به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، عدالت نیاز هر جامعه و مایه نشاط و شادابی مردم است و جامعه بی عدالت، پیشرفت و توسعه ندارد، عدالت در فرهنگ اسلام و تشیع ارزش و اهمیت والایی دارد. امام صادق(ع) می فرمایند: «سه چیز مورد نیاز همه مردم است: امنیت، عدالت و حاصلخیزی(فراوانی و ارزانی).»
عدالت حاکمان
عدالت رهبران جامعه اهمیت ویژه ای دارد، زیرا مردم نیز در عدالت پیشگی به آنان تاسی می کنند. امام صادق(ع) می فرمایند: «بافضیلت ترین حاکمان و رهبران کسانی اند که ویژگی مهربانی، سخاوت و عدالت به آنان عطا شده باشد.»
بر پایه حدیثی از امیرمومنان امام علی(ع)، تسلط بر خود، عامل شکوفایی عدالت در انسان و گرایش دیگران به انسان عدالت پیشه است. آن حضرت(ع) می فرمایند: «زمانی که حکم تو بر خودت نافذ شد (و عدالت را درباره خود اجرا کردی) توده مردم به سبب عدالت پیشگی ات به تو روی می آورند.»
پیامبر(ص) یکی از نشانه های عدالت را چنین می شناساند که انسان هرچه را برای خود نمی پسندد برای دیگران هم بد می شمارد و هر چیزی را برای خود می پسندد برای دیگران هم دوست بدارد. در این صورت در دادگری عادل و در عدل، اهل قسط خواهد بود.
سفارش به عدالت
امیرالمومنین(ع) امام علی(ع) فرمودند: «در داوری عدالت پیشه کنید.» امیرمومنان علی (علیه السلام) همچنین می فرمایند: «آن که به داوری می پردازد، باید در اشاره و نگاه به طرفین دعوا و جایگاه نشستن آنان مواسات و عدالت را رعایت کند.»
رسول خدا(ص) فرمودند: «چه بد قومی اند آنان که برای خدا عدالت و قسط را برپا نمی دارند.» ایشان نگاه های خود را میان اصحاب عادلانه قسمت می کردند و در مجلس، مساوی به روی آنان می نگریستند.
آثار عدالت
ورود به بهشت: امام صادق(ع) فرمودند: «هرکسی متولی امور مردم باشد و عدالت پیشه کند... بر خدا است او را در روز قیامت از هراس و عذاب و ایمن کند و وی را به بهشت در آورد.»
پیروزی بر دشمن: رسول خدا(ص) می فرمایند: «هر زمامداری که دادگستری اش در جامعه فراگیر شود، پیروزی بر دشمن نصیب او می شود. امیرمومنان می فرماید: عدالت را بر سختگیری و انتقام مقدم بدار تا به دوستی دست یابی.»
نکته: تقدیم عدل بر سخت گیری، از قبیل ترجیح خوب تر بر خوب نیست، بلکه از سنخ تقدیم حق بر باطل است، مگر آنکه بطش و سخت گیری که در اجرای حدود الهی است که آن نیز عدل و حق است.
سپر محکم: در حدیثی عدالت، سپر نگهدار و بهشت ماندگار شناسانده شده است.
نجات دهنده از آتش: در حدیثی دیگر عدالت در شمار عوامل نجات دهنده از عذاب الهی آمده است. امام یاقر(ع) می فرماید: ... یکی از سه نجات بخش، سخن عادلانه در حال خشنودی و غضب است.
کیفر ترک عدالت
حسرت در قیامت: امام صادق(ع) فرمودند: «ولایت ما جز با عمل به دست نمی آید و به راستی شدیدترین حسرت در روز قیامت از آن مردی است که از عدالت سخن بگوید ولی در عمل بر خلاف آن رفتار کند.»
بدگمانی در جامعه: در جامعه ای که عدالت در آن برقرار است بدگمانی و سوء ظن معنا ندارد و خوب است در همه چیز حمل به صحت شود مگر اینکه خلاف آن ثابت شده باشد.
امام هادی(ع) می فرمایند: «در دوران غلبه عدالت پیشگی بر ستمگری، بدگمانی به دیگران نارواست و در زمان چیرگی ستمگری بر عدالت، اعتماد و خوشبینی به دیگران خطاست، مگر آنکه به بدی یا خوبی کسی علم داشته باشی.»
برگرفته از مفاتیح الحیات
نظر شما