حجت الاسلام سید سجاد ایزدهی، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با اشاره به وجهه مردم سالارانه و دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی در مقایسه با دموکراسی غربی گفت: انقلاب اسلامی که در سال 1357 پیروز و در سال 1358 در رفراندوم تایید و تثبیت شد شاید تنها انقلابی است که به فاصله دو تا سه ماه بعد از وقوع، حکومت و نظام خود را به رای می گذارد و همه مردم را برای این قضیه فراخوان می کند، در حالی که معمولا نظام های موجود و نظام هایی که بعد از هر انقلاب سر کار می آیند مدتی را برای تثبیت مبانی خود پشت سر می گذارند.
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: به دلیل آنکه انقلاب اسلامی از آغاز بر پایه نظر مردم بنا شده بود لذا اولین کاری که در نظام صورت گرفت این بود که اساس جمهوری اسلامی به رای و نظر گذاشته شود و مردم را به مشارکت بخوانند و این روال در دوره های بعد هم وجود داشت و در زمان های بعد هم هرچه گذشت در قانون اساسی، متم قانون اساسی ، ریاست جمهوری ها، مجلس، شورای اسلامی شهرها و ... همواره رای مردم وجود داشته است چون اصرار بود که رای مردم حاکم باشد و نظام بر اساس نظر مردم بنا شود. و این تفاوت مردم سالاری دینی با سایر نظام های دموکراسی است.
وی افزود: این حق مشارکت برای مردم مبتنی بر مبانی نظام اسلامی است، همچنان که از اسم «جمهوری اسلامی» بر می آید که اسلام و جمهوریت در ذات آن وجود دارد، اما نکته قابل توجه آنکه جمهوریت این نظام التقاطی نیست به این معنا که اسلامیت را از اسلام و جمهوری را از غرب بگیریم و این دو را تلفیق کرده باشیم؛ بلکه سنخ جمهوریت و مردم سالاری آن، برآمده از مبانی خود اسلام است، اسلامی که مردم را در مشارکت سیاسی دخیل و مردم را ولی نعمت این جامعه می داند و حاکمان را به مثابه خادمان آنان فرض می کند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: بر همین اساس نظام اسلامی اصل را بر مشارکت سیاسی فرض می کند، البته طبیعتاً مشارکت سیاسی مردم را با توجه به اینکه مسلمان هستند و باور به مبانی دینی دارند در محدوده آموزه های دین و شرع قلمداد می کند؛ چنین نظامی طبیعی است که سعادت مردم را بر خواست ها مقدم می دارد.
وی در ادامه تصریح کرد: رویکرد این نظام آن است که سعادت را از جنبه ای که در حیطه زندگی مردم است، تامین کند، گاهی خواسته مردم بر اساس تبلیغات یا شرایط شان به مصلحت نیست در حالی که شریعت و عقل خردمندان بر این شرایط زودگذر باید حاکم باشد و بر این اساس است که مردم رای می دهند. مهم اینکه قوانین جمهوری اسلامی که بر اساس شریعت بنا نهاده شده به درستی تبیین و شریعت به قانون فراگیر تبدیل شود.
ایزدهی با بیان اینکه آزادی، جمهوری و رجوع به نظر مردم یک قرائت ندارد که بگوییم فقط غربی است، تاکید کرد: با این حال اینگونه القا می شود که فقط آزادی به معنای لیبرالسیم قبول است در حالی که این قرائت مادی بوده و قرائت موجه و مثبتی نیست. بلکه در مردمسالاری دینی آزاد شدن از قید شهوات برای رسیدن به سعادت مطرح است و در مقابل و در مدل های غربی، آزادی به معنای آن است که انسان را از هر چه محدودش کند، برهاند.
وی ادامه داد: مردمسالاری دینی بر اساس نظر مردم می کوشد شایستگان به حاکمیت برسند نه حاکمیت هر کسی که بتواند خود را در معرض رای قرار دهد، لذا در نگاه اسلامی تعیین صلاحیت ها مطرح است و صلاحیت ها در حداقل ها نیز مطرح می شود.
ایزدهی در پایان خاطرنشان کرد: نکته مهم اینکه مردمسالاری ای که نظام اسلامی ارایه می کند از آیات قرآن و روایات و سیره اهل بیت(علیهم السلام) به ویژه امیرالمومنین(ع) الگو گرفته است لذا این مردمسالاری نه فقط مردم را محق می داند که حق و تکلیف دوجانبه بین مردم و حکومت را مطرح می کند.
نظر شما