خبرگزاری شبستان_ صومعه‌سرا: اگرچه امروزه از آن مراسم قدیمی و سنتی در بسیاری از شهرهای و روستاهای استان گیلان خبری نیست و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها با یادآوری خاطرات گذشته، سنت‌های آن زمان را برای فرزندان و نوه‌ها یادآوری می‌کنند اما هر ساله با نزدیک شدن به سال نو، سنت اصیل گیلانی با نوای نوروزی خوانان در خیابان‌ها و کوچه‌های صومعه‌سرا طنین انداز می‌شود.
نوروز خوانی در گیلان یکی از رسوم قدیمی مردم این خطه از کشور ایران اسلامی است که قبل از فرارسیدن سال نو اجرا و خبر از آمدن بهار می‌دهد و گروه‌های چندنفره که متشکل از 2 تا 5 نفر هستند خانه به خانه می‌روند نوای «بهارآمد بهار آمد خوش آمد» را سر می‌دهند.
نوای نوروزی خوانان در خانه‌ها، کوچه‌ها و خیابان‌های صومعه‌سرا نوید بهاری را می‌دهد که با وجود شکفتن شکوفه‌های درختان اما به دلیل گیر و دار زندگی ازآن غافل بوده‌ایم و روحیه‌ای سرشار از امید را برای ما به ارمغان دارد.
نوروزی‌خوانها از اولین روزهای اسفند ماه کارشان را آغاز می‌کنند و تا یکی دو شب مانده به عیدنوروز کارخود را ادامه می‌دهند، آنها در شب‌ها به محلات مختلف می‌روند و نوای بهار آمد را سر می‌دهند.
نوروزی‌خوانها معمولا شاخه‌هایی از درخت همیشه سبز شمشاد که نشان از سرزندگی و سبزی است، به همراه دارند که به صاحبخانه ها می‌دهند و برایشان دعای سلامتی و سعادت می‌کنند.
مردم نیز آمدن نوروز خوانها را به خانه خود خوش شگون می‌دانند و در قدیم به نوروزخوانها برنج، تخم مرغ، شیرینی هدیه می‌دادند که امروزه پول جای همه این هدایا را گرفته است.
در قدیم نوروزی خوانها، مردانی سن بالا بودند که در خانه‌های حضور پیدا می‌کردند و مراسم سنتی نوروزی خوانی را اجرا می‌کردند اما امروزه نوروز خوانها را معمولا گروهی از کودکان تشکیل می‌دهند.
سنت نوروزی خوانی باید حفظ و به آیندگان انتقال داده شود
علیرضا، نوجوان 11 ساله که در منزل ما برای خواندن نوروزی خوانی حاضر شده بود، گفت: از 8 سالگی به این کار می‌پردازم و کار خود را به همراه دوستم از 29 بهمن آغاز کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه هر شب محلات مختلف شهرستان صومعه‌سرا را می‌گردیم و خانه به خانه می‌رویم، تصریح کرد: نوروزی خواندن علاوه بر شوری که برایم دارد، هدیه‌ای که از صاحب خانه می‌گیرم شوق ما را چندبرابر می‌کند.
این نوجوان نوروزی خوان با اشاره به اینکه در چندسال گذشته پدرم نوروزی خوانی می‌کرد و من از او آموخته‌ام، خاطرنشان کرد: در روزهای اول رفتن به خانه‌های مردم و خواندن نوروزی برایم مشکل و خجالت آور بود اما با مرور زمان برایم عادی شده است.
وی با بیان اینکه باید این سنت را حفظ کنیم و به آیندگان انتقال دهیم، اظهار داشت: اکثر سنت‌های قدیمی مانند عروس گوله، نوروزی خوانی و ... در حال فراموشی است که اگر ما هم این سنت‌ها را اجرا نکنیم به کلی به دست فراموشی سپرده خواهد شد.
علیرضا متن آواز محلی بهار آمد را برای ما اینگونه خواند:
بهار آمد بهار آمد خوش آمد، علی با ذوالفقار آمد خوش آمد، همی خوانم امام اولین را، شه کشور امیرالمومنین را، وصی و جانشین یعنی علی را، به یاسین و الف؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز، امام دومین هم دسته ی گل، شفاعت می کند او بر سر پل، حسن بابش سوار است او به دلدل، به یاسین و الف ؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز،امام سومین شاه جهان است، بود نامش حسین شاه یگانه ست، محمد را بمحراب می رساند، به یاسین و الف ؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز، امام چارمین زین العباد است، گل باغ حسین اما مراد است، به یاسین و الف ؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز، امام پنجمین پنجاه بلا را، بگردان دور از این دولتسرا را، خصوصا هم از این دولتسرا را، به یاسین و الف ؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز، امام ششمین شاه مدینه، الهی نوجوانت بد نبینه، الهی نوجوانت خیر ببینه، گل عشرت به کام دل بچینه، به یاسین و الف ؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز، امام دوازدهم مهدیش نام است، تمام کل عالم را امام است، بدانید حضرت صاحب زمان است، به یاسین و الف ؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز، خدایا صاحبخانه را خوشحال گردان، جوانان را داماد و عروس گردان، عروس و دخترش صاحب اولاد گردان، به یاسین و الف ؛ ل و به فیروز، دهید مژده که آمد عید نـــــــوروز.
نوروز خوانی، گونه‌ای از آوازخوانی ایرانی است که درگذشته‌های دور در سرزمین پهناور ایران اسلامی رواج داشت و در حال حاضر این آیین بیشتر در استان گیلان اجرا می‌شود و به تأکید کارشناسان، دلیل اصلی اجرای این آیین بشارت نوروز به مردم بوده است که این آیین بصورت پر رنگ در شهرها و روستاهای صومعه‌سرا اجرا می‌شود.
نظر شما