سجاد کرمی، کارشناس رسانه در مورد ضرورت ارتقای سواد رسانه‌ای افراد جامعه به خبرنگار شبستان گفت: ما باید انواع رسانه‌ها را بررسی کنیم و با هر رسانه ای با توجه به ویژگی‌های خودش برخورد کنیم. امروزه بچه‌ها دیگر خیلی درگیر رسانه‌هایی چون تلویزیون و رادیو نیستند و به رسانه‌های جدید تمایل دارند.
کرمی با بیان اینکه در استفاده از رسانه‌های اجتماعی باید نکاتی را مدنظر قرار داد، عنوان کرد: در استفاده از شبکه‌های اجتماعی از جمله تلگرام باید مواردی را لحاظ کرد که در سرلوحه آنها حفظ حریم خصوصی افراد است. باید آموزش داده شود که چطور افراد به ویژه نوجوانان از تلگرام استفاده کنند، طوری که به حریم خصوصی شان تجاوز نشود. بچه ها باید یاد بگیرند وقتی کلیپی می بینند و آن حریم خصوصی است، آن را منتشر نکنند. بحث تجاوز به حریم خصوصی هم از نظر قانونی جرم است و هم از نظر اخلاقی ناپسند است.
این کارشناس رسانه با بیان اینکه باید جنبه اخلاقی استفاده از رسانه های اجتماعی را مطرح کنیم، اظهار داشت: ما در یک کشور اسلامی زندگی می کنیم و باید توجه بیشتری به مباحث اخلاقی داشته باشیم. باید خودمان را جای دیگران قرار دهیم. متاسفانه برخی از افراد زندگی شان با پخش عکس و کلیپ در شبکه های اجتماعی بهم خورده است. اینجاست که برخی وقت ها باید گفت" از رسانه باید ترسید". بسیاری از ما ندانسته وارد حریم خصوصی دیگران می شویم و عکس و کلیپ افراد را منتشر می کنیم. اگر در بحث شبکه های اجتماعی بر روی نکات اخلاقی تاکید کنیم، بسیاری از مشکلات حل می شود.
کرمی تصریح کرد: رعایت نکردن حریم خصوصی در شبکه های اجتماعی عواقب زیادی دارند. برخی از زندگی ها به خاطر این مسئله از هم پاشیده شده است و برخی افراد خودکشی کرده اند. اولین قدمی که در بحث رسانه های جدید باید برداریم، آموزش است و بحث اخلاق باید در این زمینه اولویت ما باشد. بحث تکنیکال را نیز باید آموزش دهیم که افراد چطور از شبکه های اجتماعی استفاده کنند تا خطری متوجه آنها نباشد و همچنین خودشان نیز آسیبی به دیگران نزنند.
وی در پاسخ به این سوال که از چه مقطع سنی باید آموزش سواد رسانه ای صورت گیرد، گفت: آموزش سواد رسانه ای در کشورهای دیگر از سنین پایین شروع می شود. هر چقدر این آموزش زودتر صورت گیرد، تاثیرگذار است. سوالی که مطرح است این است که آموزش را از کجا شروع کنیم. ابتدا به کودکان آموزش دهیم یا به مربیان و یا به مسئولان آموزش دهیم. واژه سواد رسانه ای یک مفهوم نو در جامعه ماست. به نظر می رسد ابتدا باید مربیان را آموزش داد تا آنها بتوانند به دانش آموزان آموزش دهند. آموزش ضلع دیگری به نام خانواده دارد. بنابراین باید خانواده ها را نیز هم از طرق مختلف همچون انجمن اولیا و مربیان آموزش داد.
این کارشناس رسانه با بیان اینکه آموزش و پرورش ظرفیت ارتقای آموزش سواد رسانه ای را داراست، عنوان کرد: اول باید یک شناسایی بین نخبگان عرصه سواد رسانه ای صورت گیرد. همایش سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی فرصت خوبی بود تا افرادی که در این حوزه کار می کنند، شناسایی و دور هم جمع شوند. اولین جایی که می تواند در آموزش سواد رسانه ای تاثیرگذار باشد، آموزش و پرورش است. خیلی از اندیشمندان بزرگ دنیا کارهایشان در حوزه آموزش و پرورش بوده است.
وی خاطرنشان کرد: ما باید آموزش و پرورش را به عنوان دستگاه قدرت در نظر بگیریم. کوچکترین قدم در آموزش و پرورش می تواند تاثیرگذاری زیادی به دنبال داشته باشد. احساس می کنم در آموزش و پرورش ما کمتر به بحث پرورش توجه می شود و بیشتر تاکید بر درس های فیزیک و ریاضی است. دغدغه خانواده ها، فرستادن بچه هایشان به کلاس کنکور است. در بحث پرورش که بسیار اثرگذار است ما از دنیا عقب هستیم. در دنیا به بحث پرورش اهمیت زیادی می دهند. ما باید هرچه زودتر به بحث پرورش توجه کنیم تا عقب افتادگی خود را جبران کنیم.
کرمی با بیان اینکه آموزش سواد رسانه ای برای رسانه ها متفاوت است، اظهار داشت: آموزش سواد رسانه ای برای رسانه های های مختلف متفاوت است. به عنوان مثال در رادیو و تلویزیون و رسانه های مکتوب باید به مالکان رسانه دقت کنیم .یک خبرگزاری را در نظر بگیرید. در خبرگزاری خبرها و گزارش ها را در راستای اهداف مدیرمسئول کار می شود. در بحث رسانه های جدید و اجتماعی باید بر روی نکات اخلاقی، حریم خصوصی و کپی رایت تاکید کنیم. باید آموزش دهیم که اگر مطلبی را از جایی برمی داریم، اسم مولف را ذکر کنیم و حداقل مطلب را به اسم خود ننویسیم. حرکت خوبی در راستای ارتقای سواد رسانه ای در کشور ایجاد شده است که امیدوارم اساتید بزرگوار این حرکت را ادامه دهند تا مشکلات جامعه کمتر شود.
گفتگو از مریم داوری
نظر شما