به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: آیت الله جوادی آملی در دیدار با جمعی از مسئولین کمیسیون های تخصصی دومین هفته «تمدن نوین اسلامی» در سخنانی به تبیین ظرفیت های گسترده اسلام در تمدن سازی پرداختند.
وی با بیان مثالی در خصوص تمدن حقیقی مد نظر اسلام، اظهار کرد: کمک به فقیر، مصداق تمدن نیست؛ در حقیقت، فقر را از بین بردن تمدن است نه فقط به فقرا کمک کردن. در همه کشورهای دنیا نهادها و سازمان هایی برای کمک به فقرا وجود دارد، کمک به فقیر یک امر عاطفی عادی است، در حالی که مشخصه تمدن را حضرت امیرالمومنین علیه السلام تعیین کرده و فرموده ما باید گردن فقر را بزنیم. و این مهم با تولید و اشتغال و همچنین با رعایت عدالت امکان پذیر است، این معارف است که می تواند تمدن ایجاد کند.
از این رو به منظور بررسی این مهم و به مناسبت آخرین روز از دومین هفته تمدن اسلامی بر آن شدیم با حجت الاسلام مصطفی جمالی، عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت وگویی داشته باشیم که حاصل آن را می خوانید:
حجت الاسلام مصطفی جمالی، عضو هیت علمی فرهنگستان علوم قم در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با بیان اینکه چند سالی است موضوع تمدن سازی مدنظر بسیاری از اندیشمندان و اساتید حوزه و دانشگاه قرار گرفته است، اظهار کرد: موقعیت و فرصت های مناسبی است که می بینیم امروز بسیاری از مسایل حول مساله تمدن اسلامی در حال طرح هستند.
وی ادامه داد: مباحث نوین در حوزه تمدن سازی در راستای منویات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به ویژه از سال 1379 که از سوی معظم له مطرح شد، بیش از پیش در جامعه مطرح شد؛ البته امام راحل نیز اشاراتی به این مبحث داشتند.
حجت الاسلام جمالی با بیان اینکه مقام معظم رهبری(مدظله العالی) پیشرو در مورد مساله تمدن سازی هستند، ابراز کرد: اندیشمندان باید ابعاد تمدنی مد نظر رهبری را بررسی کنند. مساله تمدن جامع ترین عنوانی است که ذیل آن همه مسایل علمی و اجتماعی ما قابل بررسی است.
عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم تاکید کرد: تمدن سازی از مساله سبک زندگی تا حوزه های فردی و اجتماعی زیست انسان را تحت تاثیر قرار می دهد. همه این موارد در نقشه جامع تمدن اسلامی جا و مکانی دارد و خوب است اگر بخواهیم مسایل را بازسازی و تحلیل ارایه کنیم، نسبت شان را با تمدن اسلامی ببینیم. تمامی حوزه های حیات اجتماعی با یکدیگر مرتبط هستند و ما نمی توانیم فرهنگ را مجزا از سیاست و سبک زندگی بررسی کنیم.
جمالی با تاکید بر لزوم دیده شدن همه مهره ها با هم، ابراز کرد: از اقتضائات نگاه تمدنی آن است که باید نگرش شبکه ای و سیستمی وجود داشته باشد و باید نسبت مسائل را با هم ببینیم. اگر قرار است تمدن اسلامی بنا شود؛ یک بُعد آن را اقتصاد شکل می دهد، پس اقتصاد باید سر و سامان بگیرد و سامان اش این نیست که یک سری کارهای خرد انجام شود بلکه باید الگوی توزیع و مصرف و ساختار ثروت در جامعه تغییر کند؛ به بیان دیگر فاصله طبقاتی دیده نشود. لذا شاید فرمایش استاد جوادی آملی ناظر بر این است که تمدن اسلامی فقط با یک سری مسایل خرد محقق نمی شود.
وی در ادامه در پاسخ به پرسشی در مورد جبهه های معارض انقلاب اسلامی، گفت: اصلا فکر می کنم روند تکاملی انقلاب ما اقتضا کرد که بعد از گذر از تحولاتی که داشتیم و بعد از دوران تثبیت خودمان که مربوط به دوره اول انقلاب اسلامی می شد، با یک سری تعارض مواجه شویم چرا که این روند طبیعی هر انقلاب است که با آزمون و خطا در دولت های مختلف مواجه شود. با این حال اکنون جامعه ما در سطوح مختلف به این نقطه رسیده است که باید طرح جدیدی حول محور تمدن نوین اسلامی ارایه کند.
عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم با اشاره به اینکه ظرفیت علمی و رشد در آن به تدریج میسر می شود، تصریح کرد: این مساله باعث ارائه اندیشه های ناپخته شده و این اندیشه ها به تدریج سیر تکاملی پیدا می کنند و در نهایت به انسجام می رسند.
عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم اظهار کرد: شاید در گذشته برخی مخالفت ها در حوزه تمدن اسلامی وجود داشت از جمله اینکه برخی می گفتند قید اسلامی را نچرخانید و به تمدن و حکومت نزنید چراکه نقش دین حداقلی است.
وی ادامه داد: البته نوعا این مخالفان کسانی بودند که نگاه شان به غرب مثبت بود و احساس می کردند که ممالک غربی مدینه فاضله اند و اتوپیای ما غرب است؛ در حالی که خود غرب با همه سروصدایی که در عالم دارد به بن بست رسیده است؛ شاید از علت هایی که اندیشمندان ما در حال رسیدن به اجماع هستند این است که غرب نقطه آمال ما نیست گرچه که امام خمینی(ره) از روز اول همواره به طرق گوناگونی این مباحث را بیان کرده بودند.
جمالی تاکید کرد: به هر صورت آنچه که مشخص است، عدم آمادگی کامل به بلوغ در جامعه است تا همه ارکان بر اساس مولفه های تمدنی ناب اسلام فعالیت کند. در واقع باید به یک اضطرار برسیم. چنان که امام حسین(ع) در دعای عرفه می فرمایند: «خدایا مرا واقف کن در مراتب اضطرار وجودم».
عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم قم در پایان خاطرنشان کرد: به نظر من جامعه علمی ما در این دوران به یک اضطرار و تمدن مادی دنیا به بن رسیده و جهان نیز تشنه اندیشه دیگری است. باید در جامعه خودمان به مولفه تمدن نوین اسلامی دست یابیم تا بتوانیم نقش پیشروندگی داشته باشیم، باید طرحی نو در اندازیم.
نظر شما