ابوذر منتظرالقائم، محقق جنگ نرم و کارشناس و تحلیل‌گر فضای مجازی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از صومعه‌سرا با بیان اینکه ابزارهای فضای مجازی همچون تلگرام، اینستاگرام و... اصالتا شبکه‌های اجتماعی نیستند، اظهار داشت: به دلیل سوء فهم و آلودگی ذهنی لفظ این ابزارها را به شبکه‌های اجتماعی معنا و مصرف کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه معماری اجتماعی که این ابزارها در آنجا طراحی شده‌اند و بر اساس نظام ارزشی آنجا ساخت پیدا کرده‌اند و هیچ ربطی به نظام ارزشی ما ندارد، افزود: در نظام اجتماعی پاره پاره و بدون انتظام و نظام اجتماعی که خانواده در آن محوریت ندارد، این ابزارها را شبکه‌هایی برای ایجاد اجتماع میان انسان‌ها معرفی می‌کنند، اما در جامعه ما اینچنین نیست.
محقق جنگ نرم و کارشناس و تحلیل‌گر فضای مجازی گفت: آوردن ابزارهایی که بر اساس نظام فرهنگی اجتماعی غرب شکل گرفته و رنگ و بوی نظام اجتماعی آنجا را دارند، در نظام اجتماعی ما و شکل دادن برخی از روابط اجتماعی روی آنها تبعات خاص خود را دارد.
منتظرالقائم تصریح کرد: در شبکه اجتماعی عرف ایرانی_اسلامی، مهمترین تفاوت با شبکه‌های ارتباطی که ما سهوا و بر اساس ساده‌انگاری و ضعف بینشی و آگاهی اسم آنها راشبکه‌های اجتماعی گذاشته‌ایم تفاوت اصلی وجود و تعدد نقش‌های اجتماعی است.
وی با اشاره به اینکه در یک شبکه اجتماعی عرف ایرانی - اسلامی همچون شبکه اجتماعی خانواده که مهمترین شبکه اجتماعی است و متاسفانه ما از آن غافل هستیم، نقش‌های اجتماعی متنوعی همچون پدر، مادر، محرم و نامحرم، بزرگتر و کوچکتر، فرزند و والدین و ... ویژگی‌های خاصی دارند و نسبی هستند، خاطرنشان کرد: وقتی این روابط متنوع اجتماعی در یک شبکه ارتباطی که تنها یک نقش اجتماعی را به رسمیت می‌شناسد خلاصه شود، حتما نتیجه عمل این خواهد بود که نقش‌های متنوع اجتماعی به نفع آن نقش اجتماعی خلاصه سازی و منهدم می‌شود.
معیارهای نظام اجتماعی غرب با نظام اجتماعی ما متفاوت است
محقق جنگ نرم و کارشناس و تحلیل‌گر فضای مجازی اظهار داشت: در شبکه‌های ارتباطی فرد، یک نقش ارتباطی به نام friend که به آن نقش اجتماعی دوست هم نمی‌توان اطلاق کرد وجود دارد، که در این ارتباط بر اساس سیاست‌هایی که بین دو نفر وجود دارد هر کسی با هر کسی دوست می‌شود، که در نظام اجتماعی غیر اسلامی با دشمن، نامحرم و .. هم می‌توان دوست شد و معیارهایی که در نظام ما است در آن وجود ندارد.
منتظرالقائم افزود: نتیجه این می‌شود در شبکه‌های ارتباطی همه افراد با هم دوست هستند و هیچ کسی بیشتر از دوست نیستند و به عنوان مثال پدر و مادر حداکثر نقشی که در این فضا می‌توانند با فرزندشان برقرار کنند نقش دوست است و فرد ارتباطی که با افراد دیگر دارد کمتر با والدین برقرار می‌کند.
وی با بیان اینکه با طولانی شدن استفاده افراد از این ابزارها و شبکه‌های ارتباطی آرام آرام نظام ارزشی بر رفتار و ذهن افراد متاثر می‌شود، گفت: وقتی برای مدتی فرد در یک چهارچوب نظری و معرفتی تنفس کند، روی ذهن فرد تاثیر دارد و آن فرهنگ را می‌پذیرد.
محقق جنگ نرم و کارشناس و تحلیل‌گر فضای مجازی تصریح کرد: نوع روابط که این افراد بر زندگی واقعی منهای فضای مجازی دنبال می‌کنند، رنگ و بوی همان روابطی را می‌گیرد که در فضای مجازی متاثر از نظام ارزشی غرب دنبال می‌شود.
خسارت‌های اجتماعی با رشد کاربرد ابزارهای ارتباطی غربی
منتظرالقائم با بیان اینکه با رشد اجتماعی کاربرد این ابزارها با خسارت‌های اجتماعی مواجه هستیم، خاطرنشان کرد: تلگرام، اینستاگرام و ... در این آسیب‌ها مشترکند، اما هر کدام آسیب‌های خاص خود را هم دارند.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه فعل اصلی در اینستاگرام عکس گرفتن از خود یا همان سلفی است، یک ضد فرهنگ برای معارف بومی ایرانی ملی ماست که در آن خودستایی و قرار دادن خود در مرکز موضوع و مسئله است.
محقق جنگ نرم و کارشناس و تحلیل‌گر فضای مجازی با اشاره به اینکه فرد در کنار حرم بزرگان دینی خودش را مرکز تصویر قرار می‌دهد و خود محوری و خودستایی که امر مضمون است تبدیل به امر پسندیده می‌شود، افزود: در امور دینی و فرهنگی معتقدیم که امور مستحب و امور خیر را باید مخفی کنیم.
منتظرالقائم با بیان اینکه با ایرانی کردن این ابزارها هم مشکلات حل نمی‌شود، گفت: ما نیاز به تغییر مهمی به اسم پیوست فرهنگی داریم که این پیوست ضرورتش یک امر پذیرفته میان نخبگان کشور است به گونه‌ای که از ابتدای برنامه پنجم توسعه، ماده یکم آن اشاره دارد هر طرح بزرگ ملی در هر حوزه‌ای شکل بگیرد که به زندگی مردم مربوط می‌شود باید حتما دارای پیوست فرهنگی باشد.
این محقق جنگ نرم و کارشناس و تحلیل‌گر فضای مجازی با بیان اینکه شورای عالی فضای مجازی یک شورای ناکارآمد ست که رهبر معظم انقلاب بارها از آن گله کرده‌اند، خاطرنشان کرد: ما باید شبکه‌های خود را مبتنی بر شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی کنیم البته منظور از شبکه ملی اطلاعات، اقدامات و پروژه‌هایی که امروز دولت به اسم این شبکه انجام می‌دهد نیست، چون در حال حاضر نقشه راهی برای تشکیل شبکه ملی اطلاعات به صورت مصوب قانونی در کشور نداریم که بر اساس آن شبکه بسازیم.
منتظرالقائم با اشاره اینکه شبکه ملی اطلاعات ابتدا باید طرح کلی و نظام مهندسی آن توسط مرکز ملی فضای مجازی تصویب و ابلاغ شود سپس دولت شروع به برخی اقدامات کند، اظهار داشت: وقتی زیرساخت‌ها آماده شد باید ابزارهای ارتباطی مورد نیاز مردم خودمان را با کیفیت بالاتر و سرعت بهتر، هزینه کمتر، محرمانگی و حفظ حریم خصوصی بیشتر روی بستر این شبکه به مردم ارائه کنیم.
وی با بیان اینکه اگر این فضا را انجام ندهیم از گسترش تبعات مختلف آسیب‌های اجتماعی در این زمینه نباید تعجب کرد، افزود: بسیاری از رسانه‌های ارزشی خودشان به اشاعه این ابزارها آلوده هستند و متاسفانه متوجه آسیب‌هایی که خودشان انجام می‌دهند، نیستند.
محقق جنگ نرم و کارشناس و تحلیل‌گر فضای مجازی با اشاره به اینکه ضعف آگاهی در این حوزه یک امر فراگیر است که شامل حال رسانه‌های ارزش‌گرا هم شده است، گفت: امید است که جوانان ارزش گرا و مومن به منافع ملی و دینی کشور خودشان بیدار شوند و فضاها را ترویج و استفاده نکنند و به سمتی پیش بروند که سیاست‌های این حوزه را درک کنیم و بر اجرای آن پافشاری کنیم تا کمتر شاهداین آسیب‌ها باشیم.
نظر شما