جزیی بودن میزان ماه گرفتگی باعث خواندن نماز آیات نمی شود

حجت الاسلام امیر بهاالدین علایی نژاد، مسئول آموزش ستاد ترویج احکام در گفت و گو با خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با بیان اینکه نماز ها به دو دسته یومیه و مقطعی تقسیم می شوند، گفت: نمازهای مقطعی آنهایی است که خواندن آنها گاهی بر اساس حوادثی واجب است مانند نماز آیات، نماز میت.

وی با بیان اینکه شود آیات یعنی نشانه و پدیده ای که با قدرت الهی انجام می شود، خاطرنشان کرد: خواندن نماز آیات انسان را از خرافات و خیال های بیهود باز می دارد و متوجه خدا می کند و باعث آرامش دل و فرونشستن ترس می شود.

حجت الاسلام علایی نژاد با بیان این که پدیده های غیر طبیعی که باعث خواندن نماز آیات می شوند یا زمینی هستند یا آسمانی اظهار کرد: پدیده های زمینی مانند زلزله، بادهای سرخ و سیاه و زرد و سیل و پدیده های آسمانی مثل خسوف و کسوف، رعد و برق و صاعقه هایی که باعث آتش گرفتگی می شود.

مسئول آموزش ستاد ترویج احکام با بیان اینکه اگر در پدیده کسوف، مقدار کمی از خورشید گرفته شود، ولو کسی نترسد نماز واجب می شود، تصریح کرد: کسوف زمانی اتفاق می افتد که ماه و خورشید در حالت مقارنه باشند و ماه بین زمین و خورشید قرار بگیرد، در این حالت مخروط سایه به وسیله کره ماه تشکیل می شود که اگر شخص رصد کننده ای روی زمین داخل مخروط سایه باشد خورشید را نمی تواند ببیند که نماز آیات بر آن واجب می شود.

وی ادامه داد: بنابراین اگر شخص رصد کننده در راس مخروط سایه قرار داشته باشد قسمتی از خورشید را به صورت حلقه نورانی می بیند که از آن کسوف حلقوی یا جزیی یاد می کنند و در صورتی که ناظر و رصد کننده در منطقه نیم سایه قرار داشته باشد قسمتی از خورشید را به صورت هلالی می بیند که کسوف جزیی می شود و نماز آیات نیز بر آن واجب می شود.

حجت الاسلام علایی نژاد با بیان اینکه اگر مقدار کمی از ماه بگیرد ولو مردم نترسند نماز آیات نیز واجب است، افزود: ماه گرفتگی عبارت از تاریک شدن قسمتی یا تمام قرص ماه به علت افتادن سایه زمین روی ماه است، این پدیده بیشتر زمانی رخ می دهد که ماه در حالت بدر یا کامل باشد و ماه و خورشید در حالت مقابله قرار بگیرند، در این صورت نماز آیات واجب می شود.

مسئول آموزش ستاد ترویج احکام گفت: نماز آیات دو رکعت و هر رکعت 5 رکوع دارد، قبل از هر رکوع یک سوره حمد و یک سوره ای از سوره های کوچک قرآن، بنابراین در دو رکعت ده حمد و ده سوره خوانده می شود از طرفی می توان یک سوره مانند توحید را به 5 قسمت تقسیم کرد و قبل از هر رکوع خواند.

وی با بیان اینکه نماز آیات از زمانی که کسوف و خسوف شروع به گرفتن می کند تا زمانی که به کلی باز شود، باید خوانده شود، گفت: در این بازه شخص فرصت دارد بخواند و اگر نخواند باید قضا کند، باید توجه داشت که نماز آیات در زلزله همیشه اداست ولی در خسوف و کسوف اگر پدیده از بین رفت شخص باید قضای آن را به جا آورد.  

حجت الاسلام علایی نژاد با اشاره به پدیده ماه گرفتگی در صبح امروز خاطرنشان کرد: ماه گرفتگی امروز به صورت کامل نبوده و به صورت جزیی بوده و از ساعت 1:21 دقیقه آغاز و تا 5:20 دقیقه ادامه داشته و اوج آن 3:20 دقیقه بوده است.

مسئول آموزش ستاد ترویج احکام اظهار کرد: ماه از یک طرف بدر و به صورت کامل بوده و روشنایی اش به حدی زیاد بوده که با چشم مصلح هم به سادگی دیده نمی شود، در حالی که فقهای ما جایی را ماه گرفتگی می گویند که به صورت کامل صورت گیرد و یا جزیی که به چشم عادی دیده شود.

وی با بیان اینکه در ماه گرفتگی امروز 76 و نیم درصد سطح ماه روشن بوده، تصریح کرد: میزان گرفتگی به حدی ضعیف بود که با چشم عادی و حتی مصلح هم دیده نشده بنابراین نماز آیات واجب نبوده است.

حجت الاسلام علایی نژاد گفت: زمانی که ماه گرفتگی رخ داده سایه ماه روی زمین افتاده در حالی که بسیار جزیی بوده و به دلیل که ماه بدر بوده حتی با چشم مصلح نیز قابل رویت نبوده بنابراین نیاز به خواندن نماز آیات نیست.