خبرگزاری شبستان // اراک
کشور ایران به عنوان مهد تمدن بشری دارای مناطق خاصی است که به خوبی فرهنگ مردم و متمدن بودن آن ها را به عرصه نمایش می گذارد؛ مناطق بسیاری که در گذر زمان به فراموشی سپرده شده و در پی اتفاقی خاص یا مطالعات علمی به جهانیان شناسانده شده است.
یکی از این مناطق که پیام رسان تمدن سرزمین ایران است شهر زیرزمینی ذلف آباد در منطقه فراهان استان مرکزی است. خیلی از این شهر زیر زمینی شنیده بودم ولی با استناد به این جمله که «شنیدن کی بود مانند دیدن» روزی بار سفر را بستم و به سبب تهیه گزارش و بازدید از منطقه تاریخی ذلف آباد راهی منطقه فراهان شدم.
۴۸ کیلومتر به سمت شمال شهر اراک حرکت کنیم به منطقه فراهان می رسیم که مقصد ما منطقه تاریخی ذلف آباد در سه کيلومتري شمال شرق شهر فرمهين در کنار امامزاده سید احمد(ع) واقع شده است.
مثل همه روستاها که یوی زندگی و طبیعت هوش از انسان می برد این شهر زیرزمینی هم مدهوشت می کند هوایی صاف و آسمانی آبی بقعه ای آرام و بی صدا ناخودآگاه توجهت را جلب می کند؛ امامزاده سید احمد از فرزندان امام موسی کاظم (ع) است که بنای آن به دوره ایلخانی بر می گردد.
امامزاده در گذشته دارای قنات پر آب و زیبایی بود که خشکی جوی های آن حکایت از آخرین نفس های این قنات دارد.
حضور جمعی از مردم در صحن های امامزاده جهت قرائت فاتحه بر مزار گذشتگان خود از جمله اتفاقاتی که به چشم می آید؛ از آنجایی که مکان این امامزاده در کنار جاده ارتباطی فرمهین به تفرش قرار دارد فضای سرسبز و با نشاط آن به گواه مردم منطقه سبب جذب مسافران و رهگذران بسیاری است.
بعد از زیارت امامزاده سید احمد(ع) آن جا را به مقصد شهر تاریخی ذلف آباد ترک می کنم.
بر اساس اطلاعاتی که در کتب تاریخی موجود است این شهر قدمتش به دوره حکومت ایلخانی بر می گردد که در زمان حکومت تیموریان و صفویان رشد و پیشرفت بسیاری می کند.
در کتاب های دوره قاجار و مورخین اخیر از ذلف آباد به عنوان یکی از بزرگترین روستاهای منطقه فراهان نام برده شده است که اهمیت این شهر را در تاریخ مشخص می کند؛ در بعضی از کتاب های تاریخی از این منطقه به نام دلف آباد یاد شده که علت آن را به پایه گذار آن ابودلف عجلی بانی شهر کرج نسبت می دهند.
این شهر در وسعتی به اندازه ۱۱۰ هکتار احداث شده و دلایل نابودی آن دارای نقل های مختلفی است.
نقل هایی که در رابطه با خراب شدن این شهر گفته شده یکی وقوع زلزله ای شدید و مدفون شدن این منطقه است و دیگری شورش مردم منطقه بر علیه حکومت مرکزی قاجار و به آب بسته شدن این شهر است.
بر اساس تاریخ ذلف آباد دارای رونق فراوان بوده که در دوران حکومت قاجار و قبل از آن صفوی و تیموری دوران نزول خود را گذرانده است.
این منطقه برای اولین با در سال ۱۳۸۸ مورد کاوش اولیه قرار می گیرد که در جستجوهای باستان شناسی اشیاء تاریخی زیادی مانند سکه، نقشینه مهر، گردن‌آویز و دستبند تزئینی، النگو و انواع ظروف سفالینه که همگی دارای قدمتی کهن هستند به دست می آید.
آثار به دست آمده از این منطقه گواه تمدن و پیشرفته بودن امکانات مردمان این خطه است.
یکی از آثار کشف شده حمام این شهر زیر زمینی است که یکی از نخستین کاوش های کامل دوره ایلخانی و تیموری محسوب می شود که در آن گرمخانه، سربینه، خزینه، تون، سیستم دفع فاضلاب و حوضچه های شستشو و مخزن آب وجود دارد.
به گواه تاریخ ذلف آباد دارای مردمی شیعه مذهب بوده که گذران زندگیشان بر اساس کشاورزی، دامداری و تولید بوده است؛ این شهر باستانی به عنوان یک سایت موزه در معرض دید عموم قرار دارد.
گزارش: لیلا آجرلی
نظر شما