به گزارش گروه مهدویت خبرگزاری شبستان، اگر بخواهیم همه آثار منفی نگاه های عامیانه در بحث ظهور را ذکر کنیم بحث به درازا می کشد اما یکی از موارد مهمی که در این رابطه باید نسبت به آن توجه داشت این است که اگر اعتقاد ما به معجزات ظهور و مطلق دیدن آن در اصلاح امور، در حد و اندازه های نگاه عامیانه باقی بماند، اساس کارآمدی دین و اعتقادات دینی ما زیر سوال خواهد رفت.
به این معنا که عده ای خواهند گفت: «دیدید دین خدا اجرایی نبود؟ دیدید کار هیچکدام از پیامبران نگرفت؟ و نتوانستند مردم را در زیر پرچم توحید و ایمان به خدا جمع کنند و یک حکومت فراگیر و ماندگار برپا کنند؟ آخر سر هم خدا آمد و با معجزه همه چیز را درست کرد.»
آیا واقعا امام زمان علیه السلام می آیند که بگویند: «ای انسان ما از آدم شدن تو ناامید شده ایم، لذا خودمان با یک عنایت معنوی، قلب تو را منقلب می کنیم؟» آیا واقعا این گونه است؟
پس این که مردم تا به حال این همه زجر می کشیدند تا خودسازی کنند، کار بیهوده ای انجام می دادند؟ در حالی که همانطور که اشاره شد خیلی طبیعی است که مسئله ظهور و اقبال مردم به حکومت آن حضرت(عج) و تداوم این اقبال، نباید پدیده ای خارج از قواعد و سنن الهی باشد.
اگر قرار باشد این اقبال و تداوم آن، با معلق شدن برخی از قواعد و سنن الهی به وجود بیاید آنگاه معلوم می شود که اساسا دین خدا، ظرفیت اجرایی شدن در قالب همین قواعد و سنت های طبیعی را که تاکنون در عالم برقرار بوده، ندارد و در نتیجه از همین الان غیرعملی بودن احکام خدا به اثبات خواهد رسید.
البته در یک تحلیل عالمانه از مسئله ظهور همه قواعد طبیعی حیات بشر که یقینا عنصر «معنویت» هم در اوج آن جای دارد، در نظر گرفته خواهند شد.
عنصر «معجزه» هم در یک گوشه ای از آن منظومه جایگاهی دارد. عنصر «نصرت الهی» و عنصر «عنایت معنوی حضرت(عج)» هر کدام جایگاه خود را دارند، نمی خواهیم این موارد را رد کنیم. این نیست که امام زمان علیه السلام از عنایت معنوی و اثر معجزه آسا در نگاه و کلام برخوردار نباشند. عنایت معنوی هم جزء همین سازوکار طبیعی است منتها باید تئوری های علمی آن را استخراج کنیم و تبیین درستی از این موضوع داشته باشیم که به عنوان مثال «چگونه یک رهبر الهی با نورش جامعه را نجات می دهد؟» و جایگاه و نقش این نور را در آن مجموعه و منظومه تمام عواملی که همگی در کنار یکدیگر باعث نجات جامعه می شوند روشن کنیم.
به ویژه که ما فراموش نمی کنیم که با وجود حضور نورانی و بی مانند رسول خدا صل الله علیه وآله و سپس امیرالمومنین علیه السلام و دیگر امامان، به دلیل فراهم نبودن عوامل دیگر، هیچ گاه آن حکومت نمونه و نجات بخش به طور کامل مستقر نشد و تداوم نیافت.
برگرفته از «انتظار عامیانه، عالمانه، عارفانه» اثر حجت الاسلام علیرضا پناهیان
نظر شما