حسن فرامرزی: شاید اگر عقربه‌های زمان به عقب برمی‌گشت و فی‌المثل به دو دهه گذشته برمی‌گشتیم تصور اینکه روزی در مطبوعات و جراید و آگهی سفر به سواحل ترکیه و کشورهای دیگر با آن وضعیتی که هیچ تناسبی با آرمان‌ها و اعتقادات یک مسلمان ندارد ببینیم شگفت‌آور و باورنکردنی بود اما امروز در جریان خمودگی فرهنگی و اعتقادی که گاه ما دچارش شده‌ایم هیچ عجیب نیست که همراه اول این پیامک را در ماه مبارک رمضان به تلفن همراهت می‌فرستد که تور سواحل بدروم با صبحانه، ناهار، شام فقط 695 هزار تومان.
تبلیغ‌هایی که وسوسه می‌کنند
این روزها آژانس‌های مسافرتی از در و دیوار، از هر منفذ و پنجره‌ای که دم دست‌شان باشد آگهی تورهای مسافرت به سواحل ترکیه ویژه ماه مبارک رمضان را به دست تو می‌رسانند. آنها با هیچ منع قانونی در این‌باره روبرو نیستند، اعتراض هم کنی لابد جواب می‌شنوی ما که به زور نخواستیم کسی را به سواحل ترکیه ببریم، شما نمی‌خواهی لازم نیست بیایی. ظاهر ماجرا هم همین است. آنها فقط کاهش قیمت تورهایشان را به مشتری‌ها به رخ می‌کشند.
به عنوان نمونه اگر مشتری همیشگی تور آنتالیای فلان آژانس مسافرتی برای شش شب و هفت روز اقامت در هتل 5 ستاره آنتالیا مجبور بوده یک میلیون و 700 هزار تومان هزینه کند، حالا آژانس‌ها با دست و دلبازی بیشتری با مشتری‌شان برخورد و همان خدمات را با 900 هزار تومان ارایه می‌کنند از این رو این قیمت‌ها می‌تواند وسوسه‌کننده باشد، به ویژه آنجا که هوای داغ تابستان و تحمل گرسنگی و تشنگی را بخواهی با خنکای هوای سواحل آنتالیا و خدمات هتل‌های 5 ستاره و مناظر مسحورکننده سواحل ترکیه مقایسه کنی.
چه باید کرد؟
در اتفاقی که امروز به وجود آمده آیا می‌توان انگشت اتهام را به سمت کسی نشانه گرفت؟ به عنوان مثال به آژانس‌های مسافرتی خرده بگیریم که چرا با این آگهی‌های وسوسه‌کننده عملا جامعه را ترغیب به عمل می‌کنند که با روح ماه مبارک رمضان منافات دارد؟ اصلا تأثیر سود تبلیغی، رفتاری و فرهنگی این آگهی‌ها چیست؟ وقتی هر روز از در و دیوار، از روزنامه‌ها و جراید، از تبلیغات محیطی تبلیغ مسافرت به مناطق خوش آب و هوای ترکیه و سواحل سایر کشورها صورت گیرد آیا این تبلیغات تأثیر سوء ذهنی نخواهد داشت؟
آژانس‌های مسافرتی باید به سود و زیان خود بیندیشند، آنها کسب و کاری راه انداخته‌اند و در رقابت با رقبای صنفی خود باید به سهم بیشتری از بازار و مسافر دست یابند اما آیا این کسب و کار هیچ حد یقفی نباید داشته باشد؟ فی‌المثل آژانس مسافرتی که در یک جامعه اسلامی و فرهنگ شیعی فعالیت می‌کند با یک آژانس مسافرتی که در یک جامعه‌ای با فرهنگ سکولار به فعالیت‌هایش ادامه می‌دهد هیچ فرق و فاصله‌ای ندارد؟
وقتی کسی پایش را به منافع ما می‌گذارد جیغ همه‌مان به آسمان می‌رود و شناسنامه‌هایمان را نشان می‌دهیم که ما هم مسلمان هستیم و ما هم شهروند همین جامعه‌ایم، سؤال این است که چرا این مسلمانی فقط وقتی به درد می‌خورد که کسی خواسته باشد منافع ما را به خطر بیندازد اما وقتی منافع ما ایجاب کرد که اعتقادات و مسلمانی‌مان را برای یک ماه‌ها یا ماه‌ها و سال‌ها بسته‌بندی کنیم و به گوشه‌ای متروک بگذاریم در آن صورت می‌توان این کار را انجام داد.
اما از سوی دیگر آیا دولت می‌تواند در این‌باره کاری صورت دهد؟ پاسخ این است که دولت با بسترسازی و اقدامات ایجابی و توجه به ریشه‌های ذهنی و نقصان‌های فرهنگی ما در این‌گونه سفرها می‌تواند گام‌های مطلوبی بردارد اما معلوم است که اقدامات سلبی به جایی نخواهد رسید.
هیچ شهروندی را مگر به خاطر جرایم و مسایل امنیتی نمی‌توان از سفر به یک کشور خارجی بازداشت، از سوی دیگر حتی اگر دولت بخواهد شهروندان را از سفر به برخی نقاط منع کند این چالش حل نخواهد شد.
همچنان که شش سال پیش دولت با مشاهده گزارش‌هایی که از وضعیت سواحل آنتالیا می‌رسید شرکت‌های هواپیمایی ایران را از سفر به این منطقه بازداشت اما نهایتا این شرکت‌های ترک بودند که جایگزین شرکت‌های هواپیمایی ایران شدند و سود سرشاری به جیب زدند.
همچنان که امروز در برخی از بزرگراه‌های تهران، بیلبوردهای بزرگ شرکت هواپیمایی ترکیه در ترغیب مسافران ایران برای سفر به این کشور با هواپیمایی‌های ایرباس دیده می‌شود.
تناقض تور آنتالیا با ماه رمضان
در تور آنتالیا ویژه ماه مبارک رمضان تناقض عجیبی وجود دارد که آدمی را دلتنگ صفای ماه‌های رمضان دهه‌های گذشته می‌کند. آیا این همان نقطه‌ای است که ما باید به آن می‌رسیدیم؟ آیا عبارت تور آنتالیا ویژه ماه مبارک رمضان مخدوش کردن شأن ماه مبارک رمضان نیست؟ این چه تور ویژه‌ای است که هیچ تناسبی با فضای این ماه ندارد مگر آنکه تصور کنیم مسافران این تورها صرفا به قصد احیا و عبادت و التذاذ روحانی به این سفرها می‌روند.
پایان پیام/
نظر شما