«انقلابی گری» و «روحیه انقلابی» پیش شرط امتداد انقلاب اسلامی

خبرگزاری شبستان- البرز

گذر زمان بسیاری از واژه ها و انگاره ها را تغییر می دهد. آنچنان که گاهی می پنداری زمان گذرگاه تغییر است. در این میان واژه هایی وجود دارند که نه تنها در زمان منحصر خودشان تا عمق معنی نفوذ کردند بلکه در زمان و دهه های دیگر فصل هایی را به معنای منحصری خود می افزایند.

«انقلاب» ، «انقلابی گری» و «گفتمان انقلاب» این ها کلیدواژه های متناوب و متاثر از یکدیگر هستند که در عصر و دهه کنونی به واسطه شکل گیری انقلاب اسلامی ایران در گذر زمان معنا و مفهوم گسترده تر و عمیق تری را به سوی خود به دنبال دارد.

واکاوی و بررسی آگاهانه بر روند انقلاب ها در دولت های مختلف نشانگر عمق و مبنای ریشه ای آن است و توجه به این اصل میزان درجه مردمی بودن آن انقلاب را نشان می دهد. به عنوان مثال انقلاب اسلامی ایران معتقد به صدور انقلاب است ولی نه آن صورت که انقلاب کوبا به رهبری چه گورا مدعی صدور بود و در نهایت با ضرب و زور منجر به سقوط شد. انقلاب اسلامی ایران امروز در حیطه های گسترده بین المللی انقلابی را عرضه داشته است که بر پایه تفکر اصلاح گری است.

شجره طیبه بسیج آنچنان که بنیانگذار انقلاب این نام را بر آن نهاد، ارتباط پیوسته توإمان با کلید واژه انقلاب دارد و هر عقل سلیم و بی غرضی را در مسیر تحقیق و مطالعه روند انقلاب به این نقطه می رساند که بسیج و انقلاب در یک مسیر واحد در حال حرکت هستند.

از این رهگذر، تجمع انقلابیون استان البرز با عنوان « فرزندان امام خمینی(ره)» فرصت و بهانه ای به منظور نگاهی تأملی به مقوله انقلاب است.

محمد حسین صفار هرندی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با حضور در این گردهمایی به یک عنصر اساسی در بحث انقلاب اشاره کرد و آن لزوم تغییر و تحول و نگرش اصلاحی بود. اهمیت اصلاح گری به معنای تغییرات بنیادین و مبنایی و تحول به سمت یک وضع پسندیده و مطلوب است.

به گفته این مقام مسئول، «انقلاب» یعنی زیر و رو شدن، یک دگرگونی بنیادین که در سطح سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی اتفاق می افتد.

با نظر به این سخن عضو تشخیص مصلحت نظام امروز جوانان انقلابی که دهه سوم و چهارم انقلاب را شاهد هستند باید در این ابعاد شاهد تحول انقلابی باشند و اگر تحولی صورت نگرفته این وارثان در ایجاد انقلاب در بعد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی باید با روحیه انقلابی همت و ممارست داشته باشند.

نکته مورد تأمل دیگری که دکتر صفار هرندی به آن اشاره داشت، مقوله معارضین انقلاب بود، به این معنا که این انقلاب چون سایر انقلاب ها با معارضینی مواجهه است.

ذیل سخن صفار هرندی، می توان نگاهی به تاریخ انقلاب در سال 57 از زمان ورود حضرت امام (ره) به ایران یعنی 12 بهمن تا 22 بهمن داشت. آن زمان حزب و گروه هایی وجود داشتند که به واسطه تجربه نظامی تمایل به حفظ جان امام و قبول مسئولیت در این زمینه بودند.

این واگذاری حفظ جان امام به گروه های دیگر غیر گروه مردم می توانست مسیر انقلاب را از شکل و قالب مردمی خارج کند که با عنایت خداوند و درایت شهید آیت الله بهشتی و دیگر اعضاء شورای انقلاب اسلامی اعم از دکتر شهید مفتح ، کمیته حفاظت از جان امام به گروه مردمی توحیدی صف به مسئولیت میرزا یا همان شهید محمد بروجردی ملقب به مسیح کردستان واگذار شد.

دهه پر آشوب و نفس گیر 12 بهمن تا 22 بهمن تیم دولت بازرگان شاهد رفتارهای انقلابی و روحیه انقلابی امام بود، که یکی از آن ویژگی ها روحیه جوانی و پویایی امام (ره) محسوب می گردید، آنچنان که مرحوم بازرگان زبان گلایه با تحسین می گشاید و از تریبون اعلام می کند که این روحیه جوانی و شور و هیجان امام (ره) بسیار عجیب است و من که از ایشان سن و سال کمتری دارم متعجب هستم.

سرفصل دیگری که سخنان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمع انقلابیون استان البرز وجود داشت و آن این بود که «نگاه محافظه کارانه دستاوردهای گذشته را حفظ می کند».

داشتن نگاه محافظه کارانه با روحیه انقلابی و انقلابی گری همخوانی ندارد بلکه متضاد است، یعنی جوان انقلابی، سیاستمدار انقلابی، اندیشمند انقلابی دستاوردهای گذشته را با آگاهی از اصلاح گری تغییر می دهد، یعنی بنیادهایی را به وجود می آورد که متعلق به آرمان و اندیشه انقلابی او است.

انقلاب اسلامی یعنی حکمیت خدا به واسطه انسان و انسان هایی که اصول و چارچوب الهی را در ساحت مکنت و رفتار خود تجلی بخشیده اند.

نکته دیگری که سرفصل نکات کلیدی سخنان دکتر صفار هرندی بود، بحث « نگاه حداقلی به انقلاب و حکومت بود که براساس آن افرادی روی کار آمدند که اعتقاد و باوری به جایگاه حقوق مردم نداشتند».

مصداق این نگاه حداقلی به انقلاب را می تواند در زمان نخست وزیر بنی صدر در سال های نخستین انقلاب بررسی کرد.

دولت مداری و حکومت مداری قوانین خاص و منحصر به خود را دارد و لوازم ایجابی را می طلبد که به واسطه آن بتوان پایه های و ستون های انقلاب اسلامی را شکل داد.

از این حیث، نگاه حداقلی به «انقلاب» بنی صدر را بر سر قدرت نشاند آن هم در آغاز انقلاب و نتایج اسف باری را به دنبال داشت که می توان نمونه های آن را در دوران دفاع مقدس بررسی و تحلیل کرد.

نگاه فرایندی به دولت ها که هر کدام با رویه و شعارهای خاص خود بر روند انقلاب موثر بودند نیز جای بسی تأمل دارد. اینکه در هر دولت تا چه اندازه با شعارها و موازین انقلاب، انقلابی گری همراهی وجود داشته است، نشان می دهد آن دولت تا چه اندازه با انقلاب اسلامی آشنا بوده است. دولت اصلاحات، دولت اصول گرایان، دولت اعتدالیون و ... هر یک به نوبه خود در تاریخ با ثبت عملکرد خویش نشان دادن تا چه اندازه روحیه انقلابی گری داشته اند. از دیگر سو، انقلاب تا چه اندازه در تحولی اصلاحی در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی زمانه آنان تحول مبنایی ایجاد کرده است.

قدر مسلم در فضای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی امروز روحیه انقلابی گری که به عنوان کلید واژه پر تکرار مقام معظم رهبری در نشست های خصوصی و عمومی ایشان بوده است، راهگشایی برای رشد و پایدار نظام و انقلاب اسلامی تلقی می شود.

نسل دهه سوم و چهارم انقلاب اسلامی به عنوان وامداران انقلاب اسلامی که در سال ۱۳۵۷ طی سال ها مبارزات مردم و تلاش آنان شکل گرفت، تنها با احیاء ارزش ها، ویژگی ها و نشانه های انقلابی می توانند حافظ و پاسدار انقلاب باشند.

* مهدیه دانایی