به گزارش خبرنگار شبستان، دومین نشست از سلسله نشست های تخصصی ایثار و فرهنگ عمومی با موضوع فرهنگ ایثار از منظر روانشناسی و نقش آن در نظام آموزشی و تربیتی که به همت خانه ایثار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
دکتر احمدی، روانشناس، نویسنده و پژوهشگر در این نشست با اشاره به اینکه شخصیت 5 لایه دارد، خاطرنشان کرد: شخصیت لایه های بدنی، اجتماعی، فردی و قلبی دارد. اینکه کدام لایه شخصیت ضخیم تر است باعث تفاوت افراد می شود. لایه بدنی نیازهای بدنی ما را پاسخگوست. در این لایه فکر و ذهن من حول نیازهای بدنی همچون خورد و خوراک و غریزه جنسی می چرخد، لایه بدنی بر اساس غرایض و سایق های بدنی ساخته می شود. لایه بدنی بدن نیست بلکه تجلی بدن ما در روان است.
این روانشناس اظهار داشت: انسان ها هر چقدر به لایه های عمقی شخصیت خود برسند تغییرات انسانی پیدا می کنند. هر چقدر به عمق شخصیت می رویم انسانیت تجلی پیدا می کند. ارزش ها از لایه های عمقی ما سرچشمه می گیرند، بیرون تکثرگرایی است و درون وحدت گرایی. در لایه بدنی به عنوان مثال تنوع در خوردن برایمان حدی ندارد برخی از جوانان هستند که تمام رستوران ها را می روند تا غذای آنها را تست کنند به لایه های درونی شخصیت که برویم تنوع زیاد برایمان جالب نخواهد بود. دین ما هم به سادگی و غذای ساده تاکید دارد. انسانی که در لایه قلبی است غذا می خورد که فقط نیاز بدن را رفع کند.
دکتر احمدی بیان کرد: اگر بخواهیم فرهنگ ارزش ها را ایجاد کنیم باید به دنبال این باشیم که سیستم های انگیزشی که بر روی عواطف اثر می گذارند را بشناسیم و فعال کردن لایه های عمقی را در دستور کار قرار دهیم. باید ببینیم چه چیزهایی قلب را می میراند و چه چیزهایی قلب را زنده نگه می دارد. در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آمده است خشک چشمی یعنی گریه نکردن از قساوت قلب است.
این نویسنده خاطرنشان کرد: یکی از طرح هایی که در ذهنم است این است که ضرب المثل و گویه ها را درآورم و آسیب زایی آنها را مشخص کنم به عنوان مثال می گویند مرد گریه نمی کند ما این را ساختیم و ترویج دادیم در حالی که امام علی (ع) طوری گریه می کردند که بیهوش می شدند.
وی با بیان اینکه اصل ایثار نیکی کردن و در دجله انداختن است، اظهار داشت: اینکه برخی می گویند دست من نمک ندارد ضد فرهنگ ایثار و بخشش است. ایثار بدون چشمداشت است نه اینکه بدهیم و بعد حساب و کتاب کنیم. انسانی که در لایه قلبی است راحت می بخشد. اگر در لایه بیرونی باشیم نمی توانیم ببخشیم و بخشش برای ما سخت است.
دکتر احمدی با اشاره به اینکه برنامه ای برای پرورش لایه های درونی شخصیت نداریم، عنوان کرد: آیا برنامه ای داریم که عقل ها و قلب ها را فعال کند؟ آیا مدرسه عقل های بچه ها را تقویت می کند؟ ما تنها در مدارس یک سری محفوظات به بچه ها می دهیم. شاخص عقلانی نداریم و لایه های عمقی را پرورش نمی دهیم.
وی با طرح این سوال که چگونه می توان از لایه های سطحی به لایه های عمقی شخصیت کشیده شد، گفت: پایه های تمام لایه های شخصیت در ما وجود دارد، ما باید تلاش کنیم عناصر لایه های عمقی تر شخصیت را فعال کنیم به عنوان مثال عزت نفس را مورد توجه و لحاظ قرار دهیم. عزت نفس یعنی احترام انسان به خود، احترام یک نیاز است و دارای دو سطح است. یک سطح احترام، احترام اجتماعی است و سطح دیگر آن احترامی است که به خود می گذاریم، احترام خودم به خودم می شود عزت نفس. احترام جامعه به فرد هم باعث تحریک عزت نفس می شود.
این روانشناس با بیان اینکه انسان در غرب حقیقتا مورد احترام واقع می شود نه به طور نمایشی، اظهار داشت: عزت نفس باعث می شود از لایه های بدنی بالاتر برویم، مطالعه هم باعث پرورش عقل می شود و این امر باعث می شود فرد به لایه های عمقی شخصیت برود. دین هم می خواهد قلب را پرورش دهد. کسی که در لایه بدنی است وقتی می میرد دیگر در ان دنیا تامین کننده نیازهای بدنی نیست و فرد عذاب می کشد. فردی که در لایه قلبی است وقتی می میرد در آن دنیا هم نیازهایش برآورده می شود و آنجا برایش بهشت است.
این نویسنده و پژوهشگر تصریح کرد: اسلام فرهنگ عالی بشری است و بالاتر از آن وجود ندارد. متاسفانه این فرهنگ توسط کسانی گفته می شود که ان را با تمام وجود حس نکردند، کسانی که عظمت این فرهنگ را حس نکرده اند و فقط تقلیدی چیزهایی را می گویند. متاسفانه دین توسط کسانی بیان می شود که نفهمیدند دین چیست.
نظر شما