حجت الاسلام ابراهیمی پور، عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به فرا رسیدن هفدهم مهرماه روز جهانی کودک و ضرورت توجه به تربیت حسینی کودکان گفت: این سبک تربیتی، عقاید و باورها، ارزش ها و هنجارها، رفتارها و نمادهای اجتماعی و به دنبال آن رفتارهای فردی را در بر می گیرد. در نتیجه هر وقت عقاید و ارزش های ما با ارزش های حسینی همسو بود و هنجارهای ما با معارف حسینی پوشش داده شد و از سوی دیگر رفتارها بر اساس منش حسینی شکل گرفت در نتیجه می توانیم بگوییم تربیت حسینی در جامعه جاری و ساری شده است.
وی ادامه داد: تربیت حسینی وقتی ممکن است که فرهنگ، فرهنگ حسینی باشد یعنی سطوح مختلف فرهنگ نشات گرفته از عقاید، منش و رفتار حسینی باشد، اگر فرهنگ حسینی شد از طریق فرایند جامعه پذیری شاهد تربیت حسینی نیز خواهیم بود وگرنه به صورت فردی و جسته گریخته می توانیم این سبک تربیتی را شاهد باشیم.
حجت السلام ابراهیمب پور تصریح کرد: شکل گیری تربیت حسینی را می توان از دوران کودکی در فرهنگ سنتی مشاهده کرد. ما علاوه بر عزاداری های سنتی که هرساله برگزار می کنیم، وقتی کودکی به دنیا می آید کام او را با تربت امام حسین(ع) بر می داریم. نام فرزندان را حسین یا ترکیبی از نام حسین یا کنیه های حسین می گذاریم، اسامی نظیر امیرحسین جزو سه نام اول در انتخاب نام نوزدان در کشور ما محسوب می شود و اسم حسین نیز جزو هشت اسم اول در انتخاب های ما است.
عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: حتی در ایام عزاداری ماه محرم و صفر لباس مشکی تن نوزادان می کنیم، به ویژه در دهه های اخیر نیز لباس هایی شبیه لباس حضرت علی اصغر(ع) تن آنها می کنیم یا مراسم شیرخوارگان حسینی برگزار می شود. از سوی دیگر وقتی بچه ها آب می نوشند می گوییم بعد از نوشیدن آب بگویند «سلام بر حسین شهید(ع)». پس یاد امام حسین(ع) از همان طفولیت در ذهن کودک نقش می بندد. از سوی دیگر حضور کودکان به همراه والدین در مجالس روضه یا کمک کردن در جریان اداره هیئات از دیگر رویکردهایی است که می تواند تربیت حسینی را رقم بزند.
وی با بیان اینکه موارد یادشده به صورت سنتی در فرایند تربیت و جامعه پذیری کودکان نسل های قبل وجود داشته است، افزود: امروز نیز اینگونه است اما تا حدودی برخی موارد کمرنگ شده، در جامعه سنتی خبری از شبکه های مجازی نبود اما امروز چنین نیست. از نظر من باید بتوانیم ماهیت سنتی را در سیر جامعه پذیری کودکان رعایت کنیم.
این پژوهشگر تاکید کرد: امروز عزاداری حسینی بعد از گذشت قرن ها همچنان پابرجاست و پابرجا خواهد ماند، اما مساله که در این روزگار با آن مواجهیم برخی چالش ها و شبهاتی است که در سیر برخی عزاداری ها با آن مواجه می شویم. هویت عزاداری ها عوض نشده است اما آسیب هایی به وجود آمده که از نظر من برای تولید و ترویج فرهنگ حسینی باید گروه مرجع خود را شناسایی کنیم.
حجت الاسلام ابراهیمی پور در ادامه تصریح کرد: در این عرصه خصوصا دولتمردان باید در رفتار و عملکردشان تاثیر از واقعه کربلا و نوع رفتار متاثر از سیدالشهداء(ع) را بروز دهند. امام حسین(ع) برای مبارزه با ظلم و ستم به پا خاست. حضرت(ع) تا آخرین لحظات با دشمنان گفت وگو کرد تا شاید بیدار شوند.
وی ادامه داد: وقتی در رمان ها، داستان ها، کتب درسی خود اسطوره های غربی را معرفی می کنیم در واقع خلاف جهت تربیت حسینی حرکت کرده ایم. باید شهدای دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم معرفی شوند تا جامعه با این افراد آشنا شوند، از سوی دیگر باید نهضت های حسینی که از قیام امام حسین(ع) نشات گرفته اند معرفی شوند. در این راستا رسانه ها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نقش مهمی را ایفا می کنند.
این جامعه شناس تاکید کرد: در رابطه با جریان عاشورا، سریال ها، انیمیشن ها و کارتون های فراوانی برای گروه سنی کودک ساخته شده است، حال اگر بخواهیم مفاهیم عاشورایی را گسترش دهیم می توانیم بعضا پروژه ای را تولید کنیم که رویکرد عاشورایی داشته باشد. یعنی حتی نامی از عاشورا در آن نبریم ولی تمام آموزه های آن واقعه را در قاب این پروژه به کودک ارائه کنیم.
وی در ادامه آموزش و پرورش را به عنوان رکن دوم تاثیر گذاری و جامعه پذیر کردن افراد بر اساس فرهنگ حسینی معرفی کرد و افزود: یکی از نقاط ضعف ما عدم ارائه تحلیل اجتماعی از قیام عاشوراست. تحلیل های کلامی و فقهی فراوانی را در طول تاریخ داشته ایم که می تواند فرهنگ را همسو و جامعه پذیری ایجاد کند اما ما از آنها غافلیم.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی در پایان یادآور شد: در سومین وهله، مساجد و هیئات مذهبی می توانند اثرگذار باشند. در گذشته افراد چهل دقیقه تا یکساعت پای سخنرانی می نشستند و انتهای مجلس روضه خوانی می شد، امروز اما عکس این جریان را شاهدیم. رویه سابق اقلا این انگیزه را ایجاد می کرد تا افراد آنچه که پای منبر یاد گرفته اند را زندگی خود پیاده کنند اما امروز بیشتر روضه خوانی و زنجیرزنی قوت گرفته است و این موارد بر ابعاد آموزشی غلبه یافته و تصور می کنم اگر گروه مرجع شامل رسانه، آموزش و پرورش و هیئات های مذهبی به درستی عمل کنند شاهد جامعه پذیری و تربیت حسینی خواهیم بود.
نظر شما