ماه رجب که می آید در تمام مساجد و اماکن متبرکه نوای دعایی طنین انداز می شود، دعایی که در هر روز ماه رجب و در تعقیبات نمازهای یومیه خوانده می شود، این دعا که به دعای «يا مَنْ اَرْجُوهُ» معروف است به این شکل قرائت می شود:
يا مَنْ اَرْجُوهُ لِكُلِّ خَيْرٍ، وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ كُلِّ شَرٍّ، يا مَنْ يُعْطِى الْكَثيرَ بِالْقَليلِ، يا مَنْ يُعْطى مَنْ سَئَلَهُ، يا مَنْ يُعْطى مَنْ لَمْ يَسْئَلْهُ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً، اَعْطِنى بِمَسْئَلَتى اِيَّاكَ، جَميعَ خَيْرِ الدُّنْيا وَ جَميعَ خَيْرِ الْأخِرَةِ، وَ اصْرِفْ عَنّى بِمَسْئَلَتى اِيّاكَ جَميعَ شَرِّ الدُّنْيا وَ شَرِّ الْأخِرَةِ، فَاِنَّهُ غَيْرُ مَنْقُوصٍ مااَعْطَيْتَ، وَ زِدْنى مِنْ فَضْلِكَ يا كَريمُ
راوى می گوید: پس گرفت حضرت امام صادق علیه السلام محاسن شريف خود را با انگشتان دست چپ خود و خواند اين دعا را به حال التجا و تضرّع به حركت دادن انگشت سبابه دست راست. و بعد قرائت می کند:
* ياذَاالْجَلالِ وَ الْاِكْرامِ، يا ذَاالنَّعْمآءِ وَ الْجُودِ، يا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ، حَرِّمْ شَيْبَتى عَلَى النَّارِ
در ترجمه دعای شریف می خوانیم که:
اى كه براى هر خيرى به او اميد دارم و از خشمش در هر شرى ايمنى جويم. اى كه مىدهد (عطاى) بسيار در برابر (طاعت) اندك اى كه عطا كنى به هركه از تو خواهد! اى كه عطا كنى به كسى كه از تو نخواهد و نه تو را بشناسد از روى نعمت بخشى و مهرورزى! عطا كن به من به خاطر درخواستى كه از تو كردم همه خوبى دنيا و همه خوبى و خير آخرت را و بگردان از من به خاطر همان درخواستى كه از تو كردم همه شر دنيا و شر آخرت را زيرا آنچه تو دهى چيزى كم ندارد (يا كم نيايد) و بيفزا بر من از فضلت اى بزرگوار!
* اى صاحب جلالت و بزرگوارى اى صاحب نعمت و جود اى صاحب بخشش و عطا حرام كن محاسنم را بر آتش دوزخ!
آیت الله علی شیخ موحد، مدیر حوزه علمیه خواهران فارس با اشاره به سند این دعا می گوید: این دعا شخصی است با لقب «محمد سجاد» به نقل از امام صادق (علیه السلام)، نقل شده است و مرحوم مجلسی و سید بن طاووس آن را نقل کرده اند.
وی با اشاره به اینکه این دعا 2 نکته مهم دارد، در این دعا « جَميعَ خَيْرِ الدُّنْيا وَ جَميعَ خَيْرِ الْأخِرَةِ» عنوان شده چرا که انسان در دنیا انسان نمی داند چه برایش شر است و چه برایش خیر، پس به همین علت از کلمه جمیع برای هر 2 استفاده شده است، می افزاید: چرا برای شر تنها یک جمیع آمده است و در دعا می خوانیم «جَميعَ شَرِّ الدُّنْيا وَ شَرِّ الْأخِرَةِ» و دلیل آن اینست که در آخرت یک شر بیشتر نیست آن هم دوری از خداست پس به همین علت در این بخش جمیع نیامده است.
آیت الله شیخ موحد با تاکید بر اینکه نکته دوم در این دعا توحید اعتقادی نهفته در دل این دعاست، می گوید: توحید اعتقادی یکی از توحید های مهم است و انسان باید معتقد باشد که انسان خیر از ناحیه غیر خدا نیست و جز خداوند خیری به انسان نمی رسد.
وی با تشریح «آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ كُلِّ شَرٍّ»، این بخش را بسیار مهم عنوان کرد و اظهار داشت: « آمَنُ سَخَطَهُ» خیلی مهم است، روایت داریم بعضی وقت ها انسان گناهی می کند که آن لحظه و آن، مورد توجه خداوند بوده که مورد غضب خداوند قرار می گیرد و این خیلی خطرناک است و روایت داریم خداوند به عزتش سوگند یاد می کند که دیگر این فرد را هدایت نمی کند و این خط برای اینست که دچار این سخط نشویم به خدا پناه ببریم چرا که بعضی از شرها هست که این که چنین غضبی دنبال دارد.
رئیس حوزه علمیه خواهران فارس اظهار داشت: توحید اعتقادی از توحید افعالی بهتر است چرا که توحید اعتقادی خالی از هرنوع غرض و ریاست و هر کس توانسته کار خیر کند و توانسته به خدمت حضرت صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) برسد و ایشان را ملاقات کند، توحید اعتقادی داشته است.
وی افزود: رسیدن به توحید اعتقادی معلول تفکر تنها نیست، محال عادی است چرا که انسان نمی تواند از خودش عبور کند و از توحید افعالی به توحید اعتقادی برسد و باید گفت کسی با فکر به توحید اعتقادی نرسیده است و با عمل به توحید اعتقادی می رسد و در این دعا توحید اعتقادی به انسان نشان داده شده است.
گزارش: محسن تورع
نظر شما