به گزارش شبستان، دکتر ابراهیم فیاض، عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، در نخستین روز از همایش فکری جوان ایرانی، پرسش های امروزی، با موضوع "نگاهی به سازمان دانش"، به بررسی ساختارهای آموزشی و پژوهشی در ساختار فرهنگی و آموزشی کشور پرداخت.
وی با تبیینی تاریخی از ساختار آموزشی در ایران، گفت: در ایران مکتب های فراوانی همانند مکتب شیراز، مکتب خراسان و مکتب اصفهان، داشته ایم که متاسفانه آثار زیادی از این دوره به دست ما نرسیده است.
صاحب نظریه ابرقدرتی ایران، در تحلیل چند شخصیت موردی در سابقه فرهنگی ایران، به شخصیت سید جمال الدین اسدآبادی اشاره کرد و گفت: با دارالفنون و اسدآبادی، مشروطه خلق می شود. این مشروطه نقطه عطفی است که پس از آن ما در هیچ حوزه ای دیگر فعالیت عظیمی نداریم. حتی دیگر مجتهد بزرگی نداریم، بلکه همه مجتهدها پس از آن حاشیه نویس هستند. فیلسوف و شاعر صاحب مکتب و سبکی هم نداریم.
دکتر فیاض، با اشاره به خاستگاه های مشروطه، اظهار داشت: همین مشروطه توسط آخوند شب های محرم سفارت انگلیس رقم خورد و آغاز شد. سفارت می خواست ما را از آسیایی بودن در آورد و انگلیسی کند. نتیجه این مشروطه، پدیده ای به نام "رضاخان" شد.
وی با اشاره به آمیخته بودن مشروطه و حکومت رضاخان، افزود: رضاشاه تجسم مشروطه است. محمدعلی فروغی نیز پشت سر رضاشاه بود. وی همانند سید جمال الدین فراماسونری بود.
نویسنده کتاب "ایران آینده به سوی الگویی مردم شناختی برای ابرقدرتی ایران"، با تحلیل شخصیت محمدعلی فروغی گفت: فروغی می خواست از این به بعد یک فلسفه اروپایی محض داشته باشیم. در مقدمه سیر حکمت در اروپا کاملا به این هدفش اشاره می کند. وی می خواست فلسفه به معنای غربی را وارد کند. با همین رویکرد دانشگاه در دوره رضاشاه به وجود آمد.
وی در ادامه تحلیل روند فرهنگی در ایران، گفت: در همین دوره، و با همین رویکرد، رضاشاه حمله به حوزه های علمیه را نیز آغاز، و به نوعی آن ها را نابود کرد. تا اینکه آیت الله بروجردی به قم می آیند، و در پرتو ایشان، شخصیت هایی همچون مرحوم حضرت امام و علامه طباطبایی متولد می شوند.
دکتر فیاض با ارج نهادن به حرکتی تحت عنوان "حکمت" که بار دیگر در ایران جان گرفت، افزود: اصول فلسفه رئالیسم مرحوم علامه در این دوره بسیار نقش حیاتی دارد. دکتر بهشتی، دکتر مفتح، استاد مطهری، دکتر احمدی و شخصیت های بزرگ دیگری، حاصل همان جلسات اصول فلسفه رئالیسم با مرحوم علامه بودند. وحدت حوزه و دانشگاه توسط این افراد در این دوره پی گیری می شود.
استاد دانشگاه تهران، در ادامه برخی از فعالیت های این بزرگان را بر شمرد. احداث دبیرستان "دین و دانش" و مدرسه علمیه "حقانی" در قم توسط دکتر بهشتی، تالیف کتاب های پایه فلسفی حوزه علمیه توسط علامه طباطبایی و تاسیس موسسه "در راه حق"، بخشی از این فعالیت ها بوده است.
دکتر فیاض با تحلیل دانشگاه های امروز کشور گفت: ساختار دانشگاه های امروز ما مصرفی است و به همین دلیل مستبد است. ساختار کاملا بر استاد و دانشجو حاکم و مسلط است، به طوری که حتی اگر دانشجو بخواهد از استاد جلوتر بزند، توسط استاد، به جبر ساختار، له می شود.
وی در ادامه گفت: این تسلط سازمانی باعث می شود که دانشگاه هر چه بیشتر محدود شود. در چنین روندی، دیگر دانش اهمیتی ندارد و مسئله مهم تنها ساختار موجود است.
دکتر فیاض در تحلیل جریان های دانشجویی وابسته به چنین دانشگاهی، اظهار داشت: با این رویکرد و چنین روشی در دانشگاه ها، جنبش دانشجویی امروزه ما بیشتر ویرانگر بوده و می خواهد ساختار شکنی کند.
وی افزود: با این وجود حوزه های علمیه هنوز دانشگاه های اسلامی ما را تحت عنوان اسلامی خاصی که مد نظر است، نپذیرفته اند. آنچه در حوزه های علمیه وجود دارد، هنوز فقه فردی است. فقه فردی همان سکولاریزه کردن حوزه است. در حالی که مرحوم علامه و امام دنبال این بودند که با همان مبنای حکمت، فقه را اجتماعی کنند.
گفتنی است که پنجمین دوره همایش فکری جوان ایرانی، پرسش های امروزی، ویژه کرسی های آزاد اندیشی، تا چهارشبنه، اول آذرماه سال جاری، در دانشگاه تهران ادامه دارد.
پایان پیام/
نظر شما