FATF به ضرر یا نفع منافع ملی است؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، توافقنامه FATF را حتما چند ماهی است شما هم در اخبار و رسانه ها مشاهده می کنید. همزمان با سالروز امضای برجام این مساله بر زبان ها افتاد و طیف مخالف برجام تلاش گسترده ای را آغاز کردند تا نگرانی هایی از بابت الحاق ایران به این توافقنامه ایجاد کنند و دست اندرکاران برجام هم هرجایی فرصت دفاع می یافتند به روشنگری می پرداختند و توضیح می دادند که این توافق نامه هیچ گونه ضرری برای منافع ملی کشور ندارد.

بنابراین گزارش، بانک های ایرانی در زمانی که به دلیل تحریم ها ارتباطی با بانک های بین المللی نداشتند لزومی به یکسان سازی قوانین نداشتند اما با اجرایی شدن برجام که درهای بانک های بین المللی به روی بانک های ایرانی باز شد سیستم بانکداری کشور نیز باید خود را با قوانین بانکداری جهانی یکسان می کرد. برهمین اساس الحاق به توافقنامه FATF یکی از ملزومات بانکداری ایران در سطح بین المللی است. برای پیوستن به FATF هم ایران باید دو قانون اساسی مقابله با پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم را همچون کشورهای عضو این توافقنامه رعایت کند.

در همین رابطه جمهوری اسلامی ایران راجع به مقابله با پولشویی قانونی را در سال ۸۹ به تصویب رسانده که لایحه آن از سوی دولت احمدی نژاد تقدیم مجلس شد و به تصویب رساند و برای مبارزه با تامین مالی تروریسم ایران همواره مخالف این امر بوده و چون خود را قربانی اصلی تروریسم در جهان می داند همواره با تامین مالی گروه های تروریست مخالفت داشته اما نگرانی هایی که اخیرا از سوی مخالفین برجام مطرح می شود اختلاف نظر بین ایران و گروه FATF بر سر تعریف گروه های تروریستی است.

ایران گروه های تروریستی را شامل داعش، جبهه النصره، طالبان و القاعده و گروه های تروریستی مشهور و شناسنامه دار می داند در حالی که گویا اعضای FATF حزب الله لبنان که از نگاه ما گروهی مقاومتی است را هم جزو گروه های تروریستی می دانند و از آن جهت که طبق اعلام سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان ایران به تامین مالی این گروه مقاومتی در مقابله با رژیم جعلی صهیونیستی و تعرض های آن در منطقه می پردازد این نگرانی ایجاد شده که پیوستن به FATF دست ایران را در حمایت از جبهه مقاومت را بسته نگه دارد و این امر به گسترش جنایت های رژیم صهیونیستی کمک کند.

این نگرانی ها تا جایی گسترش یافت که حتی مشاور بین الملل مقام معظم رهبری نیز چند روز گذشته پیوستن به FATF را بر خلاف منافع ملی دانست اما در مقابل مذاکره کنندگان هسته ای کشورمان و اعضای هیات رئیسه بانک مرکزی اعتقاد دارند که FATF مانع هیچ گونه کمک ایران به جبهه مقاومت نخواهد شد.

در همان روزهای ابتدایی اعتراض ها در مقابل پیوستن ایران به FATF، محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت هم تاکید کرد که اگر گروهی اصرار بر همسان سازی قوانین جمهوری اسلامی با آن گروه را دارد طبعا باید خودش را با ما یکسان کند. در جدیدترین روشنگری ها هم روز گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید براین نکته که FATF هیچ ارتباطی با برجام ندارد اعلام کرد که از بابت این توافقنامه نگرانی نداریم.

حالا چندی است که مجلس هم به میدان آمده تا شاید به صورت قانونی و با مصوبه نمایندگان پایانی به کشمکش ها در خصوص FATF داده شود. در خصوص آخرین اقدام مجلس شورای اسلامی در این رابطه هم رئیس کمیسیون اقتصادی مرتبط ترین کمیسیون به FATF در مجلس اعلام کرده که کمیسیون اقتصادی مجلس گزارش نهایی در رابطه با توافقنامه FATF را ارائه خواهد داد.

وی اظهار داشته که قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و به تصویب مجلس رسیده اما خواسته آنان در خصوص تبصره 2 ماده یک قانون مذکور است و به بحث مصادیق تروریسم و تشخیص شورای عالی امنیت ملی ورود می کند  و همچنین بحث دسترسی به جزئیات اطلاعات پولی و مالی کشور توسط بیگانگان مطرح شده که این موضوعات به صلاح جمهوری اسلامی ایران نیست و اگر اطلاعات کشور بدون محدودیت در اختیار بیگانگان قرار بگیرد اقدام نادرستی است.

به گفته پورابراهیمی داورانی یکی از نکات مهم دیگر در این رابطه بحث تعهد درباره قطعنامه 1267 است که بحث گروه‌های تروریستی را مانند القاعده و طالبان را مشخص می‌کند اما نکته این است در این رابطه هیچ ضمانتی برای اینکه گروه‌های حزب‌الله و حماس که مدافع کشور خود هستند را در این گروه‌ها قرار ندهند، وجود ندارد.

وی با بیان اینکه مجلس به زودی الزامات دولت در خصوص توافق FATF را تعیین می‌کند، ادامه داده که بحث لیستی که در حوزه تحریم‌ها مطرح شده است از نکات دیگر در بحث توافق با FATF است که باید به صورت جدی مورد بررسی قرار گیرد به دلیل اینکه علیرغم اینکه در برجام موضوع لغو تحریم اشخاص حقیقی و حقوقی مطرح شده اما در حال حاضر بخشی از آن تحریم‌ها باقی مانده و در این رابطه لیست 170 الی 180 نفر از افراد مهم برای کشور، در لیست مذکور مانده است و این چالش جدی ایجاد کرده است.

اتحادیه بین المللی مبارزه با پول شویی (Financial Action Task Force on Money Laundering – FATF) یک سازمان همکاری میان دولت‌هاست که به منظور مبارزه با پول شویی شکل گرفته است. اعضای این سازمان را کشورهایی تشکیل می‌دهند که از مراکز مهم مالی و اقتصادی جهان هستند.

 در سال ٢٠٠٧ اتحادیه FATF جمهوری اسلامی ایران را به اتهام حمایت از تروریسم در فهرست کشورهایی قرار داد که نظام مالی بین‌المللی را تهدید می‌کنند و ایران و کره شمالی را خطرناک‌ترین کشورها از این لحاظ تلقی کرد و پس از اجرایی شدن برجام ایران برای خارج شدن از این لیست تلاش می کند.