قدیمی ترین طشت تاریخی در مسجدی که مهدیه است

خبرگزاری شبستان – اردبیل:

محله مهدیه (عبدالله شاه) زیر شاخه ای از محله پیرعبدالملک از محلات شش گانه مذهبی اردبیل است که مساجد سیدآباد، جمعه مسجد، کوچه علی، میدان توحید از محلات همسایه این مسجد است.

محله مهدیه (عبدالله شاه) قبل از احداث مسجد جزو محله سیدآباد بوده و این محله با توجه به نزدیکی به جمعه مسجد از قدمت تاریخی برخوردار بود.

قدمت مسجد مهدیه (عبدالله شاه) به دوره قاجار و پادشاهی ناصرالدین شاه (حدود سال های 1264 الی 1280 هـ.ق) بر می گردد و طبق قدیمی ترین طشت تاریخ­دار موجود در مسجد به تاریخ 1311 هـ.ق می رسد.

محل مسجد، مطبخ پخت آش «سوتلی آش» مرحوم عبداله بوده که در بازار به فروش می رساند. ایشان این محل را تبدیل به مسجد کرده و رفته رفته بناهای اطراف به مسجد الحاق شده و اهالی اقدام به تکمیل مسجد کردند و نام مسجد نیز به همین خاطر به نام بانی به مسجد عبداله شاه نام گرفته است.

مسجد با توجه به تاریخ حدود 200 ساله خود چندین بار نوسازی شده است و با این وجود آخرین مرمت مسجد در سال 1330 هـ.ش و تجدید بنا در سال 1376 صورت پذیرفته است.

بعد از انقلاب اسلامی(1357 هـ.ش) عنوان عبداله شاه به مهدیه تغییر یافت. به دلیل کوچکی فضای مسجد همچنین خطر ریزش بنا در سال 1376 با همت متولیان و اهالی محله، مسجد نوسازی شده است. در جریان نوسازی فاطمیه مسجد هم به صورت زیرزمین احداث گردیده است.

در سال 1380 هـ.ش محراب مسجد به همت معمار بهمن علی محمدی اردبیلی اجرا گردید.

قدمت منبر چوبی مسجد نیز بالای 70 سال(1320 هـ.ش) است که متأسفانه در سال 1387 یکی از پله آن بریده شد.

مسجد مهدیه در زمینی به مساحت 30/220 مترمربع و زیربنای حدود 40/494 مترمربع در دو طبقه احداث شده است.

قدیمی ترین بیرق(پرچم) محله مربوط به تاریخ 1302 هـ.ق و قدیمی ترین طشت مسجد مربوط به 1311 هـ.ق است.

محله مهدیه (عبداله شاه) در ابتدا دارای دو دسته زنجیر و سینه زنی بوده که با گذشت زمان دو دسته عزاداری به یک دسته تبدیل شده و در حال حاضر با دسته زنجیرزنی به عزاداری می پردازد.

این مسجد فعالیت پایگاه مقاومت بسیج و کانون فرهنگی هنری را در کارنامه خود  دارد که پایگاه شهید نامجو در سال 1358 همزمان با انقلاب اسلامی تأسیس شد و یکی از پایگاه های فعال و تأثیرگذار شهرستان اردبیل است که در اوایل انقلاب خدمات بسیاری به محله و انقلاب اسلامی کرد و 17 نفر از اعضای پایگاه در جریان جنگ تحمیلی و انقلاب اسلامی به فیض شهادت نائل شدند.

کانون فرهنگی هنری مهدیه نیز در سال 1374 با مجوز دبیرخانه کانون های فرهنگی هنری مساجد استان اردبیل تأسیس و فعالیت خود را آغاز کرده است و در سال 1389 به کانون تخصصی پژوهش ارتقاء پیدا کرده است.

در حال حاضر نماز مغرب و عشاء و همچنین طرح تلاوت نور در این مسجد همه روزه برپا و از سال 1378 هـ.ش جشن ولادت باسعادت حضرت امام مهدی(عج) همه ساله در نیمه شعبان با اجرای برنامه های متنوع فرهنگی در محل مسجد برگزار می شود.

کتابخانه عمومی نیز از سال 1348 با نام مکتب الجواد(ع) که شامل 4 هزار جلد کتاب است فعالیت های علمی و پژوهشی را ترویج می دهد.

مرحوم "ستار ذاکر اردبیلی" از شعرا و مدیحه سرایان معروف اردبیل از اهالی محله عبداله شاه بوده است که در سال 1340 هـ.ش در سن 75 سالگی فوت کرده و در بهشت فاطمه به خاک سپرده شده است.

بهمن علی محمد اردبیلی (معماری مسجد مهدیه) معمار بناهای سنتی نیز که از اهالی محل بود در زمینه مرمت آثار تاریخی فعالیت داشت که از سوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان معمار برجسته کشوری انتخاب شده است.