به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، مراسم رونمایی از كتاب انگلیسی گزیده شعرهای علیرضا قزوه، شاعر و مدیر مركز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری و سیدعلی موسوی گرمارودی شاعر و مترجم قرآن و پژوهشگر ادبی، شنبه 21 اسفندماه با حضور جمعی از اهالی ادبیات و ترجمه در حوزه هنری برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، حجت الاسلام والمسلمین دكتر سیدسلمان صفوی رئیس آكادمی مطالعات ایرانی لندن توضیحاتی درباره این دو اثر ارائه كرد و گفت: ترجمه این آثار بر اساس راهبردی است كه درباره بازسازی چهره ایران در غرب داشتیم. ایران در كشورهای غربی با نام هسته‌ای و تروریسم گره خورده است. ما در جنگ اقتصادی، نرم‌افزاری و فرهنگی با غرب هستیم و لازم است چهره و هویت ایران آن گونه كه هست نشان داده شود.
وی ادامه داد: ایران‌شناسی در غرب، فعالیت دارد و به عنوان آكادمی ایران شناسی در لندن رویكرد جدیدی را معرفی كرده‌ایم. چرا كه پیش از این، ایران شناسی در كشورهای غربی، مترادف با باستان‌شناسی تاریخی بوده است و پژوهشگران غربی تنها تمدن ایرانی را بررسی كرده‌اند و تاریخ تازه‌ای برای ایران ساخته اند و تمدن كشورمان را تمام شده تلقی كرده اند.
صفوی با تاكید بر اینكه امروز میراث دار سنت عظیم هستیم، گفت: شعر ایرانی مبتنی بر روح است و از فردوسی تا گرمارودی ادامه داشته است. این محتوا و مضمون به عنوان یك سنت ادامه داشته است. نهادهای غربی كارهای جدی و اساسی برای معرفی چهره فرهنگی ایران انجام نداده اند و از دوران معاصر در غرب چیزی موجود نیست و كسی از شرایط فرهنگی و هنری امروز ایران اطلاعی ندارد.
وی خاطرنشان كرد: شعری كه از ایران در غرب وجود دارد، عموما شعر پیش از پیروزی انقلاب اسلامی است و آن شعر هم غالبا اشعار سكولار است و از شاعرانی كه پس از انقلاب فعالیت خود را آغاز كرده‌اند و یا شاعرانی كه پیش از انقلاب در حوزه شعر مذهبی و متعهد كار كرده اند اثری ترجمه نشده است.
این مترجم و پژوهشگر گفت: نهادهای ایرانی برای معرفی ادبیات انقلاب در كشورهای غربی تلاشی نكرده اند و نهادهای خارجی هم تمایلی برای این كار نداشتند. امیدوارم با توافقی كه بین حوزه هنری و آكادمی لندن صورت گرفته است، بتوانیم گامی موثر در این راه برداریم. همچنین امیدواریم پس از انتشار 10 جلد ترجمه شعر پس از انقلاب اسلامی ایران، 10 جلد تفسیر این آثار را نیز به عنوان مرجع به كتابخانه‌های جهان ارائه دهیم. این 10 جلد به زبان علمی و آكادمیك خواهد بود.
صفوی با بیان اینكه در شعر گرمارودی ارجاع به مبانی متافیزیكی و عرفان نظری به‌خصوص وحدت وجود به وفور دیده می‌شود، عنوان كرد: فتوت ایرانی و پیوند دادن گذشته تاریخ ایران و زندگی امروز از دیگر مشخصه های شعر آقای گرمارودی است.
رئیس آكادمی مطالعات ایرانی لندن همچنین با اشاره به اشعار ترجمه شده از علیرضا قزوه، عنوان كرد: اشعار قزوه، تركیبی از عرفان، اسلام سیاسی، مشكلات جهانی همچون محیط زیست و یا نقد تمدن صنعتی است. در برخی دیگر از اشعار قزوه نشانه‌های اگزیستانسیالیسم الهی و دلهره و اضطراب و مرگ آگاهی دیده می‌شود.
سید صدرالدین صفوی: شعر در ترجمه باید بازسازی شود، نه بازنویسی!
در ادامه این مراسم حجت الاسلام دكتر سید صدرالدین صفوی، مترجم گزیده اشعار علیرضا قزوه نیز با بیان این كه ترجمه همچون هنر است، اظهار كرد: مهم است كه در ترجمه، نگاه هنرمندانه ای وجود داشته باشد. مهم ترین قسمت ترجمه شعر، این است كه اشعار را بازسازی كنیم، نه اینكه به بازنویسی اشعار بپردازیم.
وی همچنین گفت: كتاب های انگلیسی و فرانسه به فارسی ترجمه می شود؛ در حالی كه باید برعكس باشد و باید فرهنگ خود را به دیگر كشورها معرفی كنیم. باید تجربه های مشترك انسانی را به اشتراك بگذاریم و از مشتركات بگوییم.
وی در پایان سخنانش به ترجمه 8 اثر دیگر از شاعران معاصر فارسی همچون قیصر امین‌پور و طاهره صفارزاده به زبان انگلیسی خبر داد.
گرمارودی: ترجمه بر روی لبه تیز قرار دارد
سیدعلی موسوی گرمارودی، شاعر پیش‌كسوت كشور، نیز با بیان اینكه ترجمه كاری بسیار مشكل است، عنوان كرد: ترجمه از هر زبانی به زبان دیگر ظرافت های زیادی بسیاری دارد؛ چرا كه اگر ترجمه بخواهد به متن وفادار باشد، زیبایی را از دست می‌دهد و اگر بخواهد زیبایی داشته باشد، وفاداری را از دست خواهد داد. به همین دلیل هم معتقدم تیزی و خطرناك بودن لبه‌ای كه ترجمه روی آن قرار گرفته، بسیار مهم است. ترجمه به ویژه ترجمه شعر، بسیار سخت است.
این شاعر كشور همچنین گفت: با این نگاه كه می‌توانیم آثاری برای ترجمه و متناسب با فرهنگ و محیط دیگر كشورها بنویسیم مخالفم. شعر باید به سراغ شاعر بیاید. به محض اینكه در هنر به سراغ موضوع برویم، آن اثر دیگر هنر نیست. موضوع باید از هنرمند سراغ بگیرد. مترجم باید به هر دو حوزه زبانی چنان تسلط داشته باشد كه مفاهیم و ظرافت‌ها را به درستی برگرداند.
بیدج: استقبال از آثار ادبی در خارج از مرزها، به دلیل اتكای بر فرهنگ است
موسی بیدج، شاعر و مترجم ادبیات عرب، نیز اظهار داشت: اگر نوشته ها و آثار ادبی كشورمان در خارج از مرزها با استقبال مواجه می‌شود، به دلیل اتكای بر فرهنگ است. صحبت‌هایمان باید مبتنی بر زبان و فرهنگ شود.
وی درباره ترجمه اشعار موسوی گرمارودی و علیرضا قزوه نیز گفت: سید صدرالدین صفوی كه این آثار را ترجمه كردند، مترجم نیتیو (محلی و مادرزاد) محسوب می‌شوند؛ چرا كه ایشان از 5سالگی در لندن بزرگ شده‌اند و قطعا ترجمه بسیار خوبی ارائه داده‌اند. حال اگر در كتابی چند اشتباه هم به چشم بخورد، مشكلی نیست و باید دید كه كلیت ترجمه چگونه بوده است.
تركی: در ترجمه ادبیات بعد از انقلاب خلاء داریم
محمدرضا تركی نیز در این نشست با بیان اینكه ادبیات پیش از پیروزی انقلاب اسلامی به نحوی به دنیا معرفی شده است، گفت: خلائی كه وجود دارد، درباره ادبیات بعد از انقلاب است كه خوشبختانه توسط مترجمان و برخی نهادها، این خلاء نیز در حال پر شدن است.
مومنی‌شریف: در ترجمه ادبیات انقلاب، دیر اقدام كرده‌ایم
محسن مومنی‌شریف، رئیس حوزه هنری، در این نشست با تاكید بر اینكه ادبیات كشورمان در حال تبدیل شدن به یك جریان است، عنوان كرد: فعالیت‌هایی كه توسط مترجمان جوان كشورمان در حال انجام است، باعث شده روند ترجمه ادبیات انقلاب، سرعت بگیرد. به تازگی 16 نسخه كتاب ترجمه در حوزه هنری رونمایی شد و این نوید از سرعت یافتن این جریان می‌دهد.
وی با ابراز تاسف از اینكه در زمینه ترجمه دیر اقدام كرده‌ایم، گفت: بعد از هر انقلاب، آن جریان ادبیات خود را به همراه دارد و برای دیگران مهم است كه بدانند آن انقلاب با چه ادبیاتی خود را معرفی می‌كند. این مسئله در مورد ما هم صادق بود. پس از اتفاق افتادن هر انقلاب، مشتاق بودیم تا به ادبیات آن انقلاب پی ببریم.
وی با ابراز خرسندی از حركت رو به جلو ترجمه در سال‌های اخیر از فعالیت‌ها و همكاری‌های آكادمی مطالعات ایرانی لندن در این زمینه تشكر كرد.
نظر شما