به گزارش خبرگزاری شبستان، فولاد یکی از صنایع مهم و پایه ای جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود که بخش بزرگی از صنعتگران کشور به آن وابستگی بی واسطه ای دارند. در همین حال این صنعت در تحریم های بین المللی آسیب های را متحمل شد. زنجیره فولاد کشور در حال حاضر با چالش ها و مشکلات جدی رو به رو است به همین منظور با عزیز قنواتی یکی از کارشناسان فولاد کشور به گفتگو نشسته ایم که در زیر بخش های از آن را می خوانید:
اقتصاد مقاومتی یکی از شاخصه های مهم و غیر قابل انکار کنونی به شمار می رود ، این مساله در صنایع فولاد چه گونه می تواند محقق شود ؟
رفع تحریم ها فضای خوبی را برای اقتصاد کشور ایجاد کرد و قطب های مهم فولاد جهان که در کشورهای آسیایی و اروپایی حضور دارند اکنون فرصت دارند تا به بازار ایران وارد شده و با انتقال فن آوری صنایع ملی را دستخوش تغییراتی کند که به اهتمام دولت برای ایجاد شرایط مناسب در جهت جذب این فن آوری ها بستگی دارد.
نباید از نظر دور داشته باشیم که میزان تولید فولاد ایران با آنچه در سند 1404 و افق های تعیین شده مشخص شده است فاصله بسیار زیادی دارد که برای دست یابی به تولید 55 میلیون تن باید راه کارهای متفاوتی را پیش روی خود قرار دهیم . در حال حاضر یکی از مشکلات مهم صنایع فولاد کشور مساله جانمایی واحد های تولیدی است .با جانمایی نامناسب پس از بهره برداری شرکت ها توان بازگشت و تامبن سرمایه گذاری را ندارند به همین جهت نمی توانند وارد بازار های رقابتی شوند . در همین حال مساله مهم دیگر وضعیت مصرف انرژی در این کارخانه هاست . تولید فولاد در ایران با روش احیای مستقیم انجام می شود و این روش به گاز و برق بسیار زیادی نیازمند است ، بنابر این کارخانه های فولاد در ایران می توانند پس از واقعی کردن قیمت ها محصولی رقابتی را وارد بازار کرده و یا آن را صادر کنند. مساله دیگر بحران سنگ آن است که بسیاری تولید کنندگان فولاد داخلی معتقد هستند در سالهای آینده این صنعت با کمبود شدید سنگ آهن داخلی مواجهه می شود.
چادرملو ، چغارت ، سنگان ، گلگهر ، جلال آباد و میش دوان ،شش معدن بزرگ سنگ آهن ایران هستند که حجم بزرگی از میزان نیاز صنعت فولاد را به این ماده معدنی تامین می کنند. هزینه های اکتشاف در معادن سنگ آهن بالاست ، عدم وجود زیر ساخت های مناسب ریلی ، جاده ای جهت جا به جایی فولاد تولیدی یکی از دیگر از چالش های اساسی آینده صنعت فولاد ایران خواهد بود .
موضوع بعدی به ظرفیت تولید کارخانجات فولادی در ایران باز می گردد بر اساس بررسی های صورت گرفته در جهان امروز واحد های فولادی با حداقل 5 میلیون تن قدرت رقابت در بازار را دارند این در حالی است که اکثر واحد های فولاد سازی کشور ظرفیتی کمتر از پنج میلیون تن دارند ونباید استفاده از آخرین فن آوری روز دنیا در صنایع فراموش شود . اگر اینطور نباشد هزینه تمام شده محصولات فولادی با توجه به ماشین آلات و فن آوری سابق بیشتر از حد متقارن جهانی خواهد شد.بنا بر این می توان نتیجه گیری کرد که آینده فولاد در ایران در صورت رعایت الزامات فوق روش و امیدوار کننده خواهد بود و به قابلیت رقابت با تولیدکنندگان فولاد جهان دست می یابد.
به نکات جالبی اشاره کردید در این میان تاثیر سرمایه گذاران خارجی با توجه به مساله رفع تحریم ها چگونه خواهد بود؟
مسلما ورود این سرمایه گذاران منجر به ارتقای کمی و کیفی تولید فولاد در ایران خواهد شد . البته که در نهایت می بایست این سرمایه گذاری منجر به ایجاد مزایای رقابتی برای کارخانه جات فولادی کشور در سطح جهان شود .اما باید اعتماد سرمایه گذاران خارجی به بازار فولاد ایران را جلب نمود ممکن است سرمایه گذار خارجی به علت عدم ثبات در اهداف دراز مدت کشور ما نتواند با آسودگی به این بازار ورود کند .
در پاسخ به سوال اول به مساله فن اوری هم اشاره کردید می خوام در این ابطه بیشتر توضیح دهید.
مشکلی که برخی از تولید کنندگان فولاد کشور با آن رو به رو هستند استفاده از روش های سنتی مانند احیای مسقتیم برای تولد است که این امر همچنان مانع از پیشرفت این دسته از فولادی ها و حضور آنها در بازارهای جهانی می شود . روش های که منجر به مصرف بیش از حد گاز طبیعی ، برق و آب شده و معضلاتی را برای تولید این کارخانه ها در فصل های مختلف سال ایجاد کرده است .
برخی بر این باورند فولاد در جمهوری اسلامی با چالش ها و بحران های مهمی رو به رو است که نیاز به جراحی دارد این بحران ها را چگونه ارزیابی می کنید؟
به دلیل رکودی که در کشور حاکم است و به دنبال رونق نیافتن بخش مسکن و ساخت و ساز میزان تقاضا برای محوصلات فولادی و فروش کارخانه های فولاد افت پیدا کرده است . کاهش میزان تقاضا برای فولاد در حالی که هزنینه های تولید در این کارخانه ها بالاست باعث شده واحد های تولید کننده فولاد با مکشل کمبود نقدینگی رو به رو شوند. در این شرایط برخی از تولید کنندگان ناچار به کاهش میزان تولید خود هستند. زمانی که میزان فروش کاهش پیدا کند اما مخارج ثابت بنماند تولید کنندگان با ضرر و یان رو به رو می شوند. در این میان فولاد سازان برای صادرات فولاد به دلیل تحریم های اقتصادی در کشور با محدودیت های داشته اند.
در سه سال گذشته همچنین باید تاکید کرد که صنعت فولاد کشور گریبانگیر رکود شدید شده است به گونه که با کاهش قیمت های جهانی فولاد ایران با ورود فولاد های ارزان قیمت رو به رو شد که به صنایع داخلی ضربه جدی وارد کرد. برای مقابله با این چالش هم وضع تعرفه های بازدارنده می تواند چاره ساز باشد البته دولت با بسته های حمایتی اش می تواند فولاد را به در عرصه صادرات پیش ببرد .
شما چند بار در صحبت هایتان به دولت اشاره کردید سهم بخش خصوصی در این کارزار چیست؟
خصوصی سازی فرآیندی است که طبق آن مالکیت شرکتها و به طور کلی دارایی های آنها از بخش عمومی به بخش خصوصی منتقل می شود و باعث افزایش کارایی آن بنگاه و یا بر دارایی آن افزوده می وشد . آما بخش خصوصی می بایست واحد شرایط لازم بمنظور تحقق این هدف باشد. صنعت فولاد طی چندین سال گذشته تجربیاتی در زمینه خصوصی سازی داشته که بعلت عدم فراهم بودن بسترهای لازم با موفقیت چندانی تا به امروز همراه نبوده است . این امر مستلزم مطالعات دقیق ، ایجاد زیر ساخت های لازم ، واگذاری شرکتها به بخش خصوصی واقعی و مجرب و حمایت های بلند مدت دولت ها از طریق وضع قوانین حمایتی از تولیدات داخلی ست.
نظر شما