به گزارش خبرگزاری شبستان، به نقل ازپایگاه خبری سوره مهر،پرونده موضوعی دویست و پنجاه هفتمین شماره نشریه مهر اختصاص به چالش های پیش روی صنعت نشر کشور دارد که در گفت وگو با اساتید و پژوهشگرانی چون دکتر محمدقلی یوسفی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر امرالله امینی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، سید غلامرضا حسینی، مدیرعامل سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی این مسائل بررسی و مورد کنکاش قرار گرفته اند.
مشکلات اقتصادی موجود در جامعه و مجموعه عوامل مدیریتی موجب شده است که حوزة نشر کشور نیز به لحاظ اقتصادی روزهای خوش و مطلوبی نداشته باشد. دربارة وضعیت فعلی صنعت نشر و چرخة اقتصادی آن با جناب آقای سیدغلامرضاحسینی، مدیرعامل سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گفت وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
ـ برای شروع بفرمایید که وضعیت اقتصاد و بازار نشر در کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در شرایط فعلی، صنعت نشر کشور در حال گذار از وضعیت چاپ کتاب در تیراژ بالا به چاپ در شمارگان محدود (دیجیتال) و در آینده نزدیک نشر الکترونیک است. این دوره تهدیدها و در عین حال فرصت‌هایی دارد که این فرصت‌ها و تهدیدها باید به صورت جداگانه و در بخش‌های مختلف ارزیابی شود. به طور مثال بخش چاپ به دلیل کاهش شمارگان و اقبال ناشران به بهره‌گیری از سیستم چاپ با شمارگان محدود با رکود معناداری مواجه شده است و تعداد چشمگیری از چاپخانه‌های کوچک و بزرگ و صنایع وابسته، یا با حداقل ظرفیت کار می‌کنند و یا به کلی تعطیل شده‌اند؛ این مسأله یک آسیب و تهدید جدی است که برای برون‌رفت از آن باید تدبیری ویژه اندیشید. ضرورت دارد چاپخانه‌ها ظرفیت‌های خود را به سمت سایر تولیدات چاپی بالاخص در بخش بسته‌بندی هدایت کنند و به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود تا صاحبان صنایع از سفارش کارهای چاپی که در ایران و با امکانات موجود قابل اجراست به خارج از کشور پرهیز کنند. این شرایط در عین حال برای بخش نشر مزایای مثبتی نیز داشته است که عمده‌ترین آن کاهش هزینه تولید در چاپ محدود و به تناسب نیاز بازار و همچنین کاهش هزینه‌های انبارداری و جلوگیری از بلوکه شدن سرمایه است.
این دوره‌ی گذار به دلیل اهمیت بالایی که در سرنوشت نشر کشور در آینده خواهد داشت، باید به بهترین شکل ممکن مدیریت شود.
ـ شما اطلاعی از وضعیت انتشار کتاب در دوران پس از انقلاب اسلامی دارید؟
صنعت نشر نیز هم‌زمان و هم‌دوش با انقلاب اسلامی از منظر کمی و کیفی، رشد جهش گونه را تجربه کرده است. براساس آمارهای موجود از سال 1320 تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در هر سال رقمی کمتر از هزار عنوان کتاب در سال منتشر می‌شده است که این رقم در سال‌های اخیر با رشد چشمگیری مواجه بوده و به حدود هفتاد هزار عنوان در سال‌های اخیر رسیده است. از طرفی هر ساله شاهد ساخت و تجهیز کتابخانه‌های عمومی، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب و نمایشگاه‌های استانی و... نیز هستیم.
تمام این تلاش‌ها موجب شده است تا جمهوری اسلامی ایران طبق آمار منتشر شده از سوی یونسکو از حیث وضعیت انتشار کتاب جزء ده کشور اول جهان باشد.
ـ اقتصاد انتشار کتاب در ایران و کشورهای توسعه یافته چه تفاوتی دارند و به نظر شما دلیل موفقیت آنها چیست؟
در اغلب کشورهای توسعه یافته، به دلیل تأثیر گذاری بر عرصه‌ی فرهنگ، اندیشه و اقتصاد، صنعت نشر به عنوان یک فعالیت اقتصادی مهم، جایگاه ویژه دارد و از حیث عواید مالی در رتبه‌های اول قرار دارد. البته نباید این حقیقت را کتمان کرد که سرانه‌ی مطالعه در این کشورها بالاست و این موضوع مهم در موفقیت و پیشتازی آنها در صنعت نشر بسیار مهم است.
اصلی‌ترین تفاوت حوزه‌ی نشر در ایران و کشورهای توسعه یافته، توجه نکردن به این حوزه به عنوان یک صنعت پیشرفته و حرفه‌ای است.
ـ سرمایه‌گذاری در حوزة نشر در شرایط کنونی چه اهمیتی دارد و برای رسیدن به شرایط مطلوب از کجا باید شروع کرد؟
ورود به هر عرصه‌ای یا دقیق‌تر بگویم؛ هر کسب و پیشه‌ای پیش‌نیازهایی دارد. و حوزه‌ی نشر از حساسیت‌های ویژه و خاصی برخوردار است. اصلی‌ترین پیش‌نیاز برای ورود به چرخه‌ی نشر، علاوه بر تخصص و تجربه‌ی کافی صبر فراوان و توقع کم است. در وضعیت فعلی پیشنهاد نمی‌شود افراد با سرمایه‌های اندک به این حوزه ورود کنند؛ البته باید توجه کرد که حوزه‌ی نشر و در واقع «ناشر بودن» هر چند به ظاهر کاری ساده است ولی یک فعالیت پیچیده و کاملاً تخصصی است.
نظر شما