به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل نشر نیستان، «رخصت مرشد ۵. قم»، پنجمین مجلد از مجموعه قصههای پهلوانی به سراغ پهلوانان شهر قم رفته است. گرچه نام و تاریخ این شهر برای بسیاری از مردم ایران و حتی در جهان به طلاب و مشتاقان به آموختن علوم دینی گره خورده است و بسیاری از مردم، این شهر را به نام اماکن دینی و زیارتی آن میشناسند، اما خسرو آقایاری در پنجمین مجلد از کتابش نشان داده که مردمان قم را نه تنها با میزبانی از زائران خواهر گرامی امام رضا (ع)، که با تربیت پهلوانان نامی و جوانمردانی نیز میتوان شناخت که در گذشتهای نه چندان دور نام و مرام پهلوانی را به آموزههای دینی پیوند زده و سبکی از زندگی را خلق کردهاند که مرور آن هنوز نیز مایه مباهات و آموختن است.
در این کتاب مخاطب با سرگذشت داستانی پهلوانانی از قم مانند پهلوان ابوالقاسم همایونی، صادق قمی، حسین کلهپز، سید تقی کمالی، میرزا عبدالحسین علیشاهی، علی قلیچگرجی، سید شاه محمود برقعی و سید محمود رضوی قمی آشنا میشوند.
روایت این داستانها، گاه با داستانی از کودکی و جوانی برخی پهلوانها که نقطه عطفی در زندکی آنها به شمار میرود شروع شده و گاه نیز با کارزار پهلوانی بزرگی در زندگی آنها به روی مخاطب گشوده میشود و در ادامه نویسنده رفته رفته مخاطبش را با منش و شیوه رفتار وی آشنا میکند.
این داستانها در عین سادگی به طور معمول سعی در بازگویی سبک زندگی اجتماعی این افراد دارد، سبکی که در آن پایبندی به باورها و اعتقادات دینی، مرام و مسلک پهلوانی، سنتهای اصیل ایرانی و نیز ارتباطات اجتماعی و گروهی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
رخصت مرشد در واقع دریچهای است برای ورود به زندگی پهلوانان و سرآمدان ورزش زورخانهای از طریق بازسازی فضای زیستی آنها و شرایطی که منجر به خلق آن شده است.
این کتاب به همین اعتبار در پنحمین داستان خود با روایت تلاش جمعی از کودکان برای شکلدهی به مکانی ویژه و اختصاصی برای ورزش پهلوانی در یک خرابه شروع میشود و در ادامه تلاش آنها برای کشتی گرفتن بر اساس مرام پهلوانی و جلب نظر برخی از پهلوانان شهر به کار آنها.
در جای جای این قصهها مخاطب با این مفهوم مواجه میشود که زیست اجتماعی او تنها ساخته و پرداخته توان و تلاش اجتماعی او نیست، بلکه باورها و اعتقادات معنوی و دینی اوست که به این توان و تلاش جهت داده و زندگی را به مسیری صحیح و پسندیده هدایت میکند.
خسرو آقایاری در این مجموعه تمامی توان خود را به کار برده تا با سادهترین شکل ممکن به روایت دست بزند و در عین حال با کمک گرفتن از سنت قصهگویی ایرانی، متنی را خلق کرده که مانند بسیاری از روایتهای داستانی کهن ایرانی پر تعلیق و خواندنی و سرشار از نکات نغز و آموزنده است. این نثر را میتوان در بسیاری از آثار داستانی که در تلاش برای بازگویی سنت قصهگویی ایرانی هستند ردیابی کرد. نویسنده این کتاب نیز با ردیابی بسیاری از قصهها و روایتهای پهلوانی در دیگر کتابها و انجام برخی مصاحبهها برای این منظور، دست به خلق داستانهایی زده که از نظر فضا و شخصیتسازی به نوعی بازسازی و خلق داستانی این روایتهاست؛ به همین اعتبار کتاب رخصت مرشد را باید نوعی بازخوانی داستانی روایتهای فراموش شده پهلوانی به شمار آورد.
«رخصت مرشد ۵. قم»، اثر خسرو آقا یاری پنجمین مجلد از مجموعه قصههای پهلوانی را 234 صفحه انتشارات نیستان چاپ و روانه بازار نشر کرده است.
نظر شما