خبرگزاری شبستان - سرویس قرآن و معارف: "فعالیت‌های مرکز تخصصی نماز در چند عرصه فرهنگی اجرا می‌شود. اولین آن عرصه‌ها که مرکز تخصصی نماز بر اساس سیاست‌هایش برای آن برنامه‌ریزی کرده، حیطه تبلیغ است که در تعامل با حوزه‌های علمیه سراسر کشور فعالیت‌هایش را انجام می‌دهد. بر این اساس واحد تبلیغ چندین طرح آموزشی را برای طلاب حوزه‌های علمیه طراحی کرده است که سه گروه از طلاب را شامل می‌شود. اول: استادان حوزه‌های علمیه، دوم: طلابی که امام جماعت هستند و در مدارس و مساجد فعالیت دارند. سوم: طلابی که مشغول تحصیل و تحقیق و تدریس هستند. چند طرح آموزشی برای این افراد در نظر گرفته شده و برای آنها برنامه‌ریزی کرده‌ایم."
ارتقاء کیفیت در محصولات فرهنگی از دغدغه های همیشگی نهادهای فرهنگی است ، تا با استفاده از آن، ساختاری ایجاد شود که فعالیت‌ها، آثار و محصولات را از مرحلة تولید، استانداردسازی و پس از آن کیفیت‌سنجی کنیم تا به مرحلة ضمانت در انجام خدمات و تولید محصول برسیم. واحد تبلیغ مرکز تخصصی نماز تلاش دارد که با ارائه طرح های متنوع و با در نظر گرفتن مولفه های سنی و صنفی و هویتی به این نیاز پاسخ دهد. بخش اول گفتگوی ما با حجت‌الاسلام اسماعیل ولی خانی مدیر واحد تبلیغ مرکز تخصصی نماز را در ادامه می خوانید.
برای ابتدای گفتگو بفرمایید حیطة فعالیت‌های واحد تبلیغ مرکز تخصصی نماز کجا است؟
فعالیت‌های مرکز تخصصی نماز در چند عرصه فرهنگی اجرا می‌شود. اولین آن عرصه‌ها که مرکز تخصصی نماز بر اساس سیاست‌هایش برای آن برنامه‌ریزی کرده، حیطه تبلیغ است که در تعامل با حوزه‌های علمیه سراسر کشور فعالیت‌هایش را انجام می‌دهد. بر این اساس واحد تبلیغ چندین طرح آموزشی را برای طلاب حوزه‌های علمیه طراحی کرده است که سه گروه از طلاب را شامل می‌شود. اول: استادان حوزه‌های علمیه، دوم: طلابی که امام جماعت هستند و در مدارس و مساجد فعالیت دارند. سوم: طلابی که مشغول تحصیل و تحقیق و تدریس هستند. چند طرح آموزشی برای این افراد در نظر گرفته شده و برای آنها برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
درباره این طرح ها توضیح می فرمایید؟
بله، طرح سراج طرح تربیت مدرّس نماز و مختص استادان حوزه‌های علمیه طراحی شده و تاکنون نزدیک به ده دوره در سراسر کشور و در بعضی از استان‌ها برگزار شده است. برای برگزاری این طرح‌ها حدود بیست نفر از مدرّسان حوزه شهر یا استان مورد نظر گزینش و انتخاب می‌شوند و پس از آن، کتاب و نرم‌افزار در اختیارشان قرار گذاشته می‌شود تا با مطالعة آن، هر دو هفته یا یک ماه یک بار در جلسه اصلی حاضر شده و در مورد موضوعی که در آن ماه مشخص شده، برای مثال آیات یا روایات نماز، زیر نظر استادی که واحد تبلیغ مرکز اعزام کرده به ارائه مطالعات صورت‌پذیرفته در قالب روش‌های تحقیق مختلف می‌پردازند. هدف از برگزاری طرح سراج این است که بتوان استادان و کارشناسان نماز را در استان‌ها بومی‌سازی کرد تا دیگر نیازی به اعزام کارشناس از قم نباشد.
در طرح معراج چه اتفاقی می افتد و هدف گذاری آن به چه شکل است؟
طرح معراج طرح تربیت مربی معارف نماز است و شامل یک دوره 120 ساعته می‌شود برای طلبه‌هایی که سطح دو حوزه را تمام کرده‌اند و مشغول تحصیل سطح سه هستند. این طرح در حوزه‌های علمیه برادران و خواهران برگزار می‌شود. طلاب حائز شرایط مذکور پس از فراخوان ستاد اقامه نماز استان‌ها، ثبت‌نام می‌شوند و از بین آنها چهل نفر گزینش می‌شود و در این دوره شرکت می‌کنند. طرح معراج در ده هفته و در روزهای پنج‌شنبه و جمعه توسط استاد اعزامی مرکز تخصصی نماز برگزار می‌شود. در هر هفته و در دوازده ساعت، یک موضوع از موضوعات نماز بررسی می‌گردد. از جمله مشخصات طرح معراج این است که در آن کارورزی با یک بحث و موضوع تحقیقی به دانش‌پژوهان سپرده می‌شود و نتایج آن به همراه امتحان پایان دوره، معدل‌گیری می‌شود. در پایان به حائزان شرایط قبولی، گواهی‌نامه پایان دوره به عنوان مربی معارف نماز اهدا می‌شود تا این مربیان بتوانند در نشست‌های دانش‌آموزی و خانواده مدارس در استان‌ها به تدریس بپردازند.
اما طرح محراب سومین طرح مرکز تخصصی نماز برای طلاب حوزه‌های علمیه است. محراب یک نشست چهارساعته نماز است که با هدف ایجاد دغدغه در طلاب پایه‌های مقدماتی است؛ یعنی طلاب پایه یک تا شش حوزه‌های علمیه. محراب می‌خواهد در طلاب ایجاد انگیزه کند تا اهمیت به نماز در وهله اول برای خود آنها ایجاد شود و از این طریق این دغدغه نیز ایجاد شود که برای اقامه نماز در جامعه باید فعال‌تر و دغدغه‌مندتر به موضوع نگاه کنند؛ چراکه اعتقاد مرکز تخصصی نماز این است که در جامعه، طلاب باید شاگرد اول کلاس نماز باشند. اگر نماز طلبه‌ای در جامعه نمره بالایی نداشته باشد، انتظار نمره بالای مردم، انتظار بیهوده‌ای است.
تا به امروز نزدیک ۲۵۰ نشست محراب در حوزه‌های علمیه سراسر کشور برگزار شده است. میزان موفقیت این طرح به حدی بوده که درخواست‌های متعددی برای برگزاری آن به مرکز تخصصی نماز ارائه شده و مرکز در حال انجام مقدّمات برگزاری آنها است.
تا آنجایی که در جریان هستم یکی از طرح هایتان طرح نشست‌های دانش‌آموزی و خانواده است. در این باره هم توضیح می فرمایید؟
دوره نشست‌های دانش‌آموزی و خانواده با تفاهم‌نامه‌ای که میان ستاد اقامه نماز و وزارت آموزش و پرورش امضاء شد، اجرایی شده است. در بیشتر این نشست‌ها مسئله اعزام کارشناس و هماهنگی‌ها توسط مرکز تخصصی نماز قم صورت می‌پذیرد. در ابتدای اجرایی شدن این طرح، مرکز توانست با عنایت ریاست مرکز و همچنین حاج آقا قرائتی و ستاد مرکزی اقامه نماز، چهل نفر از استادان و کارشناسانی را که پیش از این تخصصشان در مؤسسه آینده‌سازان موضوع دانش‌آموزی بوده است، به خدمت مرکز تخصصی درآورد. برای این دوستان دوره یک‌ساله تدارک دیده شد و آنها با محتواها، مهارت‌ها و شیوه‌های ترویج و دعوت به نماز آشنا شدند و به این ترتیب موجبات اعزام و برگزاری این نشست‌ها در کل کشور مهیا گردید. مدارس هدف در این طرح، مدارس راهنمایی و دبیرستان است. روش انجام کار نیز بدین گونه است که کارشناسان مرکز تخصصی نماز، صبح روز نشست برای دانش‌آموزان برنامه دارند و بعد از ظهر برای خانواده‌هایشان. یعنی یک ارتباط دوسویه برقرار می‌شود که یک‌سری نکات به دانش‌آموز، آموزش داده و تأکید می‌شود، مانند اهمیت نماز، جایگاه و آثار فردی و اجتماعی آن تا برای او ایجاد دغدغه شود. در مرحلة بعد، یعنی عصر همان روز، کارشناسان شیوه‌های دعوت فرزندان به نماز را به خانواده‌هایشان آموزش می‌دهند تا دانش‌آموزی که برایش ایجاد دغدغه شده و می‌خواهد نمازخوان شود، خانواده‌اش هم آگاه باشند که چطور او را به سمت اقامه نماز سوق دهند. در سرتاسر کشور چند هزار نشست دانش‌آموزی برگزار شده است که امیدواریم با بهبود کیفی آن، این سطح کمی هم ارتقا یابد.
دیدگاه تان درباره طرح خانه بهشتی چیست؟
طرح خانه بهشتی یک طرح و یک نشست چهار تا شش ساعته برای کارکنان دولت و خانواده‌هایشان است. برای آن کتابی توسط دکتر داوودی تألیف شده که همنام همین طرح است. در طرح خانه بهشتی، اصول و شیوه‌های تربیت دینی و عبادی فرزندان در یک دوره فشرده به خانواده‌ها آموزش داده می‌شود. در این طرح یک کارمند دولت که دغدغه کیفیت دینی خانواده‌اش و نمازخوان شدن فرزندش را دارد، به مهارت‌هایی در راه تحقق این امر مجهز می‌شود. در حقیقت در این دوره، خانواده‌ها اصول و روش‌های تربیت فرزند دینی را می‌آموزند.
برگزاری نشست‌ها به این ترتیب است که ساعتی از نشست را کارشناس و استادی که مرکز اعزام کرده، صحبت می‌کند و در ساعات بعدی، نشست به صورت پرسش و پاسخ ادامه می‌یابد که در آن استاد به سؤالات و پرسش‌های خانواده‌ها در این زمینه پاسخ می‌دهد.
و طرح نشست‌های آموزشی مدرّسان آموزش و پرورش؟
این طرح به درخواست ستاد اقامه نماز استان‌ها و برای آموزش مدرّسان آموزش خانوادة آموزش و پرورش و بر اساس بندی از تفاهم‌نامه‌ای اجرا می‌شود که در طرح نشست‌های دانش‌آموزی و خانواده ذکر شد و میان وزارت آموزش و پرورش و ستاد اقامه نماز امضا شد. بر اساس این طرح مدرّسان آموزش خانواده در مرکز استان دور هم گرد می‌آیند و کارشناس اعزامی مرکز تخصصی نماز، روش‌های القای مفاهیم دینی را به آنها آموزش می‌دهد. مدرّسان آموزش خانواده نیز شیوه‌ها، مهارت‌ها و روش‌هایی را که فرامی‌گیرند، به خانوادة آموزش و پرورش انتقال می‌دهند تا آنها نیز این موارد را به خانواده‌ها آموزش دهند.
گروه کارشناسان اعزامی این طرح در مرکز تخصصی نماز، گروه متخصص شیوه‌های دعوت هستند که در این زمینه به صورت تخصصی کار می‌کنند و اعزام از میان آنها صورت می‌گیرد.
نظر شما