی که ما نمی پسندیم» بنابراین، اگر ما بخواهیم کارهای ناشایست را کنار بگذاریم و اعمال صالح داشته باشیم، با استناد به این فرمایش حضرت مهدی(عج) می توان گفت زمینه ظهور و اسباب آمدن امام عصر(عج) فراهم می شود. به این ترتیب ما با «روزه»، با «تقوا پیشه کردن»، با «سعی بر نماز اول وقت»، «نماز جماعت»، سعی بر «قرائت قرآن» و «حفظ چشم و گوش از حرام» تلاش می کنیم تا هم خود و هم جامعه را صالح گردانیم.

پاسخ به سوال بزرگ منتظران در شب قدر

حجت الاسلام جعفری خاطرنشان کرد: قرآن کریم می فرماید: «أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ» یعنی کسانی که قرار است امام زمان (ع) را یاری کنند، بندگان صالح خدا هستند و ماه مبارک رمضان زمینه صالح شدن را فراهم می کند و از این جهت ماه رمضان می تواند زمینه ساز ظهور باشد. نکته دوم در رابطه با بحث عملی، توجه تام و تمام به امام(عج) است به این معنا که شب قدر همچنان که گفتیم به لحاظ علمی و نظری وجود امام زمان(عج) را اثبات می کند؛ اما به لحاظ عملی باعث می شود که ما نقش حضرت حجت(عج) را در دوران غیبت به روشنی درک کنیم.

وی خاطرنشان کرد: امروز برخی شبهه می کنند که امام غایب چه فائده و منفعتی برای ما دارد؟ ما چه نیازی به امام غایب داریم؟ شما وقتی در شب قدر تامل می کنید می بینید که امام، مدیر تمام عالم است به اذن الله و ملائکه گوش به فرمان و کارگزاران ایشان هستند، آنها در این شب به محضر امام(عج) رسیده و درخواست تکلیف می کنند، امام(عج) دستور می فرمایند و آنها انجام می دهند. فرشتگانی که اداره عالم را به عهده دارند، کارگزاران حضرت مهدی(عج) هستند. این سوال که حضرت مهدی(عج) در کجای زندگی ما قرار دارند؟! در شب قدر پاسخ داده می شود چون با قدری تامل می فهمیم که تمام مقدرات و زندگی ما در دست امام است و سرنوشت ما به صورت مستقیم با ایشان گره خورده است.