انتخابات‌ میدان بروز پتانسیل انقلابی مردم است

دکتر محمدعلی فتح اللهی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در گفت وگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در مورد انتخابات و رابطه آن با سرنوشت کشور، گفت: انتخابات نسبت مستقیم با قدرت دارد. قدرتی باید وجود داشته باشد تا انتخاب شود. از طرف دیگر این انتخابات است که قدرت را به وجود می‌آورد. انتخابات باعث تولید قدرت در جامعه شده و عزت و اقتدار ملی را افزایش می دهد. در حقیقت قدرت قانون است که انتخاب می شود و انتخابات به نوبه خود باعث افزایش قدرت قانون می شود. انتخابات باید با رعایت قانون انجام شود. ایمان دینی، مردم را به سوی انتخابات سوق می دهد و مبانی دینی، انتخابات را راه ایجاد قدرت ایمانی قرار داده است.

وی با بیان اینکه انتخابات عدالت آفرین، راه برقراری عدالت است، افزود: عدالت وقتی محقق می شود که عزم و قیامی در جامعه به وجود آید و انتخابی صورت گیرد. تجربه های انقلابی و حضور مردم در صحنه های سیاسی، تحقق عدالت را میسّر می کند. تعبیری را امام راحل(ره) قبل از انقلاب دارند که ایران کشور انقلاب‌هاست. ایران کشوری است که مردم هر چند سال یکبار حیات جدیدی از خودشان بروز و عرصه سیاست را ارتقا می‌دهند. انتخابات‌ آن عرصه ای است که پتانسیل انقلابی مردم نمایان و تحولی را در فضای سیاسی باعث می شود.

این محقق و استاد دانشگاه تصریح کرد: تعبیر مقام معظم رهبری که «انتخابات قد برافراشتن ملت است»، تعبیر بسیار برازنده‌ای است که ملت، خودی نشان می‌دهد و شخصیت خودش را دوباره پیدا می‌کند. در مقابل چشم جهانیان احساس عظمت کرده و عزت پیدا می‌کند. دنیا هم ناظر رفتار سیاسی مردم در صحنه انتخابات است.

وی با تأکید بر اینکه سیاست و حکومت در اسلام، امر قدسی و واقعیتی دینی دارد، بیان کرد: تنزل آن به سطح امور روزمره زندگی، باعث غاصبانه شدن آن می شود. آن چنانکه معلمی شغل انبیاء است، نامزدهای انتخابات هم تشبّه به انبیاء می کنند و برنامه مدیریت جامعه را ارائه می دهند. این برنامه باید قسط و عدل را برقرار کند.

وی تأکید کرد: همان طور که انبیای الهی مردم را به پذیرش پیام نبوت دعوت می کنند، تبلیغات انتخاباتی هم لازمه ورود در این عرصه است. در این جهت، طبقات ضعیف جامعه هم موضوعیت پیدا می کنند. انتخابات ریاست جمهوری حتی اگر مورد سوء استفاده قرار گیرد و سودای سلطنت و اشرافیت را کند باز هم شکست در حکومت دینی معنی ندارد. فرایند انتخابات، آگاهی و انسجام مردم برای طلب حکومت دینی را تقویت می کند و قدرت تأثیر افکار عمومی را افزایش می دهد. اگر هم مدیریت عادله مستقر گردد، لطف بی انتهای الهی نمایان خواهد شد.

فتح اللهی در ادامه سخنانش با بیان اینکه تجربه نشان داده است که انتخابات ایران، قابل مهندسی و مدیریت نیست و همیشه به نوعی موجب شگفتی شده است، گفت: شاید تنها در هفته آخر، منجر به روز اخذ رأی است که می توان پیش بینی نزدیک به صوابی از نتیجه انتخابات را ارائه کرد. هرچند که نتیجه انتخابات، تغییری در بنیان های سیاست ایران که پس از پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفته است؛ ایجاد نمی کند، اما انتخابات، به هر حال آرایش سیاسی در کشور را شفاف و وزن جریان های سیاسی و اجتماعی را روشن می کند.

وی افزود: مهمتر از همه، انتخابات محیط سیاسی کشور را تغییر و معیارهای مدیریت را ارتقا می دهد؛ به گونه ای که اداره کشور با شیوه های قبلی جوابگو نباشد. دو جناح اصلی سیاسی کشور، توان خود را به میدان آورده اند تا نتیجه آراء را در اختیار بگیرند، اما اتفاقی که خواهد افتاد، شکل گیری محیط جدید سیاسی و انتظارات مردمی در کشور است که همه باید در آن وارد شوند و احتمالا آمادگی لازم برای این امر، حتی برای پیروز انتخابات هم وجود نداشته باشد، لذا باید طبق قانون و شریعت عمل کرد و از حدود تعریف شده اخلاقی و نزاکت سیاسی، پا را فراتر ننهاد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به تغییر فضای سیاسی بعد از انتخابات، ابراز کرد: فعالیت های تبلیغاتی نامزدها، از عوامل اصلی این تغییر فضای سیاسی است، هرچند که خود آنها از گستره تأثیر فعالیت های شان بی خبر باشند. ورود آنها به عرصه انتخابات، در محیط سیاسی قبلی بوده و انتظار دارند که در همان فضا، اعمال مدیریت کنند، اما انتخابات، محیط را تغییر می دهد و تبلیغات نامزدها نوعی سیّالیّت سیاسی ایجاد می کند که بعداً مدیریت را برای خود آنها هم اگر پیروز شوند، سخت می کند و باید آمادگی آن را کسب کنند. به هر حال مردم هستند که پیروز واقعی میدان انتخابات خواهند بود.

وی با توجه به نیازهای روز کشور اظهارکرد: لازم است درک نوینی از کار، شغل، هویت کارمندی، تحصیل، ازدواج، مسکن و به طور کلی در سبک زندگی پدید آید که دولت آینده باید پرچمداری آن را داشته باشد.

فتح اللهی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: سیالیّت حاصل از فضای انتخابات، تصلب جناح بندی های سیاسی موجود را تحت تأثیر قرار می دهد. اقبال مردم به دولت انقلاب در این انتخابات، ایفای نقش تعیین کننده مردم در تحقق چنین مطالبه بزرگی را زمینه سازی می کند.