ماه رمضان نمادی برجسته از اسلام

خبرگزاری شبستان/قم

با گذشت بیش از نیمی از ماه مبارک رمضان، باتلنگری به خود می باید از خواب غفلت بیدار شد و از چشمه زلال نور آن جرعه ای هرچند اندک نوشید.

ماه رمضان در فرهنگ های مختلف شاید چهره های مختلفی به خود می گیرد و در قالب های گوناگون می تواند قرار گیرد. اما در هر قالبی که باشد باز همان حلاوت و شیرینی یاد خدا و انس با محبوب را داراست. برای بررسی تاثیر ماه رمضان بر فرهنگ گفتگوی با حجت الاسلام حمیدرضا مظاهری سیف، رئیس موسسه علمی فرهنگی بهداشت معنوی انجام داده ایم که در پی می آید:

رابطه فرهنگ و رمضان چیست؟ آیا رمضان می تواند بر فرهنگ جامعه تاثیر گذار باشد یا نه این رمضان است که در قالب فرهنگ های مختلف قرار می گیرد و متناسب با آن ها نمود و بروز و ظهور می یابد؟ بی شک همه آیین ها و مناسک دینی بر فرهنگ تاثیر گذار هستند. فرهنگ شامل لایه هایی چون لایه ارزش ها، بینش ها، کنش ها و رفتارهاست که در قالب آداب و رسوم قرار می گیرد. آیین های دینی مانند روزه داری نیز شامل این لایه هاست. زیرا دارای بعد بینشی است و می تواند ایجاد فرهنگ کند. در بعد ارزشی نیز تاثیر گذار است. همچنین در رفتارها می تواند تغییراتی ایجاد کند. مانند مقید شدن افراد به نماز جماعت و مانوس شدن با قرآن. ازهمه مهمتر اینکه ماه رمضان نماد برجسته ای از اسلام است. این اعمال عبادی جنبه نمادین هم پیدا می کنند. زیرا همواره بعد آیینی و مناسکی رنگ و بویی از نماد به خود می گیرد. روزه از بزرگترین عناصر دینی است که می تواند در فرهنگ تاثیرگذار باشد. از طرفی رمضان می تواند با فرهنگ های مختلف همخوانی داشته باشد. مانند وجود برنامه ها و مراسم خاصی که در کشورهای مختلف در زمان افطار و سحر وجود دارد و نیز حتی در اقصی نقاط کشور خودمان تنوع فرهنگی نسبت به این برنامه ها وجود دارد.

ماه رمضان بهترین فرصت برای خودسازی معنوی است. چگونه می توان این خودسازی را به نحوی انجام داد که فقط منحصر به این ایام محدود نبوده و ماندگار باشد؟ ویژگی ماه مبارک رمضان تاثیرگذاری ماندگار آن در انسان است. ماه مبارک رمضان، قالب و سبک خاصی به زندگی انسان می دهد. در مدت 30 روز پی در پی، مانوس شدن با برنامه های خاص عبادی موجب ماندگاری آنها در انسان می شود. به عبارتی جنس این عبادت جنسی متفاوت است و دارای تاثیرات اساسی در انسان است. نه فقط امیال ناشایست بلکه امیال طبیعی انسان را نیز کنترل می کند. این موجب تقویت قدرت اراده انسان می شود. این ها در انسان پایدار خواهد بود به این شرط که خود او آگاهانه دست به اقداماتی نزند که موج تضعیف و کمرنگ شدن آثار آن ها و حتی از بین رفتن این تاثیرات خوب باشد. می توان با گرفتن روزه های مستحبی در طول هفته و یا روزهای خاصی در ماه که روزه گرفتن در آن مستحب است این عادت و این تاثیر روزه داری را در خود حفظ کرد. مانند بیدار شدن برای خوردن سحری که الان تبدیل به عادت شده است را در خود حفظ کرد حتی با تقلیل مدت آن به ده دقیقه.

چگونه می توان در شب های قدر بهترین تقدیرها را از درگاه خداوند مسئلت کرد؟برای ورود به شب قدر نیاز به زمینه سازی هایی است این زمینه از ماه رجب می تواند به تدریج پی ریزی شود و در ماه رمضان به اوج برسد تا انسان برای ورود به شب قدر آمادگی کامل داشته باشد. روزهایی که شب آن قدر است مراقبت های خاصی انجام داد تا این ظرفیت در انسان ایجاد شود که برای دریافت فیوضات آمادگی بهتری داشت. نداشتن آمادگی موجب بی بهره ماندن از فیوضات این شب ها می شود. افرادی که اهل خلوت نیستند حتما سعی کنند تا در جمع شب زنده داران شرکت کنند تا از نشاط جمعی که وجود دارد بهره مند شده و با خواب غافل نمانند.

بهترین تقدیرها برای انسان چیست؟ بهترین تقدیرها از نظر مرحوم آیت الله بهجت، عافیت مطلق است. عافیت در همه ابعاد؛ برای روح و جسم و جان و مال فرزند و آبرو و خانواده و... عافیت مطلق از خداوند بخواهیم. زیرا این دعای جامعی است. نکته دیگر اینکه نتیجه اعمال شب قدر را در همان شب یا در ماه رمضان نمی توان دید. زیرا انسان در این ایام غرق نور بوده و متوجه نمی شود. بلکه از بعد اتمام ماه رمضان انسان به تدریج متوجه این تغییرات و تقدیرها می شود.

پایان پیام/