به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، دکتر کوبر در کارگاه " قصه گویی اشتراک افکار " که در سالن کنفرانس مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون و با حضور جمعی از مربیان مراکز کانون برگزار شد، با بیان این‌که قصه‌گویی تربیتی طیف وسیعی را شامل می‌شود، عنوان کرد: قصه‌گویی آموزشی معمولا از کودکان یک تا دو ساله شروع می‌شود و قصه‌هایی را در بر می‌گیرد که موزون است و قافیه در آن نقش بزرگی در آن دارد و اغلب احساسی است، همچنین قصه‌گویی آموزشی برای کودکان سه تا پنج سال به تقویت زبان آنها کمک می‌کند.
وی ادامه داد: اما برای کودکان شش تا 9 ساله، قصه‌ها با هدف انتقال ارزش‌ها گفته می‌شود و زمینه‌ای فراهم می‌کند تا آنها با ادبیات آشنا شوند، قصه‌گویی برای نوجوانان 10 تا 12 ساله نیز با هدف یادگیری اصول و قواعد اجتماعی انجام می‌شود، قصه‌گویی تعلیمی همچنین برای بزرگ‌سالانی که خودشان می‌خواهند قصه بگویند، نیز ادامه دارد اما باید اصول و قواعد آنها رعایت شود.
دکتر کوبر با بیان این‌که در دنیا، فرهنگ‌های مختلف قصه‌گویی وجود دارد، گفت: در این میان نکته مهم این است که تلاش کنیم در قصه خود، یک مشکل را به شکل‌های مختلف چندین بار تکرار کنیم و البته این کار در داستان‌های دنباله‌دار امکان‌پذیر است، یادمان نرود که داستان دنباله‌دار با داستان قهرمان محور متفاوت است و معمولا بچه‌ها تا سن چهار سالگی موضوع و پیام داستان‌های قهرمان محور را متوجه نمی‌شوند اما داستان‌های دنباله‌دار را می‌توانند تا سن سه سالگی به خوبی درک کنند.
این نویسنده کتاب‌های آموزشی برای مربیان مهد کودک، با تاکید بر این‌که قصه‌گویی باید در قالب دیالوگ میان قصه‌گو و بچه‌ها انجام شود و نباید فقط شخص محور باشد، افزود: زمانی که یک دیالوگ برقرار می‌شود، شور، نشاط و شادی برای بچه‌ها به همراه دارد، با این کار می‌توان بچه‌ها را به ادامه قصه‌گویی ترغیب و تشویق کرد و آنها در این فرایند می‌آموزند که چگونه می‌توانند با کمک یکدیگر مشکلات خود را حل کنند و در پایان نیز از این‌که در حل مشکل شخصیت قصه سهم داشتند، خوشحال هستند.
وی در بخش دیگر صحبت‌های خود، رشد زبانی کودکان را منوط به دو عامل مهم دانست و یادآور شد: علت اول نداشتن خواهر و برادر و تک فرزندی است، تاثیر بازی و صحبت با خواهر و برادر بزرگ‌تر معمولا بیشتر از آموزشی است که والدین می‌دهند، زیرا بچه‌ها خود را به خواهر و برادر نزدیک‌تر می‌بینند و الگوپذیری بیشتری دارند، زمانی که آنها تک فرزند خانواده هستند یا تفاوت سنی زیادی با خواهر یا برادر خود دارند، با مشکلات زیادی روبرو می‌شوند، زیرا توانایی کودک دو و هشت ساله با هم قابل مقایسه نیست.
دکتر کوبر تاکید کرد: مهد کودک‌های آلمان تلاش می‌کنند بچه‌های سه تا هفت سال را در یک گروه بگذارند تا به صورت موثرتری آموزش ببینند، نکته دوم نیز درباره رسانه‌ها است، در دهه 80 تصور بر این بود که رسانه‌ها به تقویت زبان کودکان کمک می‌کنند اما طبق تحقیقات کارشناسان در سال‌های اخیر، رسانه‌ها در زبان‌آموزی کودکان محدودیت ایجاد می‌کنند و نکته مهم این است که والدین از این موضوع با خبر باشند.
این قصه‌گوی آلمانی همچنین در باره لزوم استفاده از تصویر در قصه‌گویی نیز گفت: استفاده از تصاویر برای کودکانی که تجربه کافی زبانی ندارند، همچنین زمانی که به صورت ذهنی داستانی را تعریف می‌کنیم، شاید کودکی بگوید که تو داستان را می‌شناسی، اما وقتی با تصویر، قصه را روایت می‌کنیم می‌توانیم بگوییم نمی‌دانیم که بقیه داستان چه می‌شود و آنها را در قصه‌گویی مشارکت می‌دهیم، البته شیوه کاری من این است که معمولا بعد از چند جلسه کار با یک گروه ثابت، به مرور استفاده از تصاویر را کم می‌کنم، چون هدف ما کسب تجربه با چشم و بینایی نیست بلکه می‌خواهیم توانایی شنیدن آنها تقویت شود، البته فراموش نکنیم که استفاده از عکس برای کودکان بیش از پنج سال معمولا خسته کننده است.
وی ادامه داد: در مدارس آلمان، قصه‌گویی آزاد، معمولا از سوی مربی‌ها انجام نمی‌شود، زیرا آنها نگران هستند که کنترل کلاس را از دست بدهند و بچه‌ها از این فرصت برای شیطنت و شلوغی استفاده کنند که البته این تفکر اشتباه است و می‌توان با تمرین و ممارست مشکلات احتمالی پیش روی خود را کنترل کنند.
دکتر کوبربا بیان این‌که برای قصه‌گویی با تصویر یک نسخه کلی وجود دارد که باید آن را رعایت کرد، توضیح داد: قصه‌گو باید قصه‌ای را تعریف کند که خودش آن را دوست داشته باشد، چون کودکان خیلی زود متوجه می‌شوند که قصه‌گو به این قصه علاقه دارد یا خیر و در این میان، جشنواره قصه‌گویی می‌تواند مکان مناسبی برای یافتن و کشف قصه‌های جدید برای مربیان باشد.
بخش دیگر این کارگاه به چگونگی خلق قصه اختصاص داشت، دکتر کوبرت در این بخش با اشاره به عناصر و ساختار مهم در خلق یک قصه از سوی مربی‌ها، گفت: هشت نکته را باید هنگام طراحی و نگارش قصه در نظر داشته باشیم و این نکته‌ها به ترتیب عبارتند از این‌که قصه در کجا اتفاق می‌افتد، قهرمان ما چه کسی است، این قهرمان چه آرزویی دارد، در داستان با چه کسی همراه می‌شود، چه کسانی را ملاقات می‌کند یا چه دشمنانی دارد، چگونه بر دشمن خود غلبه می‌کند، در این مسیر به کجا می‌رسد و در پایان مشخص می‌شود که این قهرمان چگونه به هدف خود می‌رسد.
در بخش پایانی این کارگاه، دکتر کوبر با نقل یک داستان با کمک تصویر و مشارکت دادن مربیان در انتقال مفاهیم آن تلاش کرد، شیوه قصه‌گویی به کمک تصویر را به مربی‌ها آموزش دهد.
نوزدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی از 27 بهمن با حضور 68 قصه‌گوی ایرانی و خارجی در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون فعالیت خود را آغاز کرده و تا 1 اسفند ادامه دارد.
نظر شما