جامعه آرمانی انقلاب اسلامی در گرو تقوای جمعی است

خبرگزاری شبستان – گروه قرآن و معارف: "یک نکته دیگر که در این باره می تواند راهگشا و گرهشگا باشد این است که ما علاوه بر آن تقوای فردی به تقوای جمعی هم دست پیدا کنیم.  این بیان مقام معظم رهبری است که فقط تقوای فردی کافی نیست و ما به آن تقوای سازمانی و جمعی هم باید برسیم. یعنی مجلس و دولت و نهادهای دیگر ما مصداق آن آیه شریفه باشند که "وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ".  ما اگر می خواهیم به این خواسته که یک حیات و زندگی اخلاقی است برسیم راهی نداریم جز این که همدیگر را توصیه به حق و بردباری کنیم.  در حادثه اخیر و تلخ آتش سوزی هم می بینید که عده ای از ما فرافکنی می کنند و کوتاهی را گردن دیگران می اندازند و دیگری در پی سو استفاده سیاسی است، در حالی که اگر ما همدیگر را به حق و صبوری دعوت کنیم این طور نمی شود. اگر ما به آموزه های اصیل قرآنی و روایی عمل کنیم، ان شا الله جامعه ای آرمانی درست می شود."

بخش دوم و پایانی گفتگوی ما با حجت الاسلام و المسلمین جواد کرمی کارشناس دینی را درباره نسبت بین انقلاب اسلامی و ارزش های الهی را در ادامه می خوانید.

نهج البلاغه یکی از مهم ترین متون ما برای استخراج شاخص های یک انقلاب مبتنی بر حق است. نسبت بین امت و امام یا ولی و تابعان در نهج البلاغه چطور تعبیر می شود؟

در جای جای نهج البلاغه به این موارد اشاره شده است. در خطبه 146 حضرت می فرماید: امر حکومت مثل مهره هایی است که با ریسمانی به هم متصل شده اند. شما دانه های تسبیحی را فرض کنید که نخی این دانه ها را کنار هم نشانده است و  این دانه ها از هم دور نمی افتند. حضرت در این خطبه به این حقیقت اشاره دارند که رهبر حق همان نقشی را ایفا می کند که آن ریسمان یا به تعبیر امروزی ما نخ تسبیح. در ادامه حضرت مثال آسیاب را می زنند و می فرمایند رهبر حق مثل میله ای است که دو سنگ زیرین و زبرین آسیاب را به هم متصل می کند و اگر آن میله  و محور نباشد آن سنگ های آسیاب به کار نمی آیند و نمی توانند کارآیی داشته باشند همچنان که اگر آن ریسمان یا نخ خدای نکرده پاره شود دانه ها روی زمین می افتند و با سرعت و  شتاب از هم دور می شوند و به هر سو می پاشند و پراکنده می شوند.

به نظر می رسد در سال های اخیر، ما شاهد تشتت ها و پسرفت هایی در اخلاق جمعی زندگی مان هستیم. از آن جایی که می توان انقلاب اسلامی را انقلابی برای تصحیح اخلاق جمعی دانست از این نقطه نظر  نگرانی بزرگی است که اگر این اخلاق در میان ما کم رنگ شد، آفت های بسیاری هم متوجه انقلاب اسلامی خواهد شد. نقطه نظرتان در این باره چیست؟

ببینید در این باره مسئولیت ها و وظایفی متوجه مدیران و مسئولان جامعه و مسئولیت ها و وظایفی هم متوجه مردم عادی است. راه هم به نظر می رسد که روشن و مشخص است. راه غلبه بر این تشتتی که شما اشاره کردید بسط و رواج فرهنگ همدلی و همزبانی در جامعه است. چرا مقام معظم رهبری در این سال ها بر شعار همدلی و همزبانی میان مردم و مسئولان تکیه می کنند به خاطر این که اولا این بحث ریشه های قرآنی و روایی دارد و در ثانی همچنان که امیرالمومنین (ع) در آن خطبه ای که عرض شد اشاره می کنند قوام جامعه به این است که این همدلی میان مردم و مسئولان وجود داشته باشد، به ویژه آن محور و قطب و ریسمانی که همه مهره ها را نگاه داشته حفظ شود.

خب برای این که بشود این همدلی را بسط داد و به آن غنا بخشید چه باید کرد؟

یکی از شاخصه های مهم در سوره مبارکه اسرا آمده است:  "وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً."  قرآن صراحتا به ما می فرماید: دنبال چیزی که به آن علم ندارید نروید. یعنی اگر می خواهید درباره چیزی اظهارنظر کند اول ببینید آیا درباره آن علم و آگاهی و معرفت دارید یا نه. اگر نداشتید چیزی نگویید چون اظهارنظر شما تششت آمیز خواهد بود و فضا را غبارآلود خواهد .رد.

حضرت علی علیه السلام در حکمت 147 نهج البلاغه، افرادی را که دنبال شایعات می روند و بدون علم و آگاهی به سمت چیزی حرکت می کنند، به پشه های سرگردانی تشیه می کنند که در توفان سرگردان هستند و توفان هر لحظه آن ها را به سمتی می برد آن ها  نه به علمی تکیه داده اند و نه به عالم ربانی.

یک نکته دیگر که در این باره می تواند راهگشا و گرهشگا باشد این است که ما علاوه بر آن تقوای فردی به تقوای جمعی هم دست پیدا کنیم.  این بیان مقام معظم رهبری است که فقط تقوای فردی کافی نیست و ما به آن تقوای سازمانی و جمعی هم باید برسیم. یعنی مجلس و دولت و نهادهای دیگر ما مصداق آن آیه شریفه باشند که "وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ".  ما اگر می خواهیم به این خواسته که یک حیات و زندگی اخلاقی است برسیم راهی نداریم جز این که همدیگر را توصیه به حق و بردباری کنیم.  در حادثه اخیر و تلخ آتش سوزی هم می بینید که عده ای از ما فرافکنی می کنند و کوتاهی را گردن دیگران می اندازند و دیگری در پی سو استفاده سیاسی است، در حالی که اگر ما همدیگر را به حق و صبوری دعوت کنیم این طور نمی شود. اگر ما به آموزه های اصیل قرآنی و روایی عمل کنیم، ان شا الله جامعه ای آرمانی درست می شود.