خبرگزاری شبستان - سرویس قرآن و معارف: "حضرت زهرا سلام الله علیها در عین حال که یک مادر نمونه است و برای فرزندان خود یک مادر تمام عیار است اما در همان حال برای حضرت علی (ع) غزل سرایی می کنند و با یک ادبیات عاشقانه و بامحبت برای حضرت شعر می سرایند و می خوانند. آیا این بُعد از زندگی حضرت زهرا (س) برای مادران امروز ما کاربرد ندارد؟ یک مادر که پشت سر هم فرزندانی به دنیا آورده و بسیاری از کارهای خانه با اوست، چطور می تواند این دو وظیفه را کنار هم جمع کند و هم اسباب راحتی و رضایت فرزندان را فراهم کند و هم عاشقانه برای همسرش مهر بورزد و برای او شعر بگوید. یا مثلا شما در بُعد اجتماعی می بینید که تا چه اندازه با ولی امر زمان شان همراه است و وقتی آن جریان ها پیش می آید و حضرت علی (ع) از امر خلافت کنار گذاشته می شوند با وجود نارضایتی که حضرت فاطمه (س) دارند اما با حضرت همراهی می کنند و به مصالح توجه دارند و می فرمایند "حسبنا الله و نعم الوکیل نعم المولی و نعم النصیر". حضرت در برابر این رخدادهای تلخ سکوت می کنند و می گویند من در برابر شما چیزی نمی گویم و این اوج ولایت مداری حضرت زهرا (س) را نشان می دهد."
بخش دوم و پایانی گفتگوی ما با سرکار خانم ظهیری کارشناس موضوعات دینی و امور زنان را درباره شیوه مراجعه به سیره اهل بیت (ع) به ویژه واکاوی شخصیت و منزلت حضرت زهرا سلام الله علیها می خوانید.
در بخش پیشین گفگو اشاراتی به این که می توان با یک نگاه پویا از ایستا شدن معرفی سیره جلوگیری کرد. یک مثال عینی در این باره می زنید؟
فرض کنید حضرت زهرا سلام الله علیها در عین حال که یک مادر نمونه است و برای فرزندان خود یک مادر تمام عیار است اما در همان حال برای حضرت علی (ع) غزل سرایی می کنند و با یک ادبیات عاشقانه و بامحبت برای حضرت شعر می سرایند و می خوانند. آیا این بُعد از زندگی حضرت زهرا (س) برای مادران امروز ما کاربرد ندارد؟ یک مادر که پشت سر هم فرزندانی به دنیا آورده و بسیاری از کارهای خانه با اوست، چطور می تواند این دو وظیفه را کنار هم جمع کند و هم اسباب راحتی و رضایت فرزندان را فراهم کند و هم عاشقانه برای همسرش مهر بورزد و برای او شعر بگوید.
یا مثلا شما در بُعد اجتماعی می بینید که تا چه اندازه با ولی امر زمان شان همراه است و وقتی آن جریان ها پیش می آید و حضرت علی (ع) از امر خلافت کنار گذاشته می شوند با وجود نارضایتی که حضرت فاطمه (س) دارند اما با حضرت همراهی می کنند و به مصالح توجه دارند و می فرمایند "حسبنا الله و نعم الوکیل نعم المولی و نعم النصیر". حضرت در برابر این رخدادهای تلخ سکوت می کنند و می گویند من در برابر شما چیزی نمی گویم و این اوج ولایت مداری حضرت زهرا (س) را نشان می دهد.
یا مثلا شما می بینید که در عروسی حضرت آن اتفاق می افتد و حضرت چگونه لباس عروسی شان را به یک فقیر می بخشند. توجه کنید که حضرت زهرا (س) در شبی این کار را می کنند که همه چیز برای مشغول شدن به یک لذت زمینی مهیاست اما حضرت با انفاقی که می کنند بریده شدن از دنیا را به زیباترین وجه بیان می کنند یعنی در یک شرایط کاملا دنیایی در شب عروسی زمانی که زنان هلهله کنان حضرت را به خانه داماد مشایعت می کنند، در حالی که حضرت نه در محراب عبادت هستند نه در حال نماز با این همه در چنین شرایطی یک فقیر جلو می آید. شما نمی توانید این موقعیت را برای مخاطب تشریح کنید؟
مسلما می شود
بله می شود چون همه ما در این موقعیت ها و موقعیت های مشابه دیگر قرار می گیریم که مثلا می خواهید بروید مسافرت و چند روز از هیاهوی شهر دور شوید، فقیری هم جلویتان سبز می شود. غذایی را دارید آماده می کنید و کسی هم می آید جلو و طلب آن غذا را می کند. حالا در چنین لحظه ای حضرت هر تصمیمی بگیرد قابل مواخذه نیست. مثلا به یکی از همراهان بگوید بروند از خانه پارچه ای به آن فقیر بدهند یا از یکی از همراهان بخواهند که به آن فقیر کمک کند چون حضرت عروس است. شما وقتی عروس و داماد باشید اگر بخواهید خیلی خودتان را به زحمت بیندازید می گویید غذایی به یک فقیر بدهند یا مثلا کمکی بشود اتفاقا خیلی هم خوب است چون خیلی ها اصلا چنان گرم مراسم هستند که به همین مقدار هم نمی رسند و اساسا نمی بینند و نمی شنوند اما شما نگاه کنید حضرت در موقعیتی که قرار گرفته پیراهن عروسی شان را که ارزشمند است یا دست کم لباس نویی است که حضرت پوشیده اند به فقیر می بخشند. خب اگر ما این ها را به خوبی برای مخاطبان خود تشریح کنیم، آن ها متوجه موقعیت و نسبت خود با آن موقعیت می شوند.
مثلا بحث انفاق و بخشش و ایثار چیزی نیست که بگویی در آن زمان معنا داشت چون مردم این ها را حس می کنند. می فهمند وقتی کسی در دنیایی ترین موقعیت زندگی خود همچنان چشم به گره گشایی از زندگی مردم دارد یعنی چه. به تعبیر شاعر "اگر لذت ترک لذت بدانی / دگر شهوت نفس، لذت نخوانی." خب این ها افراد جامعه را به فکر فرو می برد که چطور می توان بخشیدن را شیرین تر و قشنگ تر از نگه داشتن دید. چون عموما این طور است که آدم ها به لذت های شیرین می چسبند همه آدم ها. خب چطور می شود بخشیدن برای کسی شیرین تر می شود؟ ما اگر این ها را به درستی تبیین کنیم آثار خود را بر جامعه هم می گذارد.
قرآن چقدر در این راستا به ما کمک می کند؟
بسیار می تواند گرهشگا باشد. شاید خیلی ها مثلا با روایات قانع نشوند یا ان قلت هایی درباره سندیت روایات بیاورند اما قرآن دیگر غیر قابل انکار است. سوره دهر که دیگر سند نمی خواهد. سوره دهر یا سوره انسان یقینا حضور حضرت زهرا (س) و حضرت علی (ع) است: هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا. در ادامه سوره می فرماید: يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا. این آیه یقینا درباره حضرت فاطمه (س) و حضرت علی (ع) است و در این سوره آن قدر همدلی و همراهی در خانه و ولایت مداری و اقتدار مرد در خانه وجود دارد که اصلا برای امروز ما تکراری نیست. بله این کم کاری ماست که چرا مثلا همین سوره دهر را به خوبی تشریح نمی کنیم. چرا نمی گوییم سوره دهر به ما می گوید که اگر می خواهید خانواده ای نورانی و جامعه ای نورانی داشته باشید راهش گذشت کردن و ولایت مداری و همنوع خواهی است. این برای امروز ما درس است. هر چیزی که تکرار می شود به معنای ملال آور بودن نیست، در قرآن شما می بینید به صورت متعدد داستان حضرت موسی (ع) مطرح می شود اما ملال آور نیست بلکه برای تعمیق و تأکید و تکمیل بیان می شود اگر ما هم هر سال در باب سیره حضرت فاطمه زهرا (س) سخن بگوییم به شرط این که هر بار نکته ای برای تأکید و تعمیق و تکمیل بیان شود به تکرار نخواهیم افتاد.
نظر شما