سید منصور رحمانی درباره ی وضعیت تئاتر در افغانستان به خبرنگار تئاتر شبستان، گفت: چیزی که ما از آن رنج می بریم، فقر امکانات است. یعنی سالن های تئاتری ما بسیار محدود هستند و آن هایی که قدمت داشته اند در سال های جنگ از دست رفته و یا آسیب های جدی دیده اند.
وی ادامه داد: کشور ما حدود سه دهه جنگ را پشت سر گذاشته است و در سالهای بسیاری مشکلات افغانستان چنان بوده که کسی به تئاتر فکر نکند. در چهارده سال گذشته، به تدریج شرایطی فراهم آمد تا تئاتر بتواند جایگاه خود را در جامعه بازیابد. تلاش برای بازسازی سالن های تئاتر و برگزاری منظم فستیوال سالانه یا دو سالانه تئاتر از جمله فعالیت ها برای تحقق این هدف بوده است.
رییس تئاتر ملی افغانستان درباره ی اجراهای تئاتری این کشور توضیح داد: عمده ی نمایش های افغانستان، اجراهای مناسبتی هستند که در ایام خاص نظیر عید نوروز، سوگواری عاشورا، روز زن و روز مادر اجرا می شوند. اگر چه ما یک فستیوال تئاتر هم داریم که هر دوسال یکبار برگزار می شود و معمولا نمایش هایی از حدود ۲۴ ولایت افغانستان، در آن حضور دارند. و نمایش هایی ارزیابی می شوند تا بهترین اثر انتخاب شود.
وی افزود: در تشکیلات وزارت فرهنگ و در سازمان تئاتر ملی، این عزم وجود دارد تا این فستیوال تئاتری، به طور مستمر و هر ساله با نظم و کیفیت بالاتری برگزار شود تا به گسترش جریان تئاتری افغانستان کمک کند. کشور ما آسیب های اجتماعی ناشی از جنگ را تحمل کرده که با اجرای تئاتر می شود فرهنگ سازی کرد و از اثرگذاری منفی این آسیب ها کاست و مردم را در صلح به تماشای تئاتر دعوت کرد.
رحمانی همچنین درباره ی سالن های تئاتری کشورش گفت: در کابل سالن تئاتری وجود دارد که در سال ۱۳۴۳ تاسیس شده و دومین سالن تئاتر در آسیای میانه بوده است. این سالن به امر «محمد ظاهر شاه» آخرین پادشاه افغانستان در شش ماه احداث شده که در جنگ تخریب شد و اینک هشت سال است که بازسازی آن آغاز شده و به انجام نرسیده است. علاوه بر آن، ما سالن های تئاتری در جلال آباد و قندهار و مناطق دیگر داشتیم که میزبان اجراهای تئاتر بسیاری بودند و متاسفانه بر اثر جنگ از بین رفته اند.
وی که چندی قبل به دعوت مرکز هنرهای نمایشی ایران به کشورمان سفر کرده بود، اضافه کرد: امکانات ایران چه از لحاظ تعداد سالن های فعال تئاتری و چه از نظر تجهیزات فنی سالن ها، به هیچ وجه قابل قیاس با آنچه که ما در اختیار داریم، نیست. برای مثال ما در مرکز حدود ۱۲ سالن تئاتر و سینما داریم که در مقایسه با تعداد سالن های تئاتر و سینمای شهر تهران، عدد ناچیزی است. علاوه بر آن، نمایش هایی که در ایران دیده ام چه از نظر دیالوگ نویسی، چه میزانسن و ساختار اجرایی، نمایش های قدرتمندی هستند که هرچه تعامل ما با تئاتر ایران بیشتر شود، می توانند آموزه های بسیاری برای تئاتری های ما داشته باشند.
رحمانی درباره ی آثار ایرانی اجرا شده در افغانستان گفت: نمایش های بسیاری از ایران در کابل و شهرهای دیگر اجرا شده اند و ما تلاش می کنیم تا امکان اجرای هر چه بیشتر آثار را ایجاد کنیم. از جمله نمایش هایی که در افغانستان اجرا شده می شود به نمایش های آرش آبسالان کارگردان ایرانی اشاره کرد که آثاری از او مثل «شوربای زهرمار» و «شهزاده ی کوچک» بین سال های ۱۹۹۸ و ۲۰۰۰ در فستیوال تئاتر افغانستان، برگزیده شدند.
گفت و گو از: علی یزدان دوست
نظر شما