به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از روابط عمومی بنیاد آفرینش های هنری نیاوران اخیرا با توجه به گنجینه ارزشمند فرهنگسرای نیاوران در حوزه نقاشی قهوه خانه ای ، آیین رونمایی از سه کتاب نفیس در این حوزه همچنین نمایش تابلوهای نقاشی قهوه خانه ای و یک ورک شاپ جالب توجه به منظور آشنایی بیشتر با این هنر اصیل آیینی و سنتی برگزار گردید.
هادی سیف نویسنده کتاب ازقهوه خانه تا فرهنگسرای نیاوران یکی از عوامل اصلی در اجرای این رویداد توسط بنیاد آفرینش های هنری نیاوران بود. وی بابیان اینکه زندگی‌های جدید باعث بی‌توجهی ما به هنرهای سنتی ایرانی شده است ولی ما به‌هیچ عنوان اجازه نداریم به سادگی هویت هنری‌مان را از دست بدهیم گفت:نقاشی قهوه خانه ای ،نقاشی مردمی بوده که درشرایط اجتماعی و موقعیت زمانی گردهم آمده بودند ،اگرتهران رادرسال 1300 درنظر بگیرید، 95 سال پیش قهوه خانه ها سرپا بودند ومردم مشغله ای جز رفتن به قهوه خانه نداشتند واین نقاشی ها نیز پاسخگوی نیاز مردم بودند.
وی افزود :نقاشان قهوه خانه ای تابلوها و پرده ها را به سفارش از نقال ها می کشیدند وارائه می دادند. بعد از تغییر بافت شهری و بزرگ شدن شهرها تغییر زندگی مردم وتبدیل شدن قهوه خانه ها به کافی شاپ این نقاشان پراکنده شدن و جانشیان این نقاش ها و نقال ها اقبال خود را بین مردم از دست دادند.نقاشی قهوه خانه ای نیزهمراه آن ارتباط فرهنگی که بین مردم کوچه وبازار درسال های دور رواج داشت، به پایان رسید.
این پژوهشگر هنرهای سنتی افزود: تاکنون شش جلد کتاب درباره نقاشی قهوه‌خانه‌ای ایران نوشته ام ولی نباید انتظار داشت این نقاشی احیاشود .این هنر مانند هنرهایی چون نقاشی برشیشه ،نقاشی روی دیوار وهنرهای سنتی دیگر به دست فراموشی سپرده شده است. دیگر این نوع نقاشی را باید درموزه ها دید.نقاشی قهوه خانه ای مضامین شاهنامه ای و مذهبی دارد .فرزند مینیاتور ایران است ،نقاشی قهوه خانه ای جسارت نقاشی مینیاتوری ایران است ، ولی مهمترین مسئله درنقاشی قهوه خانه ای انتقال و فهماندن پیام به مخاطبان است.
وی درخصوص نمایشگاه" قهوه خانه تا فرهنگسرای نیاوران" وآثار ارائه شده درآن اظهار داشت:52 اثری که دراین نمایشگاه ارائه شد درسال 1374به دستور مرحوم دکتر حسین حبیبی که معاون اول رئیس جمهور وقت بودند ، زیرنظر مهندس کاظمی معاون هنری وزارت ارشاد شکل گرفت. قرارشد به همراه یک گروه پژوهشی ، برنامه مدت‌داری را در فرهنگسرای نیاوران با عنوان «بازماندگان نقاشان قهوه‌خانه» برگزار کنیم و این کار باعث جمع‌آوری خاطرات عباس بلوکی‌فر، محمد فراهانی، فتح الله قوللر آغاسی و محمد حمیدی و خلق این آثارشد.
وی افزود:کارگاه تا سال 1378نیز ادامه داشته است ولی دیگر مشتری برای این نوع نقاشی وجود نداشت، البته عجیب این است پس از فوت این طلایه داران نقاشی خیال ساز،اقبال جامعه برای این نوع نقاشی زیاد شد.
هادی سیف درادامه اظهار داشت:چندین بار آثار به خارج ازکشور فرستاده شده و مورد استقبال نیزقرارگرفت است ،ولی باید بگویم فرهنگسرای نیاوران بزرگترین کار را برای هنرنقاشی قهوه خانه ای انجام داده است. چه آن زمان که این استاد دان را گرد هم آورد و همه هزینه ها را پرداخت کرد و این اساتید رادرآن زمان سرپا نگهداشت وچه اکنون که این آثار را درمعرض دید عموم گذاشته شده است.
هادی سیف درمورد ضرورت پژوهش درباره مکتب نقاشی قهوه‌خانه‌ای و زندگی هنرمندان این مکتب گفت: تا زمانی که قلم از دستم نیفتد، به پژوهش درباره هنرهای سنتی ایرانی ادامه خواهم داد. این پژوهش‌ها تاکنون باعث شده که نام هفت هزار هنرمند گمنام ایرانی، دوباره زنده شده و به تاریخ هنر ایران اضافه شود.
هادی سیف، متولد 1326 در شیراز، یکی از پرکارترین پژوهشگران در حوزه هنرهای سنتی ایرانی است. از وی به عنوان نخستین نویسنده و مورخی نام می‌برند که به پژوهش و نگارش کتاب درباره نقاشی قهوه‌خانه‌ای ایران اقدام کرد.
گفتنی است آیین رونمایی از 3 کتاب نقاشی قهوه خانه ای و نمایشگاه نقاشی های قهوه خانه ای 4 بهمن در فرهنگسرای نیاوران برگزار گردید و این نمایشگاه تا 8 بهمن در گالری اصلی این فرهنگسرا پذیرای علاقمندان بود.
نظر شما