به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین علی ذوعلم، رییس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی و عضو هیأت علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه است که به تازگی تحقیق خود را با عنوان "فرهنگ ناب" به پایان رسانده است.
وی که از سال 1376 همکاری خود را با پژوهشگاه آغاز کرده است، تا کنون آثاری همچون: جرعه جاري، نظریه تحول در اسلام، نگاهي به مباني قرآني ولايت فقيه، نور الآفاق شرح دعاي مكارم الاخلاق، كارنامه 20 ساله به ضميمه مقاله ولايت فقيه، تجربه كارآمدي حكومت ولايي، سياست، سما(سیر مطالعات اسلامی)، انقلاب اسلامي (از مجموعه چلچراغ)، پيشرفت عدالت محور و ... را به نگارش درآورده است.
یکی از آثار شاخص وی که در سال 1394 در نخستین جشنواره علمی پژوهشی علامه طباطبایی (ره) ویژه علوم‌انسانی حائز رتبه برتر شد، کتاب فرهنگ معیار است که در سال 1392 توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.
در معرفی این اثر ارزشمند می خوانیم: اين تحقيق در هشت بخش سامان يافته است: در بخش نخست به بررسي و نقد تعاريف فرهنگ براساس كاربردهاي آن در فارسي امروز و ارائه تعريف مختار پرداخته و تفاوت معنايي «فرهنگ» در ادبيات كهن فارسي را با اصطلاح امروزي آن كه معادلculture تلقي مي شود، مورد تأكيد قرار داده است. پرسش هاي تحقيق و پيشينة آن نيز در همين بخش مورد بررسي قرار گرفته است. بخش دوم به گونه شناسي فرهنگ ها و نقد و تحليل آن و ارائه ديدگاه اسلام در باب صورت بندي اساسي انواع فرهنگ ها اختصاص يافته است. در بخش سوم و بخش چهارم اين تحقيق، نسبت دين و فرهنگ و نيز انواع تأثيرگذاري دين ـ با تأكيد بر دين اسلام ـ بر فرهنگ به تفصيل مورد بحث قرار گرفته و مباحثي از قبيل تعامل دين و فرهنگ، هدايت گري دين براي فرهنگ، ضريب نفوذ دين در فرهنگ، مراتب و گونه هاي مختلف نفوذ اسلام در فرهنگ جوامع اسلامي در فرايند توسعة اسلام و نسبت فرهنگ اسلامي با فرهنگ سنتي و فرهنگ عصري مطرح شده است. در همين بخش، با الهام و اقتباس از ادبيات عرفاني،«فناي فرهنگي» به عنوان حدّ آرماني و مطلوب فرهنگ ناب اسلامي مطرح و تبيين شده است. در بخش هاي پنجم و ششم ويژگي ها و عناصر فرهنگ اسلامي، شاكلة فرهنگ اسلامي، زيرساخت هاي اعتقادي و اخلاقي آن و بخصوص ويژگي هاي سلبي فرهنگ اسلامي تبيين گرديده است. بخش هفتم به آسيب شناسي فرهنگ امروز جوامع اسلامي پرداخته و با توجه به مباني و معيارهاي اسلامي، راهبردهاي مواجهه با آن را مورد بررسي قرار داده است. آميزش فرهنگ اسلامي با فرهنگي غربي كه از مهم‌ترين آسيب هاي كنوني است، و نسبت آن با مفاهيمي از قبيل جهاني شدن و تبادل فرهنگي و نيز راهكارهاي كلان و اساسي در عرصة فردي و جمعي در اين بخش ارائه و تحليل شده است.
این گزارش می افزاید: عنوان بخش هشتمِ تحقيق كه مفصل ترين بخش اين اثر است، «الگوهاي مفهومي فرهنگ اسلامي» است. اين بخش درصدد ارائه الگوهاي مفهومي اي است كه به عنوان ابزارهاي معرفتي مناسب بتواند براي عرصه سياستگذاري، برنامه ريزي و مديريت فرهنگي، راهگشا باشد و استقرار چارچوب مبنايي و اساسي فرهنگ اسلامي را در عرصة عمل ممكن سازد.
گفتنی است، در اين تحقيق، بسياري از مسائل و مباحث ناظر به نظريه اسلامي فرهنگ تحليل و استنباط شده و مي توان آن را درآمدی بر نظريه فرهنگ ناب اسلامي دانست.
نظر شما