قضاوت داوری بین الملل بین شرکت گاز ایران و ترکمن گاز

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، روز گذشته وزارت خارجه ترکمنستان در اطلاعیه ای علت قطع گاز صادراتی به ایران را بدهی کشورمان عنوان کرد که این اطلاعیه شب گذشته از سوی شرکت ملی گاز کشورمان پاسخ داده شد.

طبق خبر روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران شرکت ملی گاز ایران در پاسخ به اطلاعیه صادره مورخ 3 ژانویه 2017 وزارت محترم خارجه ترکمنستان در خصوص قطع صادرات گاز به ایران در اطلاعیه ای تصریح کرد: شرکت ملی گاز ایران فرایند ارجاع اختلافات با شرکت ترکمن گاز به داوری بین المللی را در دستور کار خود قرار داده است.

متن این اطلاعیه به شرح زیر است:
  
1) شرکت ملی گاز ایران در طول سال های اخیر مطالبات جاری و بخشی از بدهی قبلی خود را به شرکت ترکمن گاز که بالغ بر بیش از 4/5 میلیارد دلار شده با حسن نیت و از طرق مختلف پرداخت کرده است.
بنابراین آنچه به عنوان بدهی شرکت ملی گاز ایران مطرح است مربوط به سال های تحریم بوده است ضمن اینکه در آن دوره نیز اگر چه امکان پرداخت مستقیم به دلیل تحریم های بین المللی مقدور نبود اما مبالغ قابل توجهی با توافق طرفین در قالب صادرات کالا و خدمات به شرکت ترکمن گاز پرداخت شده و نیز صدها میلیون دلار برای صادر کنندگان کالا و خدمات از طرف شرکت ملی گاز ضمانت نامه صادر شده است.
2) به موازات مذاکرات در خصوص نحوه باز پرداخت بدهی ها شرکت ملی گاز به علت تخلفات عدیده شرکت ترکمن گاز از مفاد قرارداد ازجمله در کیفیت و کمیت گاز تحویلی که شرکت اخیر را مشمول جرائم مقرر در قرارداد می کند به طور جدی متقاضی مذاکره و تصمیم گیری در این موارد نیز بود که در عمل بدون پاسخ مانده است.
3) در هر حال شرکت ملی گاز ایران بر این باور است که راه حل اختلافات حقوقی قراردادی و مالی بین این شرکت و شرکت ترکمن گاز در قرارداد به روشنی پیش بینی شده است و دو طرف باید منحصرا از مسیر تعیین شده در آن برای حل اختلافات خود اقدام کنند بر این اساس شرکت ملی گاز ایران همواره در خصوص اختلافات با شرکت ترکمن گاز تنها راه حل را مذاکرات رود در رو دانسته که با توجه به اینکه این رویه به رغم ده ها ساعت مذاکره و پیگیری های مستمر این شرکت تاکنون نتیجه ای در بر نداشته است لذا شرکت ملی گاز ایران فرایند ارجاع اختلافات به داوری بین المللی را در دستور کار خود قرار داده است.
4) لازم به تاکید است که بر اساس مفاد صریح قرارداد شرکت ترکمن گاز حتی در صورت وجود بدهی یا تاخیر در پرداخت مجاز به قطع جریان گاز نبوده و چنین اقدامی نقض آشکار قرارداد بوده و نشانگر این است که شرکت ترکمن گاز در مبادلات بین المللی شریکی قابل اطمنیان نیست.
5) با توجه به اینکه شرکت ملی گاز ایران بر این باور است که اختلافات مالی وحقوقی مطرح شده صرفا بین دو شرکت ترکمن گاز و شرکت ملی گاز ایران است لذا انتظار بر این است که مقامات محترم سیاسی ترکمنستان اجازه دهند که طرفین در چارچوب مفاد قرارداد و اصول تجاری به مذاکره و حل و فصل اختلافات خود بپردازند ضمن اینکه دخالت وزارت محترم امور خارجه ترکمنستان در دعوای حقوقی بین دو شرکت خلاف صریح مفاد قرارداد موجود نیز است.
6) موضع رسمی شرکت ملی گاز ایران در خصوص قطع جریان صادرات گاز به وسیله شرکت ترکمن گاز قبلاً در تاریخ 1 ژانویه 2017 از طریق تارنمای اینترنتی این شرکت منتشرشده و با توجه به آزادی بیان برای رسانه ها در جمهوری اسلامی ایران شرکت ملی گاز مسئولیتی در قبال سایر مطالب انتشار یافته در رسانه ها در این مورد و صحت و سقم آن ها ندارد.

به گزارش شبستان، ایران به عنوان چهارمین تولید کننده عمده گاز طبیعی در جهان شناخته شده اما از سال ۱۳۷۵ به دلیل مشکلات موجود در تامین گاز مناطق شمالی کشور به امضای قرارداد واردات گاز از ترکمنستان پرداخت و در طول این ۲۰ سال بارها با بدعهدی ترکمن ها در این موضوع روبرو بود تا این که از روز گذشته ترکمنستان صادرات گاز به ایران را قطع کرد اما مقامات گازی کشورمان از روز گذشته تا کنون بارها بر نبود مشکل در تامین گاز مناطق شمالی در زمستان سال جاری تاکید کرده اند.

بنابراین گزارش طبق خبر روابط عمومی وزارت نفت، شرکت ملی گاز ایران شامگاه یکشنبه با انتشار بیانیه ای رسمی، با اعلام اینکه جریان گاز وارداتی از ترکمنستان به دلیل کارشکنی این کشور قطع شده است، از تمهیدات لازم برای تامین گاز استان‎های شمالی و شمال شرقی خبر داد.

پس از آن طبق خبر ایرنا، امروز سخنگوی شرکت ملی گاز با بیان این که با وجود قطع صادرات گاز «ترکمن گاز» به ایران، تامین گاز مناطق مختلف کشور از جمله استان های شمالی در بهترین شرایط قرار دارد، گفت: با تعهد ایران به قراردادهای بین المللی، صادرات گاز به ترکیه و سواپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان بدون مشکل جریان دارد.

مجید بوجارزاده سخنگوی شرکت ملی گاز ایران در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره آخرین وضعیت گازرسانی به بخش خانگی و صنعتی کشور، افزود: همواره تامین گاز بخش خانگی اولویت اصلی بوده و بر این اساس، دیروز 430 میلیون مترمکعب گاز برای بخش خانگی تامین شده است.

سخنگوی شرکت ملی گاز ایران افزود: نیروگاه ها نیز دیروز 120 میلیون مترمکعب و صنایع 80 میلیون مترمکعب گاز مصرف کرده اند.

بوجارزاده با بیان این که تامین گاز مجتمع های پتروشیمی نیز به خوبی ادامه دارد، گفت: روز گذشته 46.5 میلیون مترمکعب گاز به واحدهای پتروشیمی کشور تحویل داده شده است.

وی بیان داشت: دیسپچینگ (شبکه توزیع یکپارچه) شرکت ملی گاز، به صورت منطقه ای، عرضه گاز را مدیریت می کند تا تامین گاز بخش های مختلف در بهترین شرایط انجام شود.

سخنگوی شرکت ملی گاز ایران درباره صادرات گاز ایران به ترکیه نیز گفت: صادرات گاز به ترکیه بر اساس مفاد قرارداد جریان داشته و مشکلی وجود ندارد.

وی درباره سواپ (معاوضه) گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان نیز بیان داشت: ایران همواره به تعهدات و قراردادهای بین المللی، پایبند بوده و خود را مقید به اجرای تعهدات می داند، بر این اساس سواپ گاز ترکمنستان ادامه دارد.

بوجارزاده با توصیه به هموطنان برای صرفه جویی در مصرف گاز، گفت: کاهش یک درجه ای دمای هوا، مشکلی برای ساکنان منازل ایجاد نمی کند، اما باعث صرفه جویی 6 درصدی در مصرف گاز کشور می شود که معادل تولید یک پالایشگاه گاز است.

علاوه براین، جمشید ظهیری مدیرعامل شرکت گاز گیلان روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه مصرف گاز در گیلان نسبت به سال گذشته حدود 40 درصد افزایش یافته، افزود: حدود 25 درصد این افزایش با توجه به فزونی تعداد مشترکان گاز منطقی است، اما 15 درصد آن نشاندهنده مصرف مازاد است.

وی خاطرنشان کرد: اگر همین 15 درصد مازاد کم شود، نه تنها بخش خانگی بلکه نیروگاه ها و صنایع ما نیز مشکلی برای تامین سوخت گاز نخواهند داشت و نیاز به هیچ کشوری هم نداریم.

ظهیری اظهار کرد: اگر مصرف کنندگان فقط پنج درصد از مصرف شان را کاهش دهند، نه تنها برای خودشان بلکه برای صنعت و نیروگاه ها نیز مشکلی بوجود نخواهد آمد.