به گزارش خبرنگار مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد جامع فرومد در جاده شاهرود به سبزوار و مشهد در روستای فرومد از توابع شهرستان میامی و 100 کیلومتری شرق شهر میامی و 165 کیلومتری شمال شرقی شاهرود واقع شده است.
مسجد جامع فرومد و آرامگاه «ابن یمین فریومدی» شاعر قرن هشتم هجری، در نیمه دوم قرن هفتم هجری به ویژه در اواخر تسلط ایلخانیان مغول (نیمه اول قرن هشتم) در روستای مذکور و آبادی‌های اطراف آن از نظر سیاسی دارای اهمیت زیادی بود و ایجاد نهضت سربداران، آبادانی این روستا را که تقریباً مرکز فعالیت آنان محسوب می‌شد بیش از پیش افزایش داد.
بنای مسجد جامع فرومد در مساحتی حدود ۸۲۰ متر مربع با نقشه دو ایوانی ساخته شده و متشکل از دو ایوان شمالی و جنوبی، دو ایوانچه در طرفین ایوان‌ها، شبستانی در ضلع شرقی ایوان جنوبی و احتمالاً شبستانی به قرینه آن در ضلع غربی، دو رشته رواق در طرفین صحن، اتاق گنبددار چهار گوش در ضلع غربی ایوان شمالی و سردری مزین، است.
شبستان غربي مسجد، كاملاً ويران شده و در بقاياي ويرانه‌های آن آثاري از تزئينات ديده مي‌شود، مسجد جامع فرومد از معدود مساجدی است که گچ‌بری، نقش‌ها و کاشی‌کاری های زیبای قرون چهارم تا هفتم هجری در بنای آن به کار رفته است و به همین دلیل در شمار آثار تاریخی مهم و کم‌نظیر ایران جای دارد.
این بنا که در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده، با وجود اینکه امروزه به صورت نیمه ویرانه درآمده است، یکی از آثار ارزشمند دوره خوارزمشاهیان در ایران به‌شمار می‌رود.
این بنا دارای تزئینات معماری منحصر به فرد گچی و آجری با تلفیق کاشی فیروزه‌ای است، بنا بر برخی روایت‌ها، این مسجد بر آثار یک آتشکده بنا شده است.
بنای این مسجد كه نخستین بنای تاریخی استان سمنان است، از عجایب هنري ایران بوده و در حدود نهصد سال قبل بنا شده است، دو ایوان بلند رو به روی هم در دو جهت شمالی و جنوبی ایستاده‌اند و بر دیوارها، طاق‌ها و سقف و پیشانی ایوان‌ها، نقوش اسلیمی، گیاهی و هندسی، آجرکاری‌ها، گچ‌بری‌ها، مقرنس‌ها یا گوشواره‌ها و کتیبه‌های قرآنی چشمان هر بيننده‌اي را حیران مي‌كند.
سردر ورودی این مسجد، در ضلع شمالی بنای آن قرار گرفته و مزین به تزئینات غنی و زیبای آجرکاری، گچ‌بری و کتیبه‌هایی چند است، این سردر به صورت ایوانی با قوس شکسته است که در حاشیه داخلی آن، دو ستون نمای آجری اجرا شده است، این ستون‌ها در پایین روی سکوی طرفین سردر قرار گرفته و در بالا به سر ستون مکعب شکل پایان می‌پذیرد.
در طرفین این ستون‌نماها نیز تزئینات آجری تراش به شکل هشت ضلعی منتظم که در فضای خالی داخل شعاع‌های آنها سفال مهری با نقش گیاهی نشانده‌اند و گچبری‌هایی با نقوش هندسی وجود داشته که بخش اعظم آن فرو ریخته است.
ایوان بزرگ و جنوبی مسجد به عرض ۶۲/۶ و عمق ۲۵/۱۱ متر، از ایوان مقابل بزرگتر و مرتفع‌تر است.
درون ایوان جنوبی، محراب قرار دارد با گچ‌کاری‌های منقوش به طرح‌های گوناگون که هنوز رنگ فیروزه‌ای و آبی لاجوردی آن چشم را نوازش مي‌كند.
نظر شما