خبرگزاری شبستان: مسجد جامع همدان در مرکز بافت قدیمی این شهر و با فاصله کم با میدان مرکزی که یکی دیگر از آثار ملی استان همدان است، قرار دارد. این مسجد به عنوان شاخص‌ترین مسجد استان همدان شناخته شده است و قسمت‌های عمده این بنا قدیمی و در برخی قسمت‌ها جدیدالاحداث است. از ویژگی‌های این مسجد می‌توان به تندیس بنای رسمی، بند ایوان جنوبی و کاشی‌های فیروزه‌ای رنگ اشاره کرد. تاریخی که در متن این کاشی‌ها و بنا مشاهده می‌شود به سال 1253 هجری قمری، زمان فتحعلی شاه قاجار برمی‌گردد. به گفته متولیان میراث فرهنگی تاریخ این بنا بیشتراز تاریخ ذکر شده است اما شواهد زیادی برای اثبات این ادعا در دست نیست.
اسدالله بیات، رییس سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان همدان در تشریح جزییات بیشتر درباره مسجد جامع همدان به خبرنگار شبستان گفت: این مسجد دارای چهار شبستان، سه ایوان، شش مناره و سه درب ورودی است که در ضلع شمالی، گنبد دو پوسته، شبستان و ایوان جدید احداث شده است.
وی افزود: قسمت قدیمی مسجد در ضلع جنوب غربی واقع شده و گنبد و شبستان دارای تعداد زیادی ستون سنگی به نام حاج محمد طاهر است. همچنین در ضلع شمالی غربی همین شبستان، شبستان دیگری به نام حاج روح‌اللهی با تعداد 40 ستون نیز دیده می‌شود.
بیات اظهار کرد: صحن مسجد به شکل مربع مستطیل است و حدود یک متر و نیم از معابر اطراف خود پایین‌تر واقع شده است و سه ورودی آن از غرب به بازار قنادان، از شمال شرق به بازار بزازان و از شرق به خیابان اکباتان منتهی می‌شود.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان افزود: بنای مسجد جامع همدان در سال 1375 به شماره 1733 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است البته باید گفت آثاری که از دوره صفوی در بنای مسجد به چشم می‌خورد قدمتی بیش از آنچه گفته شد را نشان می‌دهد.
وی در پاسخ به این سؤال که علت توجه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگی به این بنا چیست؟ گفت: این مسجد از قدیم مسجد جامع شهر همدان و در مرکز شهر واقع شده بود و در مراسم ویژه دینی و مذهبی، عزاداری، اعتکاف و نماز جمعه میزبان بسیاری از مؤمنان بوده و هست.
بیات با اشاره به اینکه حدود هشت هزار نفر همزمان می‌توانند از فضای داخلی مسجد برای برگزاری مراسم مختلف استفاده کنند، افزود: این سازمان از سال 1381 به صورت جدیدی مرمت مسجد جامع همدان را در دستور کار خود قرار داد. اقدامات مرمتی فضای داخلی شبستان جنوبی از جمله بندکشی آجرها، ایجاد کانال دفع رطوبت، استحکام‌بخشی جرزها، پایه‌های داخلی، کف‌سازی، بام‌سازی، آواربرداری، ایزوگام و تعویض درب و پنجر‌ه‌های چوبی انجام شده است.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان به مرمت شبستان حاج روح‌اللهی مسجد جامع همدان اشاره کرد و گفت: بندکشی آجرها، ایجاد کانال دفع رطوبت، استحکام‌بخشی، آواربرداری، کف‌سازی، بام‌سازی، تعویض درب و پنجره و استحکام طاق و تویزه‌ها، مرمت ستون‌های سنگی و تعویض سه ستون سنگی بدون اینکه سقف شبستان برداشته شود از اقدامات مرمتی این مسجد است.
وی افزود: علاوه بر انجام اقدامات مرمتی فوق، در شبستان حاج محمد طاهر نیز پنج ستون سنگی فرسوده بازسازی شده است. عملیات عمرانی در ورودی ضلع شرقی و غربی مسجد نیز انجام گرفته است. صحن مسجد خاک‌برداری و کف‌سازی شده است و حوض سنگی وسط حیاط مسجد نیز مرمت شده است. همچنین پوسته خارجی گنبد بزرگ که دارای دو لایه است نیز مرمت و بازسازی شد.
بیات به رانش زمین در محیط قرارگیری مسجد اشاره کرد و گفت: از سال 87 تا 89 بخش زیرین ایوان جنوبی مسجد که دارای 14 دهنه است بر اثر رانش زمین آسیب جدیدی دید که طرح مرمت و استحکام‌بخشی آن با موفقیت به پایان رسید.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تصریح کرد: از سال 87، 10 قرارداد با پیمانکاران برای مرمت و بازسازی مسجد جامع همدان منعقد شد که طی این قراردادها مبلغی بالغ بر دو میلیارد ریال هزینه پرداخت شد. همچنین از سال 71 تا 87 مبلغ دو میلیارد ریال برای بازسازی و برای مرمت ایوان و گنبد دو پوسته چهار میلیارد ریال هزینه شد.
بیات تصریح کرد: برای مرمت ایوان جنوبی، کلاف‌کشی مناره‌ها و تکمیل مجموعه ایوان جنوبی یک میلیارد و 500 میلیون ریال اعتبار از سوی سازمان میراث فرهنگی اختصاص یافت.
وی افزود: برای استحکام بخشیدن به گنبد اصلی و ایوان برای مقابله با رانش زمین و زلزله نزدیک به سه میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافت و برای اقدامات بعدی نیز اعتباری بالغ بر چهار میلیارد و 500 میلیون ریال اعتبار لازم است.
وی خاطر نشان کرد: همه اعتبارات مورد نیاز برای مرمت و بازسازی مسجد جامع همدان از اعتبارات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تأمین شده است.
پایان پیام/
نظر شما