فعالیت های دینی مرحوم آیت الله موسوی اردبیلی در مسجد امیرالمومنین (ع)

به گزارش خبرنگار مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، آیت‌الله عبدالکریم موسوی اردبیلی که به دلیل عارضه قلبی در بیمارستان بستری شده بود، ساعاتی قبل دار فانی را وداع گفت.

آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی از مراجع تقلید، متولد سال 1304 در اردبیل بود که پس از شهادت آیت‌الله بهشتی از سال 1360 تا 1368 به ریاست دیوان عالی کشور به عنوان عالی‌ترین مقام قضایی رسید.

وی در تاریخ 8 بهمن سال 1304 در خانواده ای روحانی به دنیا آمد و پس از طی مراحل تحصیلی پیش از انقلاب ایران (۱۳۵۷) به اداره و سرپرستی روحانیت اردبیل، عضویت هیئت مدیرهٔ مجلهٔ «مکتب اسلام» و تدریس و تألیف مشغول شد.

از مشاغل و مسئولیت‌های او پس از انقلاب اسلامی می‌توان به عضویت در شورای انقلاب، عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضویت در هیئت سه نفرهٔ رسیدگی به اختلاف بنی‌صدر و دیگران، نمایندگی دورهٔ اول مجلس خبرگان رهبری، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور، عضو شورای عالی قضایی و عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی و مسئولیت اجرای فرمان شش ماده‌ای آیت‌الله خمینی (ره) اشاره کرد.

فعالیت سیاسی

حضور در امور سیاسی و حساسیت نسبت به وضع اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مسلمانان و مردم ایران از دغدغه های مرحوم موسوی اردبیلی بود.

وی از سال 1339 که در اردبیل ساکن شد، مبارزات سیاسی جزء لاینفک فعالیت هایش بود و دائما از طرف رژیم وقت تحت تعقیب قرار می گرفت.

یکی از موارد درگیری وی با رژیم وقت، در جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل رخ داد در حالی که تمام دستگاه های رژیم وقت از اسرائیل حمایت  می کردند، وی شدیدا به نفع اعراب موضع گرفت که این عمل منجر به دستگیری آن مرحوم شد و قرار شد تا به تبریز تبعید شود که اعتراض شدید مردم و  روحانیون، آن رژیم را از این تصمیم منصرف کرد.      

فعالیت های علمی

با اقامت وی در اردبیل جمعی از فضلا و طلاب اردبیل که در قم تحصیل می کردند به اردبیل بازگشتند تا از محضر موسوی اردبیلی بهره مند شوند، وی علاوه بر تدریس، اداره حوزه، تجدید بنای ساختمان های مدارس و تامین کمک خرج طلاب را نیز بر عهده داشت و فعالیت های تبلیغی وی در هیچ مقطعی از زندگی اش قطع نشد و برای سال ها تداوم یافت.

مهاجرت از اردبیل به تهران در سال 1347

کنترل و نظارت دستگاه های امنیتی رژیم پهلوی و هجوم مکرر ساواک به منزل وی، هرگونه آسایش را از آن مرحوم سلب کرده بود به گونه ای که پس از مشورت با امام خمینی (ره) به تهران مهاجرت کرد.

او در سال 1347 که زلزله منطقه وسیعی از مشهد را تخریب کرد، اقدام به جمع آوری کمک برای زلزله زدگان کرد.

اقامت و فعالیت در تهران

موسوی اردبیلی در تابستان 1347 وارد تهران شد و در مسجد امیرالمومنین «ع» واقع در خیابان نصرت مقدمات اقامه نماز جماعت را علی رغم مخالفت های شدید، بوجود آورد و انجام سخنرانی از دیگر اقدامات وی در این مسجد بود و پس از چند صباحی با همکاری و  همفکری بعضی از دوستان خود مانند شهیدان بهشتی، مطهری و مفتح، تحقیق در علوم قرآن را به صورتی جدی آغاز کرد و کتابخانه ای در جوار مسجد امیرالمومنین (ع) برای این منظور مهیا کرد و در ادامه با توجه به ضرورت های وقت مسجد، کانون توحید را در خیابان پرچم احداث کرد که در آن کلاس های متعددی توسط سخنرانان و متفکران مذهبی ایران برگزار می شد و در راستای همین اهداف مدارس راهنمایی و دبیرستان مفید و بعدها نیز دانشگاه مفید را در تهران احداث کرد.

تدریس در حوزه و دانشگاه، برگزاری جلسات تفسیر قرآن با گروه های مختلف از جمله متفکران که موجب حساسیت رژیم پهلوی شد و در نهایت منجر به یورش ماموران ساواک به مرکز تحقیقات و به یغما رفتن کلیه وسایل و تجهیزات آنجا و در نهایت تعطیلی موسسه فعالیت های فرهنگی وی شد، از دیگر اقدامات آن مرحوم بود.

فعالیت قرآنى‏

یکى دیگر از فعالیت هاى مرحوم ‏ موسوى اردبیلى در مدت اقامت در قم، فعالیت هاى قرآنى و بحث تفسیر قرآن بود که دو روز در هفته با حضور برخى از فضلای حوزه برگزار مى‏ شد.

این جلسه در تمام مدت اقامت وی در قم به طور منظم و مستمر ادامه داشت و پس از مهاجرت از قم نیز، جلسه مزبور توسط سایر اعضای آن ادامه یافت.

وی جلسات قرآنى را در مدت اقامت خویش در اردبیل و تهران ادامه داد که حاصل این مطالعات، گاهى به صورت مقاله در نشریات مختلف منتشر مى‏ شد.

سفرهاى تبلیغى‏

از وظایف اصلى روحانیت، ترویج و تبلیغ دین و احکام الهى در جهان است، بر این اساس علی رغم فشارها و تضییقاتى که حکومت وقت براى روحانیون به خصوص روحانیونی که دغدغه سیاست نیز داشتند اعمال مى‏ کرد، مرحوم موسوی اردبیلی پرداختن به امور تبلیغى را از اشتغالات اساسى خویش به شمار مى‏ آورد و از این رو در ایام تعطیلى دروس حوزوى، برای تبلیغ به نقاط مختلف کشور سفر مى‏ کرد.

هنوز هم در شهرهاى ارومیه، مشهد، بندر انزلى، درگز، همدان، اردبیل، بابل، بهشهر و ... هستند کسانی که خاطره سخنرانی‌هاى آن مرحوم را به خاطر دارند.