به گزارش خبرگزاری شبستان، دکتر رمضان زین العابدینی، استاد دانشگاه و نویسنده کتاب "تاریخ نگاران و مکتب های تاریخ نگاری در اسلام"، در نشست بررسی این کتاب گفت: دین اسلام نسبت به ادیان بزرگ دیگر ویژگی های خاصی دارد و غیرخرافی است، اسلام هم به دنیا و هم به آخرت توجه ویژه ای دارد و انسان را دعوت به چگونه زیستن می کند و اینکه این دنیا محدود است و انسان باید خود را برای سرای دیگر آماده کند و اینکه اسلام می خواهد به همه ملل دنیا ندای آزادی اندیشه و دوری از وساوس شیطانی را ارایه نماید. بنابراین نیاز است تا تاریخ این دین را بشناسیم.
دکتر زین العابدینی تصریح کرد: دین را به دو شاخه تقسیم کرده است تاریخ اسلامی واقعی یعنی تاریخی که وقوع پیدا کرده یعنی بعد از رحلت پیامبر حوادثی که به وقوع پیوسته است، دوم هم تاریخ حقیقی اسلام است یعنی باید آنچه بر اسلام گذشته است مورد بررسی قرار گیرد. ما اندکی از اسلام را می دانیم و به آن افتخار می کنیم کسی که اسلام را بشناسد ثروت و آبادانی و ضدیت با فقر را می تواند در اسلام حقیقی جستجو کند.
وی درباره کتاب خود گفت: این کتاب نواقصی دارد اما قدمی برای معرفی حقایق اسلام است، ما نتوانستیم اسلام ارزشمند را به درستی پیاده کنیم، تلاشم این بوده که اسلامی که گم شده، سیر تاریخی اش قدم به قدم مورد نظر قرار گیرد تا ارزشهای اسلامی برای ما آشکار شود.
دکتر زین العابدینی درباره فکر ایجاد این کتاب خاطرنشان کرد: در این کتاب سعی شده است تا خلاصه ای از کتب تاریخی مهم بازگو شود، قصدم این بود که منابعی که ناشناخته مانده است را برای کسانی که می خواهند به تحقیق بپردازند معرفی کنم.
وی همچنین به بخشهایی از کتاب در مورد موضوع زن اشاره کرد و افزود: زنان موسیقیدان، زنان آوازه خوان هنرمند و کسانی که همسرانشان حاکم اند را در این کتاب یادآوری کرده ام زیرا زنان نقش تاریخی در به وجود آوردن تمدن داشته اند، زنان حتی اگر وارد عرصه اجتماعی نشوند تمدن ساز هستند، اساساً انسان تمدن ساز است و تفاوتی در این عرصه بین زن و مرد وجود ندارد.
دکتر زین العابدینی خاطرنشان کرد: نظر دادن راجع به مسائل سیاسی و علمی تاریخی نیاز به پختگی دارد، تا شخص نواقص خود را ترمیم نکند نمی تواند دستی به قلم ببرد و صحبت راجع به این جایگاه سخت خواهد شد و هر شخصی تا زمانی که مهارت پیدا نکرده نمی تواند در مورد چیزی قضاوت کند، هر کسی نباید راجع به اسلام حرف بزند این کار به حقیقت اسلام ضربه می زند ما از نیاکان خود داستانهای دینی مختلفی شنیده ایم که ممکن است سندیت تاریخی نداشته باشد.
وی ادامه داد: چون دنیا به سوی تخصصی شدن پیش می رود باید تخصصی تر کار کنیم، مطالعه کنیم، در موضوعات مختلف تحقیق نماییم، به یکدیگر یاد بدهیم و باید کجروی و کج فهمی همدیگر را با استدلال اصلاح کنیم.
دکتر زین العابدینی خاطرنشان کرد: اگر به ملل جهان توجه کنیم بعضی از ملل با وجود اینکه صاحب تاریخ بوده اند خیلی پیشرفت نکرده اند اما بعضی ها تاریخ نداشته اند اما پیشرفت قابل توجهی داشته اند آنان که تاریخ داشته اند در برهه هایی تاریخ خود را فراموش کرده اند، به عنوان مثال ملت هند، جواهر لعل نهرو علت موفقیتش را که ملت خود را از فقر و عقب ماندگی نجات داده است نگاه تاریخی می داند زیرا تاریخ می تواند کمک رسان خوبی برای آینده باشد.
بنابر این گزارش در بخش دیگر این نشست، دکتر حسن ولوی، تاریخ نگار و مدیر عامل مؤسسه فرهنگی کاوش درباره کتاب تاریخ نگاران و مکتب های تاریخ نگاری در اسلام گفت: به طور کلی مطالب را در دو بخش کلی ارایه می کنم اول نقاط قوت کتاب و جایگاه آن در این عرصه و دوم نقاط ضعف را تا در چاپ های بعدی اصلاح شود، منابع و مسائلی را در این کتاب پیش رو داریم که در کمتر اثری در این حوزه می توان پیدا کرد، نقطه بارز در لابلای کتاب واکاوی جریانات قبل و بعد از اسلام است و البته تاکید بر حوزه بعد از اسلام است، نکته دیگر محور اساسی کتاب در فصل های 3،4،6 است، در فصل سوم راجع به نخستین مکاتب تاریخی، فصل چهارم، مکاتب بزرگ براساس مصادیق و فصل ششم پیدایش مورخان بزرگ است.
حسن ولوی در ادامه گفت: فصل های کتاب به کاوش و تشریح مورخین بزرگ مانند طبری و یعقوبی می پردازد، نکته قوت دیگر این کتاب ارایه نام و آثار انبوهی از مورخان است که بسیاری از آنان را در کتابخانه های کتابهای خطی نگه می دارند، دکتر زین العابدین نام بسیاری از این افراد را از زوایا و کنج به رو آورده اند که برای پژوهشگران مفید است.
وی به تلاش دکتر زین العابدین اشاره کرد و خاطرنشان کرد: ایشان پنج سال روی کتاب وقت گذاشته اند، فیش برداری کرده اند که نکته بسیار حائز اهمیتی است و اما در رابطه با نکاتی که باید اصلاح شود، نبود مقدمه در ابتدای کتاب است، چراکه نویسنده طرح کلی و مقدمه کار را در مقدمه ارایه می کند و در آنجا می گوید که می خواهد خواننده را به کجا ببرد، پس مقدمه ضروری است.
وی ادامه داد: نکته منفی دیگر این است که انبوهی از اطلاعات در این کتاب جمع شده است مانند اطلاعاتی درباره مورخین اما سازماندهی وجود ندارد که خواننده را دچار سرگردانی می کند، زیرا دانشجویی که در قرن 21 زندگی می کند حتماً به سیستم روشمند عادت دارد.
دکتر ولوی به زیادی فصل بندی کتاب اشاره کرد که خواننده به زحمت می تواند مطالب را دنبال کند و دچار سردرگمی می شود همچنین کتاب فاقد فهرست اعلام است، نکته دیگر آدرس دهی آیات قرآن است که دقیقاً مشخص نیست و ارجاعات و استنادات پخته و حساب شده ارایه نشده است.
وی درباره منابع این کتاب اظهار داشت: بسیاری از منابع کتاب که به فارسی ترجمه شده اند، لازم است که منبع و مرجع شان مشخص شود و اینکه دانشجویان باید بدانند که آیا کتب به فارسی ترجمه شده است یا نه؟ همچنین بسیاری از منابعی که موجود است و به فارسی ترجمه شده است باید در پاورقی ها یا در الحاقات لحاظ شود.
پایان پیام/
نظر شما