«فرشته طائرپور» فیلمنامهنویس و تهیه کننده سینما در پاسخ به سوال خبرنگار ادبیات شبستان درباره اینکه در فیلمهای ما هیچ نمونهای از مراجعه کاراکترها به کتاب وجود ندارد این در حالی است که سینما میتواند در این خصوص ذائقهسازی کند و حتی به نمایش کتابخوانی بپردازد. نظر شما در این خصوص چیست؟ گفت: اینکه قهرمان داستان فیلمی به کتاب مراجعه کند لازم نیست به عنوان یک فرمول فراگیر به آن توجه شود و میتواند یکی از مواردی باشد که خواندن کتاب مطرح شود. البته اصولاً در جامعه ما و در فیلمهایمان به دلیل اینکه در مطالعه کم کار و تنبل هستیم، به این موضوع توجه نداریم که با نسل جدید چه میکنیم؛ به این معنی که پدر و مادر کتابخوان، بچه کتابخوان تحویل جامعه میدهند و این جای خالی که شما اشاره کردید در خیلی جاها وجود دارد و ما در تمامی موقعیتهایی که باید مطالعه داشته باشیم و شخصیتهای مثبت و تاثیرگذار فیلمها به شکل درست و نه باسمهای و شعاری بخواهند کتابخوان باشند، کم کار کردهایم.
چشم مخاطب کودک و نوجوان ما به قهرمانان کتابخوان باز نمیشود
وی با بیان اینکه چشم مخاطبان کودک و نوجوان ما به دیدن قهرمانانی که کتابخوان باشند باز نمیشود، توضیح داد: این نکتهای خوب و بجا است اما وقتی فیلمسازان ما خودشان هم ممکن است در سال کتابی به دست نگیرند، توقعی نداریم که چنین اتفاقی در فیلمها بیفتد. مطالعه نباید مختص به یک موضوع کاربردی باشد و باید به گونهای باشد که نفس علاقه و خواندن کتاب را نمایش دهد. همه ما با خواندن رمان به مطالعه علاقمند شدهایم اما اکنون در حوزه رمان نوجوان اتفاق خاصی نیفتاده است حتی کتابهای درسی ما جذابیت ندارند؛ معلمان و مدارس برنامهای برای تشویق به کتابخوانی ندارند.
والدین دغدغه کتابخوان شدن بچهها را ندارند
طائرپور با اشاره به اتفاق خوب بازگشایی شهرکتابها و کتابسراها در نقاط مختلف شهر، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه اینها فضاهای جذابی دارند، اتفاق خوبی در زمینه کتابخوانی افتاده است ولی واقعیت این است که وقتی فروش یک کتابفروشی با یک اسباببازی فروشی مقایسه شود متوجه عمق فاجعه میشویم و این موضوع به والدین و مربیان بر میگردد و انگیزه و دغدغهای برای این بچهها را در معرض کتاب خواندن قرار دهند، ندارند.
وی به کتاب به عنوان بهترین هدیههای مرسوم در مراسم تولد قدیم اشاره کرد و گفت: در حال حاضر این اتفاق نمیافتد و این در حالی است که کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و شهرکتاب ها، فضایی بسیار جذاب دارند و بهترین هدایا را میتوان از این کتابها انتخاب کرد.
خواندن کتاب برای زنان خانهدار همانند فعالیت اجتماعی است
این تهیهکننده سینما همچنین به مساله کتابخوانی خانمهای خانهدار اشاره کرد و افزود: خواندن یک کتاب دقیقاً مثل یک فعالیت اجتماعی است و خانمهایی که از کار خانه خسته هستند و ارتباط اجتماعی کافی برایشان مقدور نیست، فقط با دنیای کتاب میتوانند از فضای محدود خانه با بیرون ارتباط برقرار کنند.
وی با اشاره به خاطرهای از زمان دبیرستانش، توضیح داد: خاطرم هست دبیر ادبیاتمان بخشی از یک رمان را هر هفته سر کلاس میخواند و کتاب را جلد کرده بود تا ما متوجه نام کتاب نشویم؛ البته خودش خوب میدانست که وقتی به نیمههای کتاب برسیم، بچهها میتوانند مثل کتاب را پیدا کنند. خیلی جالب است که نام آن کتاب «پاتریشیای تنها» را هیچ وقت فراموش نمیکنم که رمانی ساده و جذاب و زنانه بود و ممکن است که ارزش ادبی نداشته باشد اما بسیار پرکشش برای دختران بود. یکی از عواملی که سبب شد من به خواندن کتاب و دیدن فیلم و دنیای ادبیات و هنر علاقه پیدا کنم، خواندن این کتاب سر کلاس توسط دبیر ادبیات بود.
بیشتر درگیر بحث ممیزی هستیم تا خرید کتاب برای بچهها
طائرپور خاطرنشان کرد: نمیدانم الان در مدارس ما چه اتفاقی میافتد و ما الان اینقدر درگیر ممیزی کتابها هستیم متوجه نیستیم که بچهها به ویژه از سنین نوجوانی به بعد قدرت انتخاب خوب از بد را دارند و بحث داشتن علاقه به کتاب بسیار مهمتر از هر عامل دیگری است.
عدم نمایش کتابخوانی در سینما از کمبودهای ماست
وی در ادامه سخنانش با بیان اینکه خیلی خوب است که در فیلمهای سینما و تلویزیون، مردان و زنان کتابخوان را نمایش دهیم، چراکه جزء کمبودهای ماست، گفت: الان وضعیت به گونهای شده که فکر میکنیم وقتی کسی کتاب به دست میگیرد حتماً باید یک شخص فهیم باشد یا اینکه شغل وی مربوط به کتاب است وگرنه آدمهای عادی را در شرایط کتاب خواندن خیلی کم نشان میدهیم.
طائرپور در پایان تاکید کرد: متاسفانه ما نتوانستهایم لذت مطالعه را از طریق رسانهها و فیلمها و سریالهایمان را به صورت فراگیر به جامعه و عموم مردم منتقل کنیم.
گفتوگو: محمدصالح حجت الاسلامی
نظر شما