خبرگزاری شبستان// قم
امروزه مسجد مقدس جمکران، بزرگترین مرکز تجمع عشاق و دوستداران امام زمان(عج) است که در این مکان مقدس بسیاری از شیعیان آن حضرت حاجت خود را از دست با کفایت یگانه منجی عالم گرفته اند و شکی نیست که این مکان مقدس مورد توجه امام عصر(عج) است و دوستاران آن امام همام نیز باید توجه ویژه به این مکان داشته باشند.
زائران بسیاری از گوشه و کنار ایران و جهان به مسجد مقدس جمکران سفر می کنند تا درد دل های خود را با صاحب این مکان مقدس نجوا کنند و از فضای معنوی آن برای آینده خود بهره برند. به هر سو که نگاه می کنی خیل جمعیت موج می زند، اینها با یک دنیا راز و نیاز و دلی پر از اسرار نگفته آمده‌اند و با صدای بی صدایی در اعماق دل خود دعای فرج را زمرمه می کنند" اللهم عجل الولیک الفرج"
از آنجا که قم از همان قرن اول اسلام، مرکز تشیع بود و بسیاری از امامزادگان و منسوبین به امامان (علیهم السلام) و اصحاب آنها به قم وارد شدند و با ورود حضرت معصومه (سلام الله علیها) رونق بیشتری گرفت، فرهنگ اسلامی و تشیع در این سرزمین استوار گردید و آثار درخشان آن، از هر سوی آن، آشکار شد؛ برهمین اساس، قم از همان آغاز، پایگاه مهم تشیع شد و سپس با استقرار حوزه علمیه تشیع و رونق و گسترش آن، قرن به قرن، موجب استحکام و توسعه این پایگاه عظیم شد.
امام صادق (علیه السلام) پس از تمجید از قم و اهل آن، فرمود: "آگاه باشید که اهل قم، یاران قائم ما و دعوت گران و خواهان احقاق حق ما هستند."
از فرمایشات حضرت مهدى(عج) به حسن بن مثله جمکرانى است که به مردم بگو به این مکان (مسجد مقدَس جمکران) رغبت کنند و آنرا عزیز دارند و در جایی در فرمایش صریح امام زمان (عج) داریم:"این ( مسجد جمکران) زمین شریفی است و حق تعالی این زمین را از زمینهای دیگر برگزیده و شرافت داده است."
مسجد مقدس جمکران در روستایی بنام جمکران در فاصله پنج کیلومتری شرق قم واقع شده است. این مسجد در سه شنبه 17 ماه مبارک رمضان سال 293 هجری قمری بنا به گفته شیخ خسن بن مثله جمکرانی به دستور صریح امام زمان (عج) بنا نهاده شده است.
شیخ حسن بن مثله جمکرانى در خصوص چگونگی بنای مسجد مقدس جمکران می گوید: "من شب سه شنبه، 17 ماه مبارک رمضان سال 293 هجرى قمرى در خانه خود خوابیده بودم که ناگاه جماعتى از مردم به در خانه من آمدند و مرا از خواب بیدار کردند و گفتند: برخیز و مولاى خود حضرت مهدى (علیه السلام) را اجابت کن که تو را طلب کرده است.
آنها مرا به محلى که اکنون مسجد جمکران است آوردند، چون نیک نگاه کردم، تختى دیدم که فرشى نیکو بر آن تخت گسترده شده و جوانى سى ساله بر آن تخت، تکیه بر بالش کرده و پیرمردى هم نزد او نشسته است، آن پیر، حضرت خضر (علیه السلام) بود که مرا امر به نشستن کرد، حضرت مهدی(عج) مرا به نام خودم خواند و فرمود: "برو به حسن مسلم (که در این زمین کشاورزى میکند) بگو: این زمین شریفى است و حق تعالى آن را از زمین هاى دیگر برگزیده است و دیگر نباید در آن کشاورزى کند."
عرض کردم یا سیدى و مولاى! لازم است که من دلیل و نشانه اى داشته باشم و گرنه مردم حرف مرا قبول نمىکنند، آقا فرمود: تو برو و آن رسالت را انجام بده، ما نشانه هایى براى آن قرار می دهیم و همچنین نزد سید ابوالحسن (یکى از علماى قم ) برو و به او بگو: حسن مسلم را احضار کند و سود چند ساله را که از زمین به دست آورده است، وصول کند و با آن پول در این زمین مسجدى بنا نماید.
به مردم بگو: به این مکان رغبت کنند و آنرا عزیز دارند و چهار رکعت نماز در آن گذارند... ."
فرهنگ مهدویت از دید مراجع عظام تقلید
آیت الله مکارم شیرازی در مورد اسناد مسجد مقدس جمکران، می گوید: اولا در کتاب هاى معروف و معتبر نوشته شده آنچه توسط حضرت، به حسن بن مثله جمکرانى دستور داده شده در خواب نبوده، بلکه در بیدارى بوده است و ثانیا بزرگان علماى پیشین تا جایى که اطّلاع داریم، مانند آیات عظام مرحوم بروجردى و حائرى مؤسس حوزه علمیه قم و بسیارى دیگر، به این مسجد اهمیت فوقالعاده می دادند.
این مرجع تقلید همچنین تصریح می کند: واقعیت این است که هرچه ما به ظهور آن حضرت نزدیک می شویم، باید شتاب بیشتری در معرفی ایشان صورت بگیرد.
آیت الله مکارم شیرازی، بر ضرورت پالایش احادیث مهدوی تاکید کرده و اظهار می کند: احادیث مربوط به حضرت مهدی(عج) باید بطور کامل پالایش شود، ما می دانیم همه احادیثی که در اصول و فروع دین آمده، همه اینها از منابع موثق نیست و ما باید بشناسیم و اتفاقا آن احادیث ضعیفی که مورد استفاده دشمن است، بسیار خطرناک است، این احادیث باید دسته بندی شود. ما اگر بخواهیم مدافع خوبی باشیم، باید نقاط آسیب پذیر را ببینیم.
مساله مهدویت باید گسترش پیدا کند
همچنین آیت الله صافی گلپایگانی در پاسخ به استفتائی در مورد اعتبار مسجد مقدس جمکران تصریح می کند: مسجد مقدس جمکران از مساجد و مقامات مشرفه به عنایات حضرت بقیه الله(ارواح العالمین له الفداء)است؛ هم از جهت اصل بنا که بر حسب نقل بزرگان حدیث از کتاب تاریخ قم و قبول اعاظم علما و اعتماد آنها بر آن، به امر حضرت بنا شده و از آن زمان تاحال خلفاً عن سلف آن را پذیرفته و شرف حضور و نماز و عبادت در آن را مغتنم شمرده‌اند و هم از جهت معجزات باهره‌ای که در آن به واسطه توسلات به آن حضرت وقوع یافته و تشرف بعضی که اجمالا معلوم و مسلم است و مثل تواتر معنوی است و بالجمله فضیلت و موقعیت و انتساب آن به حضرت ثابت است،چنانکه در بعض مناطق دیگر نیز اماکن و مقامات مقدسه وجود دارد که همه به عنوان مقام و ناحیه مقدسه عنوان می شوند.
این مرجع تقلید، در ادامه پاسخ خود آورده است: این مسجد همیشه مورد توجه بزرگان از علما بوده و خواندن نماز در آن موجب ثواب و اجر بسیار است و از سؤال و جوابی که از مرحوم استاد اعظم حضرت آیت اللّه العظمی‌بروجردی(اعلی اللّه مقامه) شد و حقیر هم حضور داشتم، معلوم شد که ایشان نماز مسجد جمکران را مستحب می دانند.
مهدویت یکی از اصول اسلامی است
آیت الله نوری همدانی، خواستار تبیین ابعاد حکومتی و جهانی سازی امام زمان(عج) شده و می گوید: مهدویت یکی از اصول اسلامی است که با امامت مرتبط است، امامت یکی از اصول دین و پایه های اسلام تلقی می شود.
این مرجع تقلید بر ضرورت تبیین ابعاد حکومتی و جهانی سازی مهدویت تاکید کرده و ابراز می دارد: یکی از مهمترین ابعاد مهدویت که باید برای تبلیغ و ترویج آن همت گماشت، تبیین ابعاد حکومتی و جهانی سازی امام زمان (عج) است، مسئله جهانی سازی مسئله بسیار مهمی است، کار امام زمان (عج) ابتدا ساختن انسان ها و سپس ساختن یک حکومت جهانی بر پایه عقل، فطرت و خداپرستی است.
ضرورت طراحی سیاستگذاری کلان توسعه فرهنگ مهدوی
محور اساسی فرهنگ مهدوی تحقق ظهور منجی موعود است و هرگونه نگرش، هنجار و سنت ها و شعائر خاصی که در یک جامعه حول چنین اعتقادی شکل می گیرد، می تواند در مقوله فرهنگ مهدویت قرار گیرد، عنصر کانونی چنین فرهنگی همان منجی موعود است.
مهمترین اهمیت های کارکردی فرهنگ مهدویت، ایجاد نشاط و امید در جامعه است، جامعه دارای فرهنگ مهدوی هرگز پژمرده و دچار روزمرگی و یأ‌س نمی شود، زیرا این جامعه امید دارد، آینده نگر است، گذشته و حال نمی تواند او را در چنگال خود اسیر کند.
انسان مهدی باور هر گاه به برخی امور شک کند یا با ابهامی مواجه شود،علاوه بر معیاری در پشت سر که رفتار معصومان گذشته است، معیاری نیز در آینده دارد، مهدویت و مدینه فاضله مهدوی می تواند معیار او باشد.
کارکرد دیگر فرهنگ مهدوی را باید عدالت‌گرایی در جامعه دانست، جامعه ای که به فرهنگ مهدویت اعتقاد دارد خود باید عدالت را در جامعه برقرار کند.
مهمترین نمود جایگاه فرهنگ مهدویت را می توان در فعال شدن مراسم دعای ندبه، برگزاری همایش‌ها، سمینارها، برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی و اقبال عمومی رسانه‌ها و مطبوعات دانست اما بسیاری از مردم هنوز دیدگاه درست و صحیحی از فرهنگ مهدویت ندارند و حتی مهمتر از آن می توان به عدم پایبندی عملی به فرهنگ مهدویت در جامعه امروز ما اشاره کرد. صرف اعتقاد کافی نیست، باید عملا در زندگی روزمره هماهنگ و سازگار با فرهنگ مهدوی زندگی کرد.
در زمینه علمی نیز خلا مشهودی در زمینه تبیین علمی ابعاد مسئله مهدویت داریم، ما در دانشگاه های خود حتی درسی بنام مهدویت نداریم.
نخستین قدم در فرهنگ عمومی، تلاش برای نهادینه کردن فرهنگ مهدویت است که نخستین کار نیز در این زمینه ترویج صحیح فرهنگ مهدوی در میان نسل جوان است، فرهنگ مهدوی باور باید در مدارس و دانشگاه‌ها ترویج شود.
به رغم شکل گیری نهادها و مؤ‌سسات مختلف در زمینه فرهنگ مهدوی،متأ‌سفانه هنوز هماهنگی مناسبی بین آنها وجود ندارد، امکانات محدود ما با مدیریت هماهنگ مورد استفاده قرار نمی گیرد کارهای تکراری و موازی را باید به حداقل رساند و از امکانات حداکثر بهره را باید برد.
مسجد مقدس جمکران فرصت مکانی برای ترویج فرهنگ مهدویت است
در هیچ مذهبی به اندازه مکتب تشیع در مجالس مذهبی شوق و علاقه وجود ندارد ،در هیچ مذهبی نمی توان مجالسی همانند دعای ندبه آن هم در روز تعطیل و در اولین ساعات بامدادی دید.
اینگونه مجالس منظم سرمایه بزرگی است که به برکت وجود مقدس حضرت مهدی(عج) حاصل شده و بهره برداری بهینه از دقایق و حتی ثانیه‌هایی آن ضروری است. اگر محتوایی که ما در مکتب اهل بیت(ع) داریم حتی به میزان بسیار اندکی سایر مذاهب داشتند، قادر بودند تا فرهنگ خود را گسترش دهند و جوانان را جذب کنند.
وجود مسجد مقدس جمکران در شهر مقدس قم فرصت مکانی ارزنده ای است تا از گردهمایی جمعیت مشتاق بهره جست و فرهنگ شیرین انتظار را به کام تشنه آنان چشاند.
پایان پیام/
تهیه و تنظیم:بیت اله احمدی
نظر شما