خبرگزاری شبستان – تبریز: طشت گذاری يکی از مراسم سنتی ويژه منطقه اردبيل می باشد که امروزه با فرارسیدن ماه محرم در مناطق مختلف آذربایجان نیز برگزار می شود، مراسم طشت گذاری، خاطره تشنگی امام حسين(علیه السلام) و ياران باوفايش را در اذهان زنده می کند و اين مراسم که از علاقه و ارادت زياد مردم به سيدالشهدا و قمر بنی هاشم حکايت دارد تا آخرين روز ماه ذيحجه به نوبت در تمام مساجد و تکايا انجام می گيرد. در اين مراسم نوحه خوانان اغلب از احوالات حضرت اباالفضل(علیه السلام) مراثی و اشعاری را با الحان سوزناک خوانده و مردم حاضر را متاثر می کنند؛ آب اين طشت ها نزد مردم از تقدس خاصی برخوردار بوده و بيماران و دردمندان برای شفای خود اندکی از آن را می نوشند.
هزاران نفر از مردم، اول ماه محرم در مسجد حضور پیدا کرده و منتظر ورود مداحان اهل بیت(علیهم السلام) هستند، جا برای سوزن انداختن نیست، حتی محوطه بیرونی مسجد مملو از جمعیت شده است.
عزاداری و سینه زنی ترک زبانان برای امام حسین(علیه السلام) و اصحابش زبانزد خاص و عام است، بویژه اینکه مردم منطقه آذربایجان علاقه و اعتقاد شدید قلبی به حضرت ابالفضل العباس(علیه السلام) دارند و غیرت و مردانگی این یار باوفای سیدالشهدا جایگاه خاصی بین آذری زبانان دارد، برهمین اساس و طبق سنت دیرینه، مداحان و شاعران اهل بیت در مراسم طشت گذاری، اشعار حزن انگیزی از احوالات قمر بنی هاشم می خوانند و مردم نیز همراه آنان زمزمه کرده و ندای «یا اباالفضل» را فریاد می زنند.
نوای زینب زینب فخرالذاکرین
وقتی پیرمرد ۸۰ ساله که شال عزا نیز بر گردن آویخته وارد مراسم می شود، تمامی حضار به پاس احترام بلبل خوش الحان اهل بیت(علیهم السلام) از جای خود برمی خیزند، این پیرمرد و پیرغلام اهل بیت کسی نیست جز «سلیم موذن زاده اردبیلی» که در بین آذری زبانان به «سلطان الذاکرین» مشهور است.
پدرش شیخ عبدالکریم مؤذن‌زاده اردبیلی نخستین مؤذن رادیوی ایران است و برادرش رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی نیز از مؤذنان معروف اسلامی است، سلیم مؤذن زاده در مراسم ختم حیدر علی اف رئیس‌جمهور پیشین جمهوری آذربایجان برای اجرای نوحه دعوت شده بود.
صدای موذن زاده علاوه بر اینکه یادآور نوای ملکوتی اذان است، مداحی نوحه «زینب زینب زینب» را در اذهان زنده می کند که بعد از گذشت سال ها از اجرای آن، بر لبان تک تک آذری زبانان و حتی غیر آذری زبانان زمزمه می شود، شعری که به دو زبان فارسی و آذری سروده شده و موذن زاده چه زیبا آن را مداحی کرده که هر بیت آن، مصیبت قهرمان غم، حضرت زینب(سلام الله علیها) را به تصویر می کشد: زینب زینب زینب کنز حیا زینب کان وفا زینب/ زینب زینب زینب درد آشنا زینب غرق بلا زینب/ غم قهرمانی، زهرا نیشانی / ای روح با ایمان جانیم سنه قوربان/ زینب زینب زینب شمشیر دو پهلو دان برنده بیان زینب / زینب زینب زینب قارداش باشون اوستونده زولفی آرالان زینب...
موذن زاده، پیش از مداحی و شعرخوانی در این مراسم می گوید: عمر من دیگر به سر آمده و شاید این آخرین مراسم طشت گذاری باشد که اینجا حضور پیدا می کنم!
این پیرغلام و خادم اهل بیت(علیهم السلام) همچنین با بیان نحوه عزاداری آذری زبانان برای امام حسین(علیه السلام) تصریح می کند: حضرت زهرا(سلام الله علیها) در عالم رویا به آیت الله حاج شیخ جواد کربلایی(ره) که به تازگی نیز از دنیا رفتند، فرمودند: «به مداحان تان بگویید مثل آذری زبانان برای امام حسین(علیه السلام) گریه کنند»، آذری زبانان مانند مادر فرزند از دست داده برای سیدالشهدا گریه و عزاداری می کنند.
موذن زاده با مداحی خود در این مراسم، حضار را به شوق آورد و نشان داد که با وجود حدود ۸۰ سال سن هنوز با عنایت اهل بیت(علیهم السلام) خادم این درگاه است و نفس و نوای گرمش، مردم را با مصایب اهل بیت عصمت و طهارت بویژه امام حسین(ع) آشنا می کند.
وی در اجرای برنامه، هنگام رسیدن به نکته ای باریک و حساس از وقایع عاشورا، ناخودآگاه صدایش را تا اوج می برد و درحالی که در یک دست کاغذ پاره ای از اشعار مرثیه سرایان دارد با دستی دیگر بارها محکم بر سر و زانویش می زند و با کاهش ناگهانی تن نوایش، حزن و اندوه را بر مجلس حاکم می سازد.
پزشکان توصیه کردند که ازاوج و احساسی خوانی دراجرای برنامه پرهیز کند اما مگر می شود که در ذکر مصیبت اهل بیت(علیهم السلام) و به ویژه شهیدان واقعه عاشورا فقط دیگران را گریانده و خود اشک نریزد.
موذن زاده در حالی که احوالات دختران و کودکان واقعه کربلا را می خواند با حرکت دادن بدن خود، ترس و وحشت و فرار دختران از دست سربازان یزید و پنهان شدن آنان پشت تیغ های بیابان را به زیبایی به تصویر می کشد و حضار را با درد و مصیبت آنان در کربلا همراه می کند.
مراسم عزاداری امام حسین(ع) مردمی بمانند
در ابتدای این مراسم، حجت الاسلام والمسلمین هاشمی از وعاظ آذری زبان طی سخنانی در این مراسم با اشاره به عظمت مراسم عزاداری در گوشه کنار کشور می گوید: این مراسم همانند سایر برنامه های عزاداری به همت خود مردم و بدون وابستگی به دولت و تنها به عشق اهل بیت و حضرت سیدالشهدا برگزار می شود.
وی می افزاید: خداوند هیچگاه حوزه های علمیه و مراسم عزاداری اهل بیت(علیهم السلام) و بویژه امام حسین(علیه السلام) را به دولت وابسته نکند، اینگونه مراسم باید مردمی اداره شده و به راه خود ادامه دهند.
این کارشناس مذهبی همچنین عشق به امام حسین(علیه السلام) با تمام عشق های دنیا فرق می کند، عشق به امام حسین(علیه السلام) تنها عشقی است که رقیب می پذیرد و هر روز که طرفداران این مکتب افزایش پیدا می کند رقبا شادمان تر می شوند، اما عشق های دنیوی رقابت پذیر نیستند و حتی فردی به خاطر عشق یک فرد به فرد دیگر به او آسیب رسانده و مانع عشق و محبت او می شود.
حجت الاسلام والمسلمین هاشمی ارزش و جایگاه عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) را مورد تاکید قرار داده و عنوان می کند: اشک هایی که برای مصیبت امام حسین در این دنیا ریخته می شود، آتش جهنم را خاموش می کند.
خلق زیباترین صحنه ها
جوانانی که لباس سیاه به تن کرده، پیرمردانی عصا به دست، زنانی که نوزادان شیرخوار خود را در آغوش گرفته اند و نوجوانانی که از هم اکنون با مکتب امام حسین(علیه السلام) انس می گیرند، در این مراسم حضور پیدا کرده اند؛ وقتی مداحان و شاعران اهل بیت از مصیبت واقعه کربلا می خوانند، اشک از چشمان همه سرازیر می شود، جوانانی که با دل های پاک خود بر مصیبت امام حسین(علیه السلام) گریه می کنند زیباترین صحنه های این مراسم را می آفرینند.
مادران با مرثیه حضرت علی اصغر(علیه السلام) کودکان شیرخوار خود را در آغوش گرفته و مصیبت های حضرت رباب را تصور کرده و بر آخرین و کوچک ترین سرباز کربلا، حضرت علی اصغر گریه و زاری می کنند.
گفتنی است، سلیم موذن زاده، در روز اربعین، آخرین نوحه زندگی خود را سر داد و جان به جان آفرین تسلیم کرد، بنا به وصیت این مداح اهل بیت(علیهم السلام)، پیکر مطهر وی با نوای «زینب زینب زینب» تشییع و در شهر اردبیل به خاک سپرده شد...
گزارش از بیت اله احمدی
نظر شما